Đồng loạt triển khai tại các cảng biển, cảng hàng không trên cả nước
Với rất nhiều nỗ lực, trong những năm gần đây, ngành Hải quan đã đẩy mạnh cải cách và hiện đại hóa hải quan, trong đó ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin trong các khâu nghiệp vụ hải quan. Một trong những đề án lớn và đang mang lại những kết quả tích cực của ngành này là việc triển khai hệ thống giám sát tự động để giải bài toán khó trong lĩnh vực quản lý, giám sát hàng hóa tại cảng biển, cảng hàng không quốc tế.
Từ giữa năm 2017, Tổng cục Hải quan đã có các bước chuẩn bị để xây dựng và triển khai Hệ thống quản lý hải quan tự động VASSCM để đơn giản hóa, hài hòa thủ tục hải quan với thủ tục của DN kinh doanh kho, bãi, cảng biển, cảng hàng không và các bên liên quan, cập nhật thông tin với DN kinh doanh cảng, sân bay, kho bãi giúp theo dõi chặt chẽ, kịp thời quá trình di chuyển, biến động và tình trạng của hàng hóa từ khi vào đến khi ra khỏi và vận chuyển giữa các địa điểm chịu sự giám sát hải quan; rút ngắn thời gian và chi phí làm thủ tục của người khai hải quan; đồng thời tăng cường công tác quản lý của cơ quan hải quan trong việc kiểm tra, giám sát và kiểm soát hải quan, nâng cao tính tuân thủ của doanh nghiệp, ngăn ngừa gian lận thương mại, phòng chống buôn lậu và đảm bảo an ninh quốc gia.
Sau hơn 1 năm triển khai, tính đến tháng 11/2018, Hệ thống quản lý hải quan tự động đã được triển khai tại 22/35 Cục Hải quan trên toàn quốc trong đó 100% các sân bay quốc tế trên cả nước đều triển khai hệ thống này cũng như Cơ chế một cửa quốc gia đường hàng không.
Tiết giảm chi phí, thúc đẩy xuất nhập khẩu
Việc triển khai hệ thống giám sát tự động được đánh giá là đã giúp DN giảm mạnh chi phí, tăng công suất khai thác và tăng năng lực cạnh tranh đồng thời công khai, minh bạch quy trình quản lý. Cụ thể, DN có thể giảm bớt chi phí quản lý, tổng hợp, báo cáo về hàng hóa ra, vào, tồn trong khu vực giám sát Hải quan của DN kinh doanh cảng, kho, bãi, giảm nhiều thủ tục cũng như thời gian đi lại bởi DN có thể kiểm tra được trạng thái hàng hóa (thông qua mạng internet) mà không cần di chuyển giữa các bộ phận liên quan.
Một ví dụ điển hình về giám chi phí cho doanh nghiệp đó là khi thực hiện theo quy trình cũ, doanh nghiệp cần in và xuất trình cho bộ phận giám sát hải quan và doanh nghiệp kinh doanh kho, bãi, cảng danh sách container và danh sách hàng hóa đủ điều kiện qua khu vực giám sát, trong khi đó với quy trình mới không cần việc này.
Tính sơ bộ trong năm 2017, toàn quốc có 4,79 triệu containner nhập khẩu được khai hải quan, nếu 1 trang A4 thể hiện được 10 container (do còn kèm theo mã vạch) thì tổng số lượng trang cần sử dụng để in là 479.000 trang giấy.
Đối với cơ quan quản lý, quy trình quản lý, giám sát hàng hóa được thực hiện xuyên suốt thông qua phương thức điện tử nhờ đó có thể kịp thời nắm bắt các diễn biến, thông tin thay đổi nguyên trạng bao bì đóng gói hàng hóa, vị trí lưu giữ hàng hóa, theo dõi hàng tồn,.. giảm bớt nhiều công đoạn, bớt thủ tục giấy tờ...
Những thay đổi này được nhận định là có tác động đáng kể thúc đẩy giao thương qua đó góp phần tăng kim ngạch xuất nhập khẩu. Theo thống kê, đến ngày 30.11.2018, kim ngạch XNK đã tăng mạnh so với dự toán và so với cùng kỳ năm 2018. Tổng giá trị kim ngạch xuất nhập khẩu 11 tháng đầu năm đạt 439,96 tỉ USD, tăng 13,3% so với cùng kỳ năm 2017, trong đó kim ngạch xuất khẩu đạt 223,76 tỉ USD, tăng 14,5% so với cùng kỳ năm trước; kim ngạch nhập khẩu đạt 216,20 tỉ USD, tăng 12,1% so với cùng kỳ năm trước.
