Trong lúc chưa hết lo lắng với nạn mít xuất khẩu bị ùn ứ tại cửa khẩu phía Bắc, khiến giá mít Thái tại nhà vườn sụt giảm kỷ lục, thì dư luận lại nóng lên với thông tin Việt Nam là quốc gia thứ 2 sau Trung Quốc nhập khẩu mít từ Thái Lan.
Theo Ths Nguyễn Phước Tuyên, nguyên Trưởng Phòng Nghiên cứu khoa học và thông tin (Sở NNPTNT Đồng Tháp), từ năm 2015 đến nay, Việt Nam đẩy mạnh xuất khẩu mít, trong đó tập trung vào thị trường Trung Quốc (trên 90%) và đến năm 2017 kim ngạch xuất khẩu mít vào thị trường Trung Quốc của Việt Nam đã vượt qua Thái Lan.
Theo Tổng cục Hải quan Việt Nam, trong tháng 11.2021, Việt Nam xuất khẩu 2.680 tấn mít. Với giá xuất bình quân trong tháng là 359 USD/tấn (8.277 đồng/kg), kim ngạch 22,168 triệu USD. Lũy kế 11 tháng năm 2021 xuất khẩu được 388.376 tấn mít. Với giá xuất bình quân là 415 USD/tấn (9.568 đồng/kg) kim ngạch 161,215 triệu USD.
Tuy nhiên, Việt Nam cũng quốc gia thứ 2 sau Trung Quốc về việc nhập khẩu mít từ Thái Lan. Theo Ths Tuyên, số liệu từ Tổng cục Hải quan Thái Lan cho thấy, lượng mít Thái xuất khẩu vào Việt Nam không ngừng tăng. Nếu như năm 2015 chỉ có 12.197 tấn giá trị 2,2 triệu USD thì đến năm 2020 đã tăng lên 27.088 tấn giá trị 7,9 triệu USD. Trong tháng 11 năm 2021, dù ảnh hưởng dịch COVID-19, Thái Lan xuất khẩu qua Việt Nam được 1.783 tấn mít. Với giá xuất bình quân là 385 USD/tấn (8.880 đồng/kg), kim ngạch 687 nghìn USD.
Lũy kế 11 tháng 2021 Thái Lan xuất khẩu qua Việt Nam tổng cộng 15.594 tấn mít. Với giá xuất bình quân là 338 USD/tấn (7.787 đồng/kg), kim ngạch 5,269 triệu USD.
Như vậy, trong năm 2021, bình quân mỗi tháng, Việt Nam nhập khẩu gần 1.500 tấn mít từ Thái Lan. Với giá nhập thấp hơn giá thu mua mít nội địa, có thể điều này sẽ mang lại lợi nhuận kinh tế cho doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam, nhưng lại được ví như hành động chở “củi” đè “rừng”.
Bởi đến nay, cả nước đang trồng gần 60.000ha mít, sản lượng gần 550.000 tấn. Trong 10 tỉnh có diện tích mít đứng đầu cả nước, có 5 tỉnh vùng Đồng bằng sông Cửu Long.
Vì thế theo các nhà phân tích, không thể loại trừ điều này kết hợp với sự cố cửa khẩu đã dồn đẩy giá mít tại các nhà vườn xuống mức thấp kỷ lục. Hiện giá mít loại 1 (từ 10kg/trái trở lên) tại các nhà vườn vùng Đồng bằng sông Cửu Long chỉ dao động 2.000 - 3.000đ/kg. Trong khi đó, giá thành sản xuất đã lên đến khoảng 10.000đ/kg. Nếu không có can thiệp kịp thời và hữu hiệu, người trồng mít sẽ thua lỗ nặng.
