Cơ quan này nhận định thời gian qua, hoạt động nhập khẩu phế liệu có nhiều diễn biến phức tạp, có nguy cơ gây ô nhiễm, ảnh hưởng đến môi trường sống. Do vậy, các cục hải quan địa phương cần giám sát chặt mặt hàng này, đồng thời thực hiện đúng các quy định của pháp luật về hải quan và pháp luật về bảo vệ môi trường.
Theo quy định của Thông tư số 41 ngày 9.9.2015 của Bộ Tài nguyên và Môi trường, việc nhập khẩu phế liệu phải đáp ứng các điều kiện, yêu cầu về môi trường. Tuy nhiên, vẫn có các doanh nghiệp lợi dụng khai sai về tên hàng, mã số hàng hóa để gian lận về chính sách nhập khẩu, hoặc sử dụng Giấy xác nhận đủ điều kiện về bảo vệ môi trường trong nhập khẩu phế liệu để làm nguyên liệu sản xuất giả trong việc làm thủ tục hải quan.
Trước tình trạng này, Tổng cục Hải quan yêu cầu các đơn vị địa phương tăng cường kiểm tra hàng hóa nhập khẩu có mô tả thông tin trên bản lược khai hàng hóa, đặc biệt là các doanh nghiệp khai tên hàng hóa nhập khẩu ở tờ khai hải quan là sắt, thép, nhựa, giấy đã qua sử dụng.
Việc hải quan siết chặt nhập khẩu phế liệu ở khắp các tỉnh thành sau khi Tổng cục Hải quan nhận được báo cáo từ Cục Hải quan TPHCM phản ánh tình trạng nhiều container hàng phế liệu nhập khẩu ùn ứ, chưa làm thủ tục theo quy định như có hơn 985 container phế liệu được lưu giữ trong thời gian từ 30 đến 90 ngày tại Chi cục Hải quan Khu vực 1, Khu vực 3 và Khu vực 4 và hơn 2.255 container hàng phế liệu nhập khẩu tồn đọng quá 90 ngày tại các Chi cục Hải quan khu vực 1, 3 và 4. Đây là các loại container phế liệu thuộc diện cấm nhập, sai mã số hải quan được nhập về các cảng ở TPHCM.
Theo báo cáo mới nhất của Tổng cục Hải quan, hết tháng 5/2018, cả nước nhập hơn 2 triệu tấn sắt thép phế liệu, kim ngạch hơn 744 triệu USD (đạt hơn 16.900 tỉ đồng) trong đó nhập khẩu phế liệu nhiều nhất của Nhật Bản, với hơn 546.000 tấn, đạt giá trị kim ngạch 200 triệu USD.
Ngoài việc nhập khẩu sắt thép phế liệu, máy móc, hiện một số phế liệu khác còn được nhập khẩu về Việt Nam trong đó có tàu thuyền cũ, lốp xe ôtô. Hiện mặt hàng này đang nằm phần lớn ở các cảng biển, trong đó đặc biệt là các cảng biển quốc tế.
