Tổng công ty Điện lực miền Trung, tiền thân là Công ty Điện lực miền Trung, được Bộ trưởng Bộ Điện và Than ký quyết định thành lập ngày 7.10.1975, gồm các cơ sở điện lực do chính quyền Sài Gòn xây dựng, của SIPEA do Pháp quản lý, nhà máy điện Quảng Trị thuộc Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hoà miền Nam Việt Nam, nhà máy điện Quảng Bình của Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hoà.
Công ty có nhiệm vụ sản xuất, truyền tải, kinh doanh điện năng và quản lý đầu tư xây dựng các công trình nguồn, lưới điện trên địa bàn miền Trung - Tây Nguyên.
Đến năm 2010, Bộ Công thương ra Quyết định thành lập Công ty mẹ - Tổng công ty Điện lực miền Trung (tên viết tắt là EVNCPC) trên cơ sở chuyển đổi mô hình hoạt động của Công ty Điện lực 3 và tiếp nhận quyền đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước tại Công ty TNHH MTV Điện lực Đà Nẵng và Công ty CP Điện lực Khánh Hòa, gồm 18 đơn vị trực thuộc, 3 Công ty con và 6 Công ty liên kết.
Thời điểm mới thành lập, miền Trung - Tây Nguyên là vùng chiến tranh suốt 30 năm nên không có công trình điện quy mô lớn nào được xây dựng mà chỉ có các cơ sở điện lực nhỏ bé, phân tán phục vụ ánh sáng đô thị và nhu cầu khu quân sự.
Năm 1976, sản lượng điện thương phẩm chưa đầy 100 triệu kWh. Những năm từ 1976 đến 1985, điện miền Trung cực kỳ khó khăn, luôn chống đỡ trước tình hình thiếu điện ngày càng nghiêm trọng. Vốn đầu tư ít ỏi, chỉ bằng 3,4% vốn đầu tư của ngành điện lực toàn quốc, không đủ để tăng cường cơ sở vật chất nguồn, lưới điện nhằm cân đối với nhu cầu phát triển kinh tế xã hội trong khu vực.
Tuy nhiên trong 5 năm gần đây, sản lượng điện thương phẩm của Tổng công ty tăng trưởng bình quân đạt trên 9%/năm, cao hơn nhiều so với mức tăng trưởng của nền kinh tế khu vực. Đến nay, năm 2020, điện năng thương phẩm toàn Tổng công ty ước đạt trên 20,840 tỷ kWh, công suất điện cung cấp đạt 3.172 MW.
Hệ thống lưới điện các cấp điện áp từ 110kV trở xuống đã vươn dài đến các địa phương, đã có 100% số huyện, 100% số xã đất liền, 99,71% số hộ nông thôn, miền núi được sử dụng điện lưới. Số khách hàng sử dụng điện hơn 4,3 triệu khách hàng.
Một trong những thành công quan trọng nhất của EVNCPC thời gian qua chính là hoàn thành đảm bảo chất lượng, tiến độ các dự án cấp điện từ lưới điện quốc gia cho các huyện đảo, xã đảo trên địa bàn như huyện đảo Lý Sơn, Quảng Ngãi; đảo Cù Lao Chàm, tỉnh Quảng Nam; huyện đảo Cồn Cỏ, tỉnh Quảng Trị; xã đảo Nhơn Châu, TP Quy Nhơn, Bình Định…
Các dự án này đã tạo động lực quan trọng góp phần phát triển kinh tế biển, đảo, nâng cao đời sống người dân và bảo vệ chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc.
Điều đặc biệt nữa là những năm qua, EVNCPC đã đẩy mạnh đầu tư xây dựng nhà máy thuỷ điện và điện năng lượng tái tạo với việc xây dựng thành công, đưa vào vận hành 10 nhà máy thuỷ điện với tổng công suất 347,7 MW với tổng sản lượng điện phát ra hàng năm trên 1,4 tỷ kWh.
Năm 2020, nước ta kỷ niệm 45 năm giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước, mở ra trang sử mới của tiến trình kiến thiết và dựng xây, đưa đất nước tiến nhanh và bền vững, đạt được nhiều thành tựu mới trong công cuộc công nghiệp hóa – hiện đại hóa.
Trong niềm vui chung của toàn Đảng, toàn dân, Tổng công ty Điện lực miền Trung cũng tự hào trước cột mốc 45 năm xây dựng và trưởng thành, một “mùa xuân nho nhỏ” trong mùa xuân lớn của dân tộc.
