Tiếp chúng tôi trong một trưa nắng rám Tây Nguyên vàng như rót mật, Đoàn Anh Tuấn (thôn 1, xã Nam Yang, huyện Đắk Đoa, tỉnh Gia Lai) chỉ vào những liếp càphê đang trải dài ngút mắt phơi những quả càphê căng mẩy, đỏ lựng: Em đang hướng dẫn các thanh niên trong làng ứng dụng cách làm mới trong sơ chế càphê: Không hái non, đợi quả thật già (màu đỏ sẫm) mới hái, hái xong lựa những quả chín nhất phơi khô, rồi lại lựa bỏ nhưng quả xấu (nhỏ, xanh, vẹo…) để xát vỏ. sau khi xát vỏ còn nhân, lại lựa một lần nữa để các hạt càphê đều nhau.
“Càphê hạt đều nhau khi rang sẽ đều vị, không bị tình trạng có hạt cháy quá, trong khi những hạt khác lại bị cháy quá do bị hái non. Khi tất cả được thu hoạch ở thời kỳ đã chín già, vị càphê sẽ rất thơm ngon, ổn định. Nhờ loại càphê này mà giá có thể bán được gấp đôi và người mua đặt hàng liên tục, gia đình em làm không hết việc” - Tuấn nói.
Quả thực, trong đợt thực tế tại các vườn càphê, nhìn cách làm của nhiều hộ nơi đây, PV nhận thấy càphê của chàng kỹ sư trẻ Đoàn Anh Tuấn rất khác biệt: Quả càphê chín đỏ, đều nhau, càphê không bị phơi trực tiếp trên nền đất mà được phơi thành từng lớp mỏng trên giàn tre thoáng gió. “Làm theo cách cũ: Hái đồng loạt, phơi khô trên sân, sau đó xay xát tách vỏ sẽ không cho ra vị càphê thơm ngon. Cách làm này của em khá mới nên nhiều người còn nghi ngại. Đặc biệt, bố mẹ em đã phản đối dữ dội, phần vì sợ thất bại, phần vì sợ càphê để lâu trên cây sẽ bị mất trộm. Nhiều gia đình ở Đắk Đoa cũng sợ như vậy" - Tuấn cười chia sẻ.
Từ cách làm mới đó, càphê của Tuấn được bán với giá cao gấp đôi so với giá thị trường. “Người trồng càphê thu hoạch theo cách cũ cứ sợ hái muộn quả càphê sẽ hút hết dinh dưỡng của cây, khiến cây già cỗi sớm. Nhưng nếu trước khi hái, tưới cho cây một lượng nước và bón thêm một ít phân hữu cơ, sẽ khắc phục được điều đó”- Phan Anh Tuấn nói.
Bằng cách làm này, trong niên vụ càphê vừa qua, càphê nhân của Tuấn đã được nhiều đại lý và quán càphê rang xay ở TP.Hồ Chí Minh đặt mua với giá 60.000 đồng/kg, trong khi càphê bình thường giá chỉ 30.000-32.000 đồng/kg.
Với cách làm táo bạo, nhiệt tình, Đoàn Anh Tuấn đã được mời vào vị trí Giám đốc Điều hành Hợp tác xã Nông nghiệp và dịch vụ Nam Yang. “Hiện tại, em đang phụ trách một nhóm các bạn trẻ để hướng dẫn cách làm càphê theo phương pháp mới này. Từ các bạn trẻ, mô hình trồng, thu hoạch, sơ chế càphê theo cách mới mang lại giá trị cao hơn sơ với cách làm cũ sẽ khiến bà con tin tưởng làm theo, nâng cao giá trị cây càphê, nhất là giai đoạn hiện nay giá càphê đang rớt ảnh hưởng đến mức sống của người trồng càphê tại Gia Lai nói riêng và tại Tây Nguyên nói chung” - Đoàn Anh Tuấn tâm sự.
Những người tiên phong luôn tìm tòi, học hỏi để nâng cao giá trị nông sản Việt Nam đang là những tấm gương về cách làm hay cần nhân rộng. Đây cũng là những hạt nhân mới để phong trào xây dựng nông thôn mới tại các tỉnh miền núi, vùng sâu, vùng xa đi vào thực chất, hiệu quả, mang lại lợi ích cụ thể cho người nông dân
