Theo Cục trưởng Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản (Bộ NNPTNT) Nguyễn Quốc Toản, nhiều doanh nghiệp Trung Quốc cho nhân sự nghỉ Tết đến hết ngày 15.1 âm lịch.
Đến thời điểm này, trung tâm giao dịch nông sản Giang Nam (Quảng tây), địa bàn đầu mối trung chuyển hàng nông sản của tỉnh này cũng đang nghỉ giao dịch. Đây là "thủ phủ" trao đổi nông sản lớn của tỉnh Quảng Tây (Trung Quốc), dự kiến đóng cửa đến hết ngày 7.2.2020, cũng là nguyên do khiến hàng hóa nông sản của ta tại thời điểm này chưa thể xuất khẩu đi được, dẫn đến tình trạng ùn ứ tại cửa khẩu.
Sau ngày 9.2.2020, khi Trung Quốc kết thúc kỳ nghỉ Tết, mọi hoạt động giao thương tại các cửa khẩu sẽ mở cửa trở lại.
Tuy nhiên, mặc dù Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho rằng, từ ngày 9.2.2020, cửa khẩu biên giới sẽ mở cửa hoạt động trở lại sau kỳ nghỉ Tết, nhưng nhiều ý kiến lo ngại lệnh cấm biên vẫn duy trì dài hơn do ảnh hưởng của dịch bệnh do virus Corona.
Hiện nay, Trung Quốc đang triển khai quyết liệt các biện pháp để dập dịch. Theo đó, mọi hoạt động phải tụ họp đông người, trong đó có cả việc họp chợ, cũng được khuyến cáo phải cân nhắc, hạn chế đến mức thấp nhất. Theo Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản, công tác nắm bắt tình hình cho thấy, Trung Quốc cũng chỉ đạo ráo riết, "phong tỏa "Vũ Hán, kiểm soát chặt chẽ phương tiện công cộng, kéo dài kỷ nghỉ Tết.
Dịch viêm hô hấp cấp do virus Corona đã gây nhiều tác động, các hệ thống nhà hàng khách sạn của Trung Quốc giảm nhu cầu ăn uống. Trung Quốc cũng chỉ đạo tránh tụ tập đông người nên sức mua giảm. Theo ông Nông Hải Thăng - Phó giám đốc Ban quản lý Khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng, thông tin Trung Quốc dự kiến mở lại cửa khẩu vào ngày 9.2 nhưng đó mới chỉ là ngày mở cửa dự kiến. Chưa thể chắc chắn 100% vào ngày đó sẽ thông quan, còn tuỳ thuộc tình hình xử lý dịch bệnh.
Theo ông Nguyễn Quốc Toản cũng chung nhận định: Sau lịch nghỉ tết, cửa khẩu biên giới sẽ mở trở lại vào ngày 9.2.2020., Tuy nhiên, điều quan trọng nhất là tại Trung Quốc, các chợ đầu mối chưa mở trở lại. "Đó là nút thắt, chợ chưa mở, người chưa đến là hàng hóa có sang cũng không tiêu thụ được" - ông Nguyễn Quốc Toản nói.
Hiện nay toàn bộ hàng hoá qua cửa khẩu Tân Thanh cả chính ngạch lẫn đường mòn lối mở đều bị tạm dừng. Các lực lượng hải quan, biên phòng đang giám sát chặt chẽ và bố trí các phòng cách ly khu vực cửa khẩu đề phòng trường hợp có người nhiễm virus Corona.
Ông Phùng Quang Hội - Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Lạng Sơn cho biết: “Chúng tôi cũng đang đề nghị bên phía bạn (Trung Quốc) là cho hàng đi theo đường Hữu Nghị nhưng bây giờ vẫn chưa xuất được. Sở Công Thương tỉnh Lạng Sơn cũng đã có văn bản đề nghị các địa phương tuyên truyền, khuyến cáo doanh nghiệp không đưa hàng hóa lên vì hiện tại Trung Quốc đang tạm dừng thông quan”.
Theo yêu cầu của Thứ trưởng Thường trực Bộ NNPTNT Hà Công Tuấn, Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản cần xây dựng kịch bản xuất khẩu với 3 mức: Thuận lợi, có thể khó khăn và đặc biệt khó khăn. Trong kịch bản phải nêu rõ các giải pháp nhằm duy trì xuất khẩu. Nếu không duy trì được thì mở ra hướng nào, điều tiết như thế nào để có thành công nhất.
HIện tại, Bộ NNPTNT đang tích cực triển khai các hoạt động để hỗ trợ bà con nông dân tiêu thụ nông sản, trong đó cảnh báo nông dân không để thương lái ép giá, bán dưa hấu, thanh long theo kiểu “bán tháo”.
Việc Trung Quốc nghỉ Tết kéo dài, mọi hoạt động giao thương giữa 2 nước đang tạm thời nghỉ, do đó tình hình cục bộ là xuất khẩu thanh long sẽ gặp khó khăn. Trong khi đó, hệ thống kho lạnh ở một số địa phương trọng điểm, nhất là phía Nam công suất chưa nhiều. Long An có 154 cơ sở sơ chế đóng gói, nhưng kho lạnh chỉ giải quyết được 12.000 tấn.
