Để hiểu rõ hơn về cơ cấu biểu giá bán lẻ điện sinh hoạt, Báo Lao Động đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Anh Tuấn - Cục trưởng Cục Điều tiết Điện lực (Bộ Công Thương).
“Không làm thay đổi mức giá bán lẻ điện bình quân sinh hoạt”
Thưa ông, tại sao Bộ Công Thương lại xây dựng, xin ý kiến về việc thay đổi cơ cấu biểu giá bán lẻ điện sinh hoạt?
- Thời gian qua, nhiều ý kiến cho rằng, cần nghiên cứu cải tiến rút gọn số bậc thang tính tiền điện để phù hợp với thực tế sử dụng điện của người tiêu dùng. Ngoài ra, cũng có một số ý kiến đề nghị mức sản lượng bậc 1 lên 100kWh phù hợp với nhu cầu sử dụng điện ngày càng tăng của người dân.
Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ cũng đã có nhiều Nghị quyết, văn bản chỉ đạo giao Bộ Công Thương phối hợp với các cơ quan liên quan nghiên cứu, đề xuất phương án điều chỉnh, sửa đổi biểu giá bán lẻ điện tiêu dùng phù hợp với thực tế mức tiêu dùng điện của người dân.
Căn cứ vào đó, trên cơ sở xem xét báo cáo của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Bộ Công Thương đã đề xuất một số phương án cải tiến cơ cấu biểu giá bán lẻ điện sinh hoạt theo hướng giảm số bậc thang, tăng mức tiêu thụ ở bậc thang đầu tiên và xem xét khoảng cách giữa các bậc là cần thiết.
Việc thay đổi cơ cấu biểu giá điện sinh hoạt trong dự thảo có làm tăng giá điện hiện hành không? Nguyên tắc điều chỉnh như thế nào, thưa ông?
- Chúng tôi giữ nguyên mức giá bán lẻ điện bình quân đã được ban hành tại Quyết định 648 ngày 20.3.2019. Việc điều chỉnh cơ cấu biểu giá bán lẻ điện sinh hoạt lần này với mục đích điều chỉnh lại cơ cấu cho phù hợp nhất với thực tế sử dụng điện sinh hoạt của các khách hàng, đồng thời không làm thay đổi mức giá bán lẻ điện bình quân sinh hoạt đã được phê duyệt.
Nguyên tắc khi điều chỉnh cơ cấu biểu giá bán lẻ điện sinh hoạt phải phù hợp với thực tế sử dụng điện, không làm thay đổi giá bán lẻ điện sinh hoạt bình quân và đảm bảo cho khách hàng sử dụng điện có thể dễ dàng theo dõi, tính toán sản lượng điện, mức tăng vào mùa nắng nóng.
Khi đề nghị xem xét phương án giảm từ 6 bậc thang xuống 5 bậc thang giá điện, Bộ Công Thương có tính đến khả năng chi trả, sự phù hợp với “túi tiền” của người dân?
- Trước tiên, để xem xét các phương án cải tiến cơ cấu biểu giá bán lẻ điện sinh hoạt, Bộ Công Thương đã thống kê thực tế sản lượng điện của các khách hàng trong thời gian qua.
Trên cơ sở báo cáo của EVN, ý kiến của các chuyên gia, hiệp hội, Bộ Công Thương đã nghiên cứu, kiểm tra và xây dựng 5 phương án cải tiến cơ cấu biểu giá bán lẻ điện, trong đó có phương án 1 bậc (tất cả khách hàng sinh hoạt áp cùng 1 mức giá), 3 bậc, 4 bậc và 5 bậc. Riêng phương án 5 bậc, bộ đã đưa ra 2 phương án khác nhau. Việc thay đổi các bậc thang này phải bám sát với mức giá điện sinh hoạt bình quân đã được phê duyệt.
Như vậy, việc cải tiến biểu giá điện sinh hoạt bậc thang không phải là điều chỉnh giá điện, mà chỉ xem xét lại các bậc thang giá điện sinh hoạt cho phù hợp với thực tế sử dụng điện hiện nay của các khách hàng.
“Khách hàng sử dụng điện trên 700kWh/tháng sẽ bị thiệt”
Theo ông, các phương án thay đổi cơ cấu biểu giá bán lẻ điện sinh hoạt mà Bộ Công Thương đưa ra để xin ý kiến có những ưu, nhược điểm gì?
- Tất cả phương án nêu trên đều có ưu điểm là giảm số bậc thang so với quy định hiện hành. Tuy nhiên, các phương án 1 bậc, 2 bậc, 3 bậc và 4 bậc có chung nhược điểm là các khách hàng ở mức thấp đều phải trả nhiều tiền hơn, còn khách hàng sử dụng nhiều điện lại trả ít đi.
Cụ thể, với phương án 1 bậc và 3 bậc, các khách hàng sử dụng dưới 300kWh/tháng chiếm tỉ lệ 87% khách hàng lại bị thiệt; đồng thời, ngân sách nhà nước hỗ trợ hộ nghèo, hộ chính sách lại tăng lên. Hai phương án 5 bậc nêu ra đều khắc phục được điểm nêu trên.
Cụ thể, hơn 20 triệu khách hàng sử dụng dưới 250kWh/tháng đều được lợi và trả tiền điện thấp hơn. Tuy nhiên, có phương án khách hàng sử dụng từ 250-300kWh/tháng bị trả cao hơn. Đây là mức sử dụng điện phổ biến của nhiều khách hàng, đặc biệt là các khách hàng sử dụng dưới 200kWh/tháng vào các tháng nắng nóng thường sẽ sử dụng tăng lên từ 250-300kWh/tháng.
Vì vậy, mặc dù có ưu điểm là khoảng cách giữa bậc tháng thấp nhất và cao nhất thấp, nhưng xét trên tổng thể, bộ vẫn đề nghị sử dụng phương án 4 với 5 bậc thang. Và tất cả khách hàng sử dụng điện dưới 700kWh/tháng đều sẽ trả thấp hơn. Chỉ các khách hàng sử dụng điện nhiều trên 700kWh/tháng sẽ bị thiệt.
- Cảm ơn ông!