Báo cáo giải trình, tiếp thu dự thảo luật, theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, việc bổ sung quyền truy cập cho Kiểm toán Nhà nước là cần thiết để phục vụ hoạt động kiểm toán và phù hợp với thời đại công nghệ thông tin, xu thế của cách mạng 4.0.
Tuy nhiên, cơ sở dữ liệu quốc gia, dữ liệu điện tử của đơn vị được kiểm toán và của cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan đến hoạt động kiểm toán có nhiều loại thông tin khác nhau, có cả những thông tin mật, bí mật nhà nước,… nên cần phân cấp quyền truy cập phù hợp và phải quản lý, giám sát chặt chẽ.
Vì điều này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xin tiếp thu, quy định trong dự thảo luật theo hướng: Chỉ trưởng đoàn kiểm toán được phép truy cập dưới sự giám sát và thống nhất về phạm vi truy cập của đơn vị được kiểm toán hoặc cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan đến hoạt động kiểm toán (trưởng đoàn kiểm toán có thể ủy quyền truy cập bằng văn bản theo quy định của pháp luật). Đồng thời, kiểm toán nhà nước chịu trách nhiệm bảo vệ bí mật, bảo mật, an toàn theo quy định của pháp luật.
Đồng tình với tính cần thiết của quy định, tuy nhiên đại biểu Nguyễn Trường Giang (đoàn Đắk Nông) đề nghị dự luật cần làm rõ quyền truy cập, khai thác trên hệ thống dữ liệu quốc gia thì phạm vi truy cập đến đâu.
Cùng quan điểm, đại biểu Nguyễn Tạo (Đoàn Lâm Đồng) cũng cho rằng, việc bổ sung quyền truy cập dữ liệu điện tử cho Kiểm toán nhà nước là hết sức cần thiết, phù hợp với thời đại công nghệ thông tin.
Tuy nhiên, cơ sở dữ liệu điện tử thường có nhiều loại thông tin khác nhau, có cả những thông tin mật, tối mật, tuyệt mật, có những thông tin bí mật riêng tư, bí mật nhà nước được pháp luật bảo hộ đầy đủ. Đại biểu này kiến nghị cần phải phân cấp quyền truy cập phù hợp và quản lý, giám sát chặt chẽ không để lọt, lộ bí mật trong hoạt động kiểm toán nên cần phân cấp quyền truy cập phù hợp và quản lý, giám sát chặt chẽ hơn.
Giải trình trước Quốc hội về vấn đề này, Tổng Kiểm toán Nhà nước Hồ Đức Phớc cho biết, trong xu hướng cách mạng 4.0, các cơ quan, đơn vị và doanh nghiệp đều sử dụng hoá đơn, chứng từ, thanh toán điện tử,… nên bắt buộc Kiểm toán Nhà nước phải theo kịp xu thế đó và phải có quyền truy cập.
Về những lo lắng của đại biểu ảnh hưởng đến bí mật của đơn vị, cá nhân, ông Phớc cho rằng không đáng ngại, vì khi Kiểm toán Nhà nước muốn truy cập vào thì phải được cơ quan đó đồng ý mới làm được. Đồng thời phải thống nhất về phạm vi, nội dung, giới hạn truy cập, có nghĩa đơn vị cho truy cập đến đâu thì kiểm toán mới truy cập đến đấy chứ không phải truy cập được tất cả.
“Kiểm toán nhà nước phải chịu trách nhiệm, Trưởng đoàn kiểm toán phải chịu trách nhiệm về bảo mật và các quy định của pháp luật có liên quan và ủy quyền cho kiểm toán viên thực hiện thì kiểm toán viên đó phải chịu trách nhiệm trước pháp luật”- ông Phớc nhấn mạnh.