Trốn chạy
Ngày 29.10, ông Trần Việt Quang - Chủ tịch UBND phường Đống Đa (TP.Quy Nhơn, tỉnh Bình Định) - cho biết, Công an phường đã mời nhóm người lạ mặt xông vào nhà ông Trần Mão (sinh năm 1944, trú phường Đống Đa) hăm dọa, đập phá để đòi nợ... lên làm việc.
Theo trình bày của ông Trần Mão, thì ông Trần Văn Hạo (con ông Mão) được UBND tỉnh Bình Định phê duyệt là chủ tàu có đủ điều kiện đăng ký đóng mới tàu cá theo Nghị định 67/2014/NĐ-CP của Chính phủ. Năm 2015, ông Hạo ký hợp đồng tín dụng vay vốn đóng mới tàu cá với Ngân hàng TMCP Ngoại thương Chi nhánh Bình Định. “Thằng Hạo ký hợp đồng đóng tàu vỏ thép số hiệu BĐ 99029 TS (940CV) trị giá hơn 18,7 tỉ đồng với Cty TNHH MTV Nam Triệu (trụ sở tại Hải Phòng). Đến tháng 8.2015, nó lại ký hợp đồng tín dụng với Vietcombank, Chi nhánh Bình Định để vay 17,7 tỉ đồng (94% giá trị con tàu)” - ông Mão kể lại.
Nhưng sau vài chuyến biển thành công, chưa kịp vui mừng thì bước sang đầu năm 2017, con tàu của ông Hạo cũng như nhiều ngư dân khác gặp sự cố. 8 tháng trời, tàu BĐ 99029 TS phải nằm ở Cam Ranh (tỉnh Khánh Hòa) để sửa chữa.
Đến đầu năm 2019, sau khi khắc phục xong mọi sự cố, con tàu trị giá hơn 18 tỉ đồng lại vươn khơi. Tuy nhiên, nhiều chuyến biển liên tục thua lỗ. Để có kinh phí ra khơi tiếp, ông Hạo phải đi vay nóng “tín dụng đen”, rồi số tiền vay nóng đội lên 1,2 tỉ đồng. Trước bức bách từ nhiều phía, gia đình ông Hạo bỏ trốn.
Ngân hàng cũng gặp khó
Hơn tháng qua, nhiều thành phần “xã hội đen” liên tục kéo đến nhà, uy hiếp vợ chồng ông Mão để buộc trả nợ thay con. Một số người xông thẳng vào nhà vừa hăm dọa, vừa phá tài sản, ném nước mắm, trứng thối, tạt sơn đầy nhà, rồi xịt sơn đỏ lên cửa sắt trước hiên nhà.
Ông Trần Việt Quang - Chủ tịch UBND P.Đống Đa - cho biết: “Về việc nợ nần của ông Hạo địa phương không thể can thiệp được, vì đây là giao dịch dân sự, có nợ có trả thôi”.
Còn theo Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh Bình Định, ông Trần Văn Hạo là một trong số 20 ngư dân có tàu đóng mới theo Nghị định 67 bị ảnh hưởng. Đặc biệt, hiện có một số khách hàng có thiện chí trả nợ, nhưng cũng có những khách hàng trây ỳ không trả, cũng có những khách hàng thực sự rất khó khăn.
Cũng theo NHNN chi nhánh tỉnh Bình Định, hiện tại, trong 62 con tàu đóng theo Nghị định 67 thì có đến 46 tàu đã nợ quá hạn. Vấn đề khó khăn nhất hiện nay đó là tiếp cận với ngư dân để thu hồi nợ.
Theo ông Trần Văn Phúc - Phó Giám đốc Sở NNPTNT tỉnh Bình Định: “Trong tuần tới sở sẽ tổ chức họp để giải quyết tất cả các trường hợp liên quan đến việc đóng tàu theo Nghị định 67”.
Cho vay đóng tàu theo Nghị định 67: Ngân hàng nói gì?
Với tổng số tiền cam kết cho vay ban đầu là trên 11.700 tỉ đồng, đến cuối tháng 9.2019, dư nợ cho vay đóng tàu theo Nghị định 67 đạt 10.270 tỉ đồng. Tuy nhiên theo Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng, hiện nay nợ xấu cho vay đóng tàu theo Nghị định 67 có xu hướng tăng nhanh tại hầu hết các tỉnh, thành phố ven biển. Thực tế nợ xấu bắt đầu phát sinh từ năm 2017 tại 11 tỉnh, thành phố với tỉ lệ 3% và đến nay tăng lên 27,8% tại 27 tỉnh, thành phố ven biển.
Theo Thống đốc Lê Minh Hưng, trong thời gian qua NHNN phối hợp với Bộ Tài chính có quy định bổ sung với một số nguyên nhân khách quan, bất khả kháng (như tàu đóng mới kém chất lượng, tàu bị thiên tai, tàu bị đâm va, chủ tàu bị bệnh tật, bị tai nạn giao thông, chuyển đổi chủ tàu), ngư dân sẽ được các ngân hàng cơ cấu lại thời hạn trả nợ và vẫn được hưởng chính sách hỗ trợ lãi suất theo Nghị định 67. Đồng thời NHNN cũng chỉ đạo các ngân hàng tạo điều kiện hỗ trợ ngư dân có nhu cầu chuyển đổi chủ tàu do không đủ năng lực tiếp tục đánh bắt và đến nay đã có 10 chủ tàu tại các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Kiên Giang, Tiền Giang được chuyển đổi với dư nợ trên 58 tỉ đồng. Để chính sách cho vay theo Nghị định 67 đạt hiệu quả, Thống đốc Lê Minh Hưng cho biết, sẽ đề nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành sớm xử lý khó khăn cho người dân liên quan đến chính sách bảo hiểm, bồi thường thiệt hại khi rủi ro xảy ra, hỗ trợ duy tu, bảo dưỡng tàu.
Về các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho ngư dân, Phó Tổng Giám đốc Agribank Nguyễn Thị Phượng cho biết, một vấn đề rất khó của các ngân hàng tham gia chương trình cho vay đóng tàu theo Nghị định 67 là các ngân hàng không quản lý được hành trình đánh bắt của các tàu cá. Bởi chỉ khi quản lý được tàu xuất bến ở đâu, nhập hàng hóa, nhiên liệu ở chỗ nào cũng như ngư dân đánh bắt và bán hàng như thế nào mới đảm bảo được trách nhiệm trả nợ ngân hàng của ngư dân. CẨM HÀ
