Giúp người nghèo “leo” lên làm chủ
“Con tôi đi làm bên Nhật, sau khi trừ chi phí sinh hoạt, mỗi tháng tích lũy khoảng 25 triệu đồng. Cứ 2 tháng gửi về 50 triệu đồng. Đến cuối năm 2017, sau khi trả hết nợ, gia đình tôi tự nguyện đăng ký thoát nghèo. Hiện tài khoản tiết kiệm con tôi có gần 300 triệu đồng” - không khí có phần ồn ào của buổi giao lưu, gặp gỡ hơn 500 phụ huynh có con em đang làm việc tại Nhật Bản do Trung tâm Dịch vụ Việc làm (DVVL) Đồng Tháp tổ chức vào những ngày cuối năm 2018, như ngưng đọng sau câu chuyện thoát nghèo của gia đình chú Trần Văn Xuân. Bởi ở xã biên giới như Thông Bình (huyện Tân Hồng) việc gia đình nghèo không đất mà tích lũy được số tiền hàng trăm triệu đồng chỉ sau 19 tháng LĐ của một người là chuyện “xưa nay hiếm”.
Không chỉ giúp hộ nghèo vươn lên, XKLĐ còn giúp nhiều kỹ sư, cử nhân thất nghiệp có được việc làm ổn định với mức thu nhập cao. Điển hình là trường hợp của Hồ Nhật Thi (xã Mỹ An Hưng A - huyện Lấp Vò). Sau khi tốt nghiệp kỹ sư ngành xây dựng mà khó tìm được việc làm đúng nghề, qua thông tin từ Trung tâm DVVL Đồng Tháp, Thi xin ý kiến” - ông Hồ Văn Cường - cha Thi nhớ lại - “Sau khi xem xét điều kiện làm việc tốt, thu nhập ở mức cao, tôi ủng hộ con”. Thấy anh làm thu nhập trên 45 triệu đồng/tháng, sau đó em của Thi cũng đăng ký theo. Giờ 2 tháng, 2 anh em gửi về nhà trên 80 triệu đồng. Gia đình khấm khá, ông Cường còn mua 2 nền nhà để khi về nước, con có chỗ để cất nhà hay mở cơ sở làm ăn.
Ở Đồng Tháp có nhiều LĐ đang làm thuê ở nước ngoài, nhưng đã bước lên ngôi “ông chủ” trong nước. Điển hình là trường hợp của Lê Nhật Trường (SN 1991, huyện Tam Nông). Bà Đặng Thị Kim Kha (SN 1966) - mẹ ruột của Trường - chia sẻ: “Tốt nghiệp ngành điện tử (ĐH Cần Thơ) không tìm được việc làm đúng nghề, Trường đăng ký sang Nhật làm việc. Với mức thu nhập 34 - 38 triệu đồng, mỗi tháng Trường gửi về nhà 25 triệu đồng. Từ tiền tích lũy, tôi mua 3 công đất tại TP.Cao Lãnh rồi tổ chức trồng vườn xoài”. Vậy là Trường làm chủ vườn xoài tại Cao Lãnh ngay khi còn làm việc trên đất nước hoa anh đào.
Không chỉ riêng thị trường Nhật, LĐ làm việc tại Hàn Quốc, Đài Loan... cũng dễ dàng lên ngôi “chủ”. Điển hình anh Trần Quang Lạc (SN 1980, Nhị Mỹ - huyện Cao Lãnh). Sau khi mãn hợp đồng LĐ tại Đài Loan, tích lũy được 1,2 tỉ đồng, về nước, anh Lạc mở cửa hàng vật tư BVTV tại nhà.
