Hành chính phức tạp, hệ sinh thái khởi nghiệp chưa rõ ràng
Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ - ông Trần Văn Hoàng - cho biết, năm 2020, thành phố đã hỗ trợ 29 lượt doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo (ĐMST) với kinh phí gần 2 tỉ triệu đồng; 16 lượt doanh nghiệp theo chính sách hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới công nghệ của thành phố với kinh phí là 3 tỉ đồng.
Tuy nhiên, về chính sách, bà Lê Mỹ Nga - Giám đốc điều hành kiêm sáng lập viên Công ty TNHH Hermes Management (chuyên đào tạo kỹ năng mềm, kỹ năng kinh doanh) - phân tích: “Mặc dù đã có nhiều khởi sắc, song hệ sinh thái khởi nghiệp ở nước ta vẫn còn nhiều khó khăn, hạn chế. Đặc biệt, chưa có được hệ sinh thái khởi nghiệp hoàn chỉnh để thúc đẩy, nuôi dưỡng khởi nghiệp, lập nghiệp. Việc hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp còn nhiều khó khăn về vốn, pháp lý, đăng ký sở hữu trí tuệ, tính đồng bộ... Đây là yếu tố quan trọng bởi khi nhà đầu tư của chúng ta vẫn còn chưa đủ lớn mạnh thì cộng đồng nước ngoài với nền tảng vốn đầu tư, vốn phần trăm đầu tư cho các doanh nghiệp trẻ hàng triệu đô khi nhận thấy ý tưởng và mục đích phù hợp”.
Về tình trạng trên, PGS.TS Võ Trung Hùng - Phó Hiệu Trưởng Đại học Sư phạm Kỹ thuật Đà Nẵng - cho hay, để hình thành được một hệ sinh thái khởi nghiệp cần đầy đủ các thành tố, trong đó phải có trường đại học, viện nghiên cứu, các doanh nghiệp vững mạnh dẫn đầu về công nghệ để làm đầu đàn dẫn dắt cho các hoạt động nghiên cứu khoa học, các quỹ đầu tư, các nhà hỗ trợ, và quan trọng nhất là các nhà cung cấp dịch vụ để hỗ trợ cho các doanh nghiệp từ đầu. Đà Nẵng hoàn toàn có thể đáp ứng được các yêu cầu trên nhưng cái nào cũng đang còn yếu và thụt lùi so với hai thành phố lớn là TPHCM và Hà Nội. Muốn đẩy mạnh những điều này, cần phải có những chính sách cụ thể, các thành tố vững mạnh thì lúc đó mới hình thành các doanh nghiệp hỗ trợ trong lĩnh vực khoa học và công nghệ.
Thực tế, cơ chế, chính sách hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo còn không ít bất cập. Ông Lê Ngọc Trí - Giám đốc điều hành Cty Cổ phần EM&AI - lấy ví dụ, Nghị định 38 của Chính phủ quy định chi tiết về đầu tư cho doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo, quy định các nhà đầu tư tư nhân có thể thành lập quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo nhưng không được thành lập tư cách pháp nhân. Ngoài ra, chỉ được tối đa 30 nhà đầu tư góp vốn thành lập quỹ, đầu tư không quá 50% vốn điều lệ của doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo... Đây là những quy định chưa phù hợp với đặc thù gọi vốn của các startup.
“Những rào cản về mặt hành chính thực sự là một khó khăn cho các doanh nghiệp ĐMST” - ông Lê Ngọc Trí, Giám đốc điều hành Cty Cổ phần EM&AI, nói.
Thành phố cần chủ động, tạo cơ hội kết nối
Góp ý cùng thành phố, ông Nguyễn Văn Minh Đức - Giám đốc Cty Cổ phần Công nghệ Hekata - cho rằng, Đà Nẵng cần đặt mục tiêu trong năm 5 tiếp theo khi ai muốn đầu tư thì sẽ nghĩ ngay và lựa chọn thành phố.
“Thành phố phải có giải pháp làm sao để người dân sẵn sàng sử dụng ứng dụng các sản phẩm của doanh nghiệp khởi nghiệp. Khi người dân sử dụng các ứng dụng của công ty khởi nghiệp tại địa phương sẽ tạo được lòng tin và là sự khẳng định tốt nhất dành cho nhà đầu tư” - ông Đức chia sẻ.
Trong khi đó, ông Hà Giang - Chủ tịch Hội đồng quản trị Cty Hà Giang Phước Tường - trao đổi: “Đà Nẵng cần định hướng thị trường, nhu cầu của khách hàng, nghiên cứu thị trường đang cần những gì để tư vấn cho các doanh nghiệp khởi nghiệp tìm ra sản phẩm phù hợp, đồng thời liên hệ các doanh nghiệp lớn, các nhà đầu tư để được hỗ trợ từ các chuyên gia. Cộng đồng doanh nghiệp khởi nghiệp cần mạnh dạn trao đổi, học hỏi tiếp thu và chuyển giao công nghệ để phát triển”.
Tiếp thu những ý kiến trên ông Lê Quang Nam - Phó Chủ tịch UBND TP.Đà Nẵng - nhìn nhận, để thúc đẩy khởi nghiệp ĐMST, thời gian tới, ngoài việc tháo gỡ các vướng mắc về cơ chế hiện hành, Đà Nẵng sẽ tập trung vào các hoạt động chính như hình thành các mô hình liên kết giữa nhà nước - nhà trường - doanh nghiệp phát triển các không gian sáng tạo, khu làm thực tế ảo trong thời buổi COVID-19 nhằm hỗ trợ khởi nghiệp; tập trung phát triển; liên kết các trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo, ĐMST tại các trường đại học, cao đẳng, viện nghiên cứu; khuyến khích và đẩy mạnh thương mại hóa kết quả nghiên cứu, hình thành các doanh nghiệp khởi nghiệp mạnh từ đó phát triển kinh tế nước nhà.
