Giao dịch T+0 và được bán khống cổ phiếu được kì vọng sẽ là cú hích giúp thị trường chứng khoán phát triển mạnh.
Trao đổi với báo chí, ông Nguyễn Sơn, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Trung tâm Lưu ký chứng khoán (VSD) cho biết: “Về mặt pháp lý, cơ chế bán chứng khoán giao dịch trong ngày hay bán chứng khoán chờ về đã có quy định từ năm 2003, nhưng việc áp dụng phải dựa trên nền tảng công nghệ. Hiện chúng tôi đang đầu tư gói thầu công nghệ thông tin toàn thị trường cho HoSE, HNX và VSD. Gói công nghệ dự kiến vận hành vào 2021".
Theo ông Nguyễn Sơn, dự thảo Nghị định Chính phủ hướng dẫn Luật Chứng khoán 2019 có nêu cơ chế về bù trừ đối tác trung tâm cho thị trường cơ sở.
Trước đó, năm 2018 đã triển khai đối tác bù trừ trung tâm (CCP) cho thị trường phái sinh. Đây là nền tảng thanh toán trong đó Trung tâm Lưu ký chứng khoán đóng vai trò một chủ thể đứng giữa các bên giao dịch. Các rủi ro với thị trường VSD sẽ phải gánh chịu. Đây cũng là chuẩn mực thanh toán tốt nhất hiện nay trên thế giới.
Sắp tới, CCP sẽ áp dụng cho thị trường cơ sở. Nhắc lại những câu chuyện từng được kỳ vọng như giao dịch trong ngày (giao dịch T+0) hay giảm tỷ lệ ký quỹ thanh toán (hiện phải có đủ 100% tiền tại thời điểm đặt mua cổ phiếu), ông Sơn khẳng định sau khi hệ thống thanh toán theo mô hình đối tác trung tâm (CCP) vận hành trên nền tảng công nghệ mới sẽ cho phép sẽ giải quyết tất cả.
“Tỷ lệ ký quỹ thanh toán sẽ giảm từ 100% có thể hạ xuống còn 10-20% như chứng khoán phái sinh. Vấn đề này cũng là điểm nghẽn trong việc nâng hạng thị trường, dù luật đã cho phép nhưng công nghệ cũ chưa thể đáp ứng. Chúng tôi đang cố gắng triển khai nhanh để test với các thành viên trên thị trường. Tuy nhiên, thời điểm chính xác chưa thể nói được. Có thể năm 2021, chúng ta sẽ có những sản phẩm đó”, ông Nguyễn Sơn nói.
Bộ Tài chính đã lấy ý kiến dự thảo Thông tư hướng dẫn giao dịch cổ phiếu, chứng chỉ quỹ, trái phiếu doanh nghiệp, chứng quyền có bảo đảm được niêm yết, đăng ký giao dịch trên hệ thống giao dịch chứng khoán, thay thế cho Thông tư số 203/2015/TT-BTC. Trong đó, điều khiến nhà đầu tư quan tâm là cơ chế giao dịch trong ngày T+0 thay vì nhà đầu tư mua cổ phiếu phải chờ 3 ngày sau mới được bán (T+3) như hiện nay.
Theo đánh giá của Công ty chứng khoán Bảo Việt (BVSC), giao dịch T+0 và được bán khống cổ phiếu sẽ là cú hích giúp thị trường chứng khoán phát triển mạnh nếu dự thảo được thông qua. Giao dịch T+0 giúp thu hút lượng lớn nhà đầu tư tham gia và khiến vòng quay giao dịch tăng lên nhiều lần và thanh khoản sẽ tăng mạnh.
Bên cạnh đó, BVSC cho rằng việc được phép bán khống và giao dịch T+0 cũng sẽ giúp Việt Nam cải thiện các tiêu chí đánh giá theo FTSE và MSCI. Từ đó, Việt Nam hoàn toàn có thể sẽ được đánh giá nâng hạng sang thị trường mới nổi và thu hút được lượng lớn dòng vốn ngoại lớn trong thời gian tới.
