Ngoài thao túng giá, còn chiêu trò “úp sọt” nhà đầu tư chứng khoán nào?

Đức Mạnh |

Thao túng thị trường chứng khoán, che giấu thông tin trong hoạt động chứng khoán của cựu Chủ tịch FLC Trịnh Văn Quyết chỉ là một trong nhiều loại gian lận tại thị trường Việt Nam. Các chuyên gia còn chỉ ra loạt hành vi khác như giao dịch nội gián và làm giả hồ sơ chào bán, niêm yết chứng khoán.

Phát hiện và xử lý giao dịch nội gián rất khó khăn

Luật sư Nguyễn Thanh Hà - Giám đốc SB Law - cho biết: "Các giao dịch nội gián thường dựa trên việc cố tình lợi dụng lợi thế về việc tiếp cận được thông tin tốt hoặc xấu về hoạt động và tình hình tài chính của công ty. Nguồn thông tin thường xuất phát từ các thành viên cấp cao và người có liên quan trong tổ chức phát hành".

Nhiều nghiên cứu chỉ ra các giao dịch nội gián thường diễn ra sau khi công ty có thông tin quan trọng và trong khoảng 20 ngày trước khi công bố thông tin này ra công chúng. Trường hợp công ty hoặc người nội bộ vi phạm công bố thông tin có thể là gợi ý cho một hành vi gian lận nào đó, trong đó có giao dịch nội gián.

Các giao dịch ngày càng tinh vi, khó chứng minh được hành vi vi phạm. Người nội bộ có thể không trực tiếp đặt lệnh mà thông qua các mối quan hệ phức tạp như bạn bè, người thân, đối tác kinh doanh. Điều này dẫn đến việc phát hiện và xử lý rất khó khăn.

 
Tần suất phổ biến của các loại hành vi gian lận trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Ảnh: Nghiên cứu của PGS.TS Nguyễn Hữu Tài và NCS Nguyễn Thị Bích Thuỷ

Thao túng giá cổ phiếu là hành vi gian lận phổ biến nhất

Theo các chuyên gia, dấu hiệu thao túng giá bao gồm những khả năng sau: Đặt lệnh và thực hiện giao dịch ngược hướng với thị trường gây ảnh hưởng giả tạo đến giá chứng khoán. Thứ hai là khoảng biến động giá lớn nhưng lại không có thông tin cơ bản giải thích được. Thứ ba là mất cân bằng khối lượng lệnh đặt. Và cuối cùng là thường xuyên khớp trùng giá và khối lượng trong nhóm.

Hành vi lái giá cổ phiếu thường được diễn ra khi doanh nghiệp vừa có những sự kiện quan trọng như mới chào sàn/chuyển sản, ký hợp đồng lớn, tăng vốn/phát hành thêm cổ phiếu...

Ông Đoàn Xuân Tùng - giảng viên tại nền tảng giáo dục đầu tư chứng khoán Gmstock - tiết lộ 2 phương pháp phổ biến để đội lái làm giá cổ phiếu là phân phối giá sàn và phân phối giá trần. Xem thêm...

Các giao dịch lái giá cổ phiếu thường sử dụng những dịch vụ “tín dụng” của công ty chứng khoán như giao dịch ký quỹ (margin), ứng trước tiền bán, hợp đồng hợp tác đầu tư.

Muôn hình vạn trạng trong bịa đặt thông tin sai lệch, "xào nấu" báo cáo tài chính

Hành vi tạo dựng thông tin sai sự thật, làm giả hồ sơ thường rất tinh vi, phức tạp, có sự kết hợp nhiều thao tác và đậm tính thông đồng. Vì độ khó nhằn nên đây cũng là hành vi gian lận ít phổ biến nhất. Việc công ty có tiền sử vi phạm một loại gian lận thì rất có khả năng "ngựa quen đường cũ".

Mức độ phổ biến của các hình thức gian lận.
Mức độ phổ biến của các hình thức thực hiện hành vi gian lận. Ảnh: Nghiên cứu của PGS.TS Nguyễn Hữu Tài và NCS Nguyễn Thị Bích Thuỷ

Các thủ thuật "xào xấu" báo cáo tài chính thì "muôn hình vạn trạng". Nó thể hiện ở một số điểm có thể nhận thấy như lợi nhuận không tương xứng với vị trí công ty trong ngành, nghề lĩnh vực; lợi nhuận được tạo ra từ các giao dịch đáng ngờ; lưu ý ngoại trừ của đơn vị kiểm toán; vi phạm trong công bố thông tin; đơn vị tư vấn hoặc các đối tác quan trọng, cổ đông lớn thoái vốn hay có đơn thư tố cáo.

Đức Mạnh
TIN LIÊN QUAN

Cần bịt "kẽ hở" luật pháp để hạn chế thao túng thị trường chứng khoán

KHÁNH LINH - CHÂN PHÚC |

Hành xử của ông chủ doanh nghiệp lớn Trịnh Văn Quyết trên thị trường chứng khoán vừa qua đã để lại nhiều hệ luỵ lớn với nhà đầu tư. Mới đây, ông Trịnh Văn Quyết - Chủ tịch HĐQT Công ty CP Tập đoàn FLC đã bị khởi tố, bắt tạm giam về tội "Thao túng thị trường chứng khoán". Đây cũng là dịp để xem xét lại những kẽ hở trong luật pháp mà doanh nghiệp đang lợi dụng khi cố tình làm sai.

Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước nói về ông Trịnh Văn Quyết bị khởi tố

Trà My |

“Những tác động từ thông tin ông Trịnh Văn Quyết bị khởi tố đến thị trường chứng khoán chỉ là ngắn hạn và không quá lớn do giá trị vốn hóa của FLC, cũng như các công ty trong hệ sinh thái FLC chiếm giá trị không lớn trên thị trường”, ông Trần Văn Dũng – Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) cho biết.

Thanh lọc thị trường chứng khoán lành mạnh hơn, sao phải hoảng loạn?

Thế Lâm |

Thị trường chứng khoán Việt Nam đã 2 lần rúng động vì những thông tin, vụ việc liên quan đến ông Trịnh Văn Quyết – Chủ tịch FLC. Vụ thứ nhất là “bán chui” 74,8 triệu cổ phiếu FLC của ông này. Vụ việc thứ 2 là thông tin ông Quyết bị tạm hoãn xuất cảnh ngày 28.3.

Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đã có nhiều giải pháp hỗ trợ người lao động mất việc

PHƯƠNG NGÂN - CHÂN PHÚC |

TPHCM - Tại LĐLĐ quận Bình Thạnh, sáng ngày 17.1, ông Trần Thanh Hải - Phó Chủ tịch Thường trực Tổng LĐLĐ Việt Nam đã đến thăm, động viên và trao quà Tết cho người lao động có hoàn cảnh khó khăn đang làm việc trên địa bàn. Đồng thời, ông Trần Thanh Hải cũng đã thông tin một số giải pháp nhằm hỗ trợ người lao động bị mất việc, giảm việc.

Khoảnh khắc AFF Cup: Khép lại hành trình của ông Park Hang-seo

NHÓM PV |

Bản tin Khoảnh khắc AFF Cup ngày 17.1. AFF Cup 2022 kết thúc, khép lại hành trình của huấn luyện viên Park Hang-seo với bóng đá Việt Nam.

Hệ luỵ từ vụ Công đoàn ACB mua chui cổ phiếu bị xử phạt 3 tỉ đồng

Lan Hương |

Thông tin Công đoàn ngân hàng ACB mua chui cổ phiếu ACB đã thu hút sự quan tâm đặc biệt. Động thái trên đã ảnh hưởng đến sự minh bạch của thị trường chứng khoán Việt Nam trong bối cảnh niềm tin của nhà đầu tư vào thị trường chứng khoán đang bị ảnh hưởng nặng nề.

Rung lắc thượng tầng tại Eximbank: Thập kỷ rối ren chưa kết thúc

Đức Mạnh |

Cơ cấu thượng tầng tại Ngân hàng Eximbank đã có nhiều biến động mạnh. Cổ đông ngoại gắn bó 16 năm đã chuyển nhà, thế chân bởi nhân tố bí ẩn liên quan đến Tập đoàn Bamboo Capital.

Cha đẻ của mèo AI mà cư dân mạng nhầm tưởng ở Ninh Thuận lên tiếng

Hữu Long |

Nguyễn Lê Thái Nguyên vẽ mèo Tết bằng công nghệ AI rồi chia sẻ lên trang cá nhân. Những hình ảnh tuyệt đẹp về mèo nhận được vô số lời khen từ nhiều người bạn. Có không ít người đến nay vẫn nhầm lẫn đây là mèo Tết có nguồn gốc từ Ninh Thuận.

Cần bịt "kẽ hở" luật pháp để hạn chế thao túng thị trường chứng khoán

KHÁNH LINH - CHÂN PHÚC |

Hành xử của ông chủ doanh nghiệp lớn Trịnh Văn Quyết trên thị trường chứng khoán vừa qua đã để lại nhiều hệ luỵ lớn với nhà đầu tư. Mới đây, ông Trịnh Văn Quyết - Chủ tịch HĐQT Công ty CP Tập đoàn FLC đã bị khởi tố, bắt tạm giam về tội "Thao túng thị trường chứng khoán". Đây cũng là dịp để xem xét lại những kẽ hở trong luật pháp mà doanh nghiệp đang lợi dụng khi cố tình làm sai.

Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước nói về ông Trịnh Văn Quyết bị khởi tố

Trà My |

“Những tác động từ thông tin ông Trịnh Văn Quyết bị khởi tố đến thị trường chứng khoán chỉ là ngắn hạn và không quá lớn do giá trị vốn hóa của FLC, cũng như các công ty trong hệ sinh thái FLC chiếm giá trị không lớn trên thị trường”, ông Trần Văn Dũng – Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) cho biết.

Thanh lọc thị trường chứng khoán lành mạnh hơn, sao phải hoảng loạn?

Thế Lâm |

Thị trường chứng khoán Việt Nam đã 2 lần rúng động vì những thông tin, vụ việc liên quan đến ông Trịnh Văn Quyết – Chủ tịch FLC. Vụ thứ nhất là “bán chui” 74,8 triệu cổ phiếu FLC của ông này. Vụ việc thứ 2 là thông tin ông Quyết bị tạm hoãn xuất cảnh ngày 28.3.