Đột phá tư duy
“Năm 2018, Đồng Tháp đưa 2.007 LĐ ra nước ngoài làm việc, đạt 200,7% kế hoạch. Tính 5 năm qua, toàn tỉnh XK hơn 6.000 LĐ, tương đương với tổng số của 10 năm trước đó” - bà Nguyễn Thị Minh Tuyết - Giám đốc Trung tâm DVVL Đồng Tháp - cho biết. Con số này sẽ tiếp tục nhảy vọt trong tương lai. Tất cả bắt đầu từ sự đại nhảy vọt về tư duy hành động vì dân của Đồng Tháp. Năm 2014 Đồng Tháp mạnh dạn tái cơ cấu sau khi nhận thấy XKLĐ có dấu hiệu tuột dốc. Qua phân tích, thống nhất chọn việc xây dựng mức hỗ trợ người tham gia XKLĐ làm khâu đột phá. Cụ thể, hỗ trợ tiền học ngoại ngữ, giáo dục định hướng, khám sức khỏe và cho vay vốn tín chấp phần chi phí...
Lý giải cho sự táo bạo này, ông Nguyễn Văn Dương - Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp cho biết - “Trước xu thế “đất chật, người đông”, chúng tôi xem XKLĐ vừa là mục tiêu xã hội, vừa là mục tiêu kinh tế trước mắt, vừa là động lực phát triển cho tương lai thông qua lượng tiền và kỹ năng, kiến thức, tác phong làm việc hiện đại mà người LĐ tích lũy được tại các nước tiên tiến, nên cố...”. Thoạt nghe đơn giản, nhưng đó là cả hành trình mày mò, bởi lúc đó cả nước chưa có. “Sau nhiều lần cùng ngành chức năng cân nhắc, chúng tôi chọn phương án dùng ngân sách địa phương làm đối ứng ngân hàng” - ông Dương nhớ lại.
Sau khi được HĐND tỉnh đồng ý, đích thân bí thư, chủ tịch và các phó chủ tịch UBND tỉnh trực tiếp tổ chức các đoàn tư vấn, hướng nghiệp... Nói cách khác, cả hệ thống chính trị Đồng Tháp vào cuộc với XKLĐ. Nhưng, tất cả chỉ dừng lại ở mức khơi gợi động lực. Theo đó, ngoại trừ hộ nghèo, chính sách, tất cả đối tượng còn lại chỉ được hỗ trợ tối đa 90% giá trị chi phí, mà theo lời ông Dương là để người XKLĐ gắn thêm phần trách nhiệm. Đồng Tháp cũng đổi mới việc lựa chọn thị trường và doanh nghiệp XKLĐ theo hướng chọn doanh nghiệp có năng lực, có trách nhiệm và thị trường có điều kiện làm việc hiện đại, thu nhập ổn định ở mức cao, như: Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan... để hợp tác.
“Chúng tôi còn chủ động xây dựng cả phương án phát huy lợi thế “hậu XKLĐ” - ông Đoàn Tấn Bửu - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp - nhấn mạnh thêm: “Đồng Tháp cũng đã liên kết mở thêm kênh du học, nhằm tạo cơ hội cho LĐ đủ điều kiện đi tu nghiệp chương trình đại học để có việc làm gắn với chức danh nghề nghiệp, tạo ra sự ổn định lâu dài”.
Những đột phá này không chỉ là chìa khóa giúp Đồng Tháp mở ra thành công với XKLĐ, mà còn gợi mở cho nhiều địa phương bài học về đổi mới tư duy vì dân phục vụ.
Xây dựng thương hiệu lao động Đồng Tháp
Ngoài việc tổ chức học ngoại ngữ và hướng nghiệp tại chỗ nhằm tiết giảm chi phí, tăng cơ hội tìm việc cho học viên so với cách giao cho đơn vị ngoài tỉnh đảm nhiệm, cũng như tăng cường giáo dục lòng tự hào “màu cờ sắc áo”... Đồng Tháp còn năng động ứng dụng công nghệ để xây dựng thương hiệu lao động cho riêng mình. Theo đó, mỗi khóa, Trung tâm DVVL Đồng Tháp tạo zalo chung để các lao động tiện trao đổi thông tin, chia sẻ tình hình để giúp nhau xử lý sự cố, cùng vượt khó nơi xứ người. Đây cũng là kênh để lãnh đạo tỉnh động viên, an ủi lao động vào các dịp lễ tết hoặc để lao động báo động nhanh nhất tình huống xấu để cơ quan chức năng giúp đỡ đúng luật... L.T
