Rút ngắn xuống còn 3 phút/xe, vẫn phải 3-4 ngày mới xong thủ tục
Sáng 21.10.2019, thông tin chính thức tới phóng viên, Bộ Công Thương xác nhận tình trạng ùn ứ nông sản tại các cửa khẩu là có thật do hiện nay đã bắt đầu vào thời điểm chính vụ thu hoạch mặt hàng thanh long để tiêu thụ và xuất khẩu. Tại khu vực cửa khẩu Tân Thanh (tỉnh Lạng Sơn) và cửa khẩu Kim Thành (tỉnh Lào Cai) đã xuất hiện tình trạng ùn ứ nông sản các loại xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc, trong đó có thanh long.
Để chỉ đạo công tác phối hợp giải quyết thủ tục thông quan giữa các đơn vị chức năng Việt Nam và phía Trung Quốc, sáng 19.10.2019, Thứ trưởng Bộ NNPTNT Phùng Đức Tiến đã có mặt tại cửa khẩu Tân Thanh (Lạng Sơn). Theo báo cáo của tỉnh Lạng Sơn, hiện tượng các xe hàng nông sản dồn về cửa khẩu Tân Thành tăng đột biến bắt đầu từ ngày 15.10. Nếu như trước đây, trung bình số lượng xe chở hàng xuất khẩu thông quan khoảng từ 80 - 150 xe/ngày, thì nay tăng đột biến khoảng trên 250 xe/ngày, chủ yếu là thanh long và một số mặt hàng nông sản khác từ các tỉnh như Bình Thuận, Long An, Tây Ninh, Ninh Thuận, Gia Lai, Tiền Giang… Tính đến 19h ngày 18.10 số lượng phương tiện còn tồn đọng tại cửa khẩu khoảng 500 xe.
Theo Phó Chi cục trưởng Chi Cục Hải quan Tân Thanh Hoàng Thị Thiều Hoa, hiện nay tại khu vực cửa khẩu Tân Thanh đang có tình trạng ùn ứ xe container nông sản xuất khẩu sang Trung Quốc do các lực lượng chức năng phía Trung Quốc tăng cường kiểm tra, kiểm soát các mặt hàng nông sản nhập khẩu. Điều này khiến thời gian làm thủ tục kéo dài gấp 3 - 5 lần so với trước đây.
“Trung bình vào vụ mỗi ngày thông quan khoảng 300 xe nhưng hiện nay chỉ được từ 70 - 100 xe hàng. Thời gian thông quan trước đây trung bình khoảng 2 phút/1 xe hàng, nhưng này do kiểm soát chặt lên tới 10 phút/1 xe, dẫn tới lượng xe ùn ứ tại cửa khẩu lớn” - chủ một xe chở hàng đang chờ làm thủ tục tại cửa khẩu Tân Thanh (Lạng Sơn), cho biết.
Theo Cục Xuất nhập khẩu - Bộ Công Thương cho biết, Cục đã có công văn số 1068/XNK-NS gửi Sở Công Thương các tỉnh Lạng Sơn và Lào Cai, đề nghị trao đổi với phía Trung Quốc để tăng thời gian làm việc…
Vì sao tái diễn tình trạng ùn ứ nông sản?
Trao đổi với PV Báo Lao Động chiều 21.10.2019, ông Nguyễn Quý Dương - Phó Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật (Bộ NNPTNT) cho biết: Tình trạng vi phạm của một số DN Việt Nam (xe chở thanh long nhưng lại chèn thêm sầu riêng là loại trái cây ta chưa được xuất khẩu sang Trung Quốc), phía hải quan nước bạn đã tăng cường kiểm tra, kiểm soát, nên thời gian làm thủ tục kéo dài, có khi lên tới 13 phút/xe.
“Do phía lực lượng chức năng cấp Trung ương của nước bạn kiểm tra, phát hiện tình trạng vi phạm này, nên đã tăng cường kiểm tra, giám sát, gắn camera để kiểm tra cán bộ làm thủ tục hải quan của nước họ. Địa phương các khu vực có cửa khẩu đã tích cực làm việc với phía Trung Quốc nên nay thủ tục hải quan đã rút xuống còn 3 phút/xe. Với tốc độ này, trong thời gian tới tình trạng ùn ứ sẽ được giải quyết trong vài ngày tới” - ông Nguyễn Quý Dương cho biết.
Tuy nhiên, ông Dương cũng nêu rõ: Hiện nay thủ tục thông quan đã được giải quyết nhanh hơn, mỗi ngày có khoảng 170 xe được thông quan, nhưng số lượng xe mới lại tiếp tục chở hàng lên nên tình trạng ùn ứ xe chở nông sản vẫn ở mức khoảng 500 xe/ngày. Phía bạn đã phải linh động cho xe chở nông sản vào tạm đỗ tại khu chế xuất, bởi nếu để đỗ ngoài đường, dòng xe chờ làm thủ tục có thể kéo dài đến tận Đồng Đăng (Lạng Sơn).
“Chúng ta đã đàm phán để phía Trung Quốc làm việc từ 6 giờ đến 21 giờ 30. Chúng ta cũng đang xin phía bạn kéo dài thời gian làm việc đến 23 giờ nhưng phía bạn đang xin ý kiến chỉ đạo của cấp Trung ương” - ông Dương nói.
Qua thực tế kiểm tra, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cũng có lời khuyến cáo tới các DN, thương nhân kinh doanh xuất khẩu hoa quả qua Quảng Tây, Trung Quốc quản lý việc truy xuất nguồn gốc, cấp giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O)...