Theo Chủ tịch VCCI Vũ Tiến Lộc, thương mại toàn cầu và các chuỗi giá trị đang dịch chuyển và Việt Nam sẽ là một trong những nền kinh tế được dự báo sẽ hưởng lợi nhiều từ quá trình này. Nhưng tất cả mới chỉ là cơ hội.
“Chìa khóa thành công cho quá trình chuyển các cơ hội thành hiện thực chính là công cuộc cải cách thể chế trong nước. Hội nhập và cải cách thể chế luôn là cặp đôi song sinh tạo ra những động lực chính cho sự phát triển của Việt Nam”- Chủ tịch VCCI nêu ý kiến.
5 kiến nghị của VCCI
Theo ông Vũ Tiến Lộc, để tiếp tục Cải thiện môi trường kinh doanh và thúc đẩy phát triển doanh nghiệp (DN), VCCI kiến nghị các giải pháp cụ thể sau:
Về cắt giảm điều kiện đầu tư kinh doanh (ĐKKD) và Kiểm tra chuyên ngành (KTCN), trong quá trình cắt giảm hiện đang nảy sinh vấn đề chưa thống nhất về tiêu chí xác định quy định nào cắt bỏ hay giữ lại. Ví dụ, có lĩnh vực Nghị định đã bỏ các ĐKKD yêu cầu kinh nghiệm hoặc bằng cấp của nhân sự lãnh đạo, nhưng lại có Nghị định ở lĩnh vực khác vẫn duy trì điều kiện này. Hay một ví dụ khác là có lĩnh vực đã sử dụng tiêu chí về lịch sử tuân thủ của một loại hàng hoá để giữ lại/loại bỏ trong danh mục hàng hoá KTCN, trong khi ở lĩnh vực khác lại không quan tâm đến việc này. Do vậy, cần sớm có tiêu chí thống nhất về tiêu chuẩn của ĐKKD để bảo đảm thực thicó hiệu quả và nhất quán.
Về Cải cách thủ tục hành chính (CCTTHC), VCCI kiến nghị nên quy định doanh nghiệp (DN) chỉ cần nộp hồ sơ tại một cơ quan nhà nước và những thông tin về DN sẽ trao đổi tự động giữa các các cơ quan khác khi có yêu cầu mà không cần DN phải “trình bẩm” mỗi nơi một bộ hồ sơ. Đồng thời cũng cho phép DN làm nhiều thủ tục cùng một lúc, hạn chế tối đa việc phải hoàn thành xong thủ tục này mới được bắt đầu làm thủ tục khác.
Cần tăng cường cơ chế giám sát, theo dõi, đánh giá cán bộ tiếp nhận và xử lý TTHC của người dân và DN để tạo áp lực nâng cao trách nhiệm và tính chuyên nghiệp của họ.
Về tổ chức đối thoại chính quyền và DN, công tác đối thoại, giải quyết khó khăn, vướng mắc của người dân và DN nên được giao cho các hiệp hội chuẩn bị về mặt nội dung cũng như mời DN tham gia chứ không nên để cơ quan chính quyền trực tiếp làm và cũng cần có tổ chức độc lập khách quan giám sát quá trình giải quyết và công khai kết quả giải quyết vướng mắc từ người dân và DN.
Về thanh, kiểm tra, ở các tỉnh, thành, cần giao nhiệm vụ cho cơ quan thanh tra tỉnh làm đầu mối điều phối các hoạt động thanh, kiểm tra DN trong tỉnh, kể cả các cuộc thanh, kiểm tra của các bộ ngành trung ương. Theo đó, các cuộc thanh tra theo kế hoạch phải được thông báo trước cho cơ quan thanh tra tỉnh để sắp xếp và bố trí nhằm đạt 3 mục tiêu: Giảm số lần và thời gian thanh, kiểm tra; không thanh, kiểm tra trùng lặp; tăng tối đa số đoàn liên ngành, thay vì mỗi đơn vị tiến hành riêng lẻ. Việc áp dụng nguyên tắc quản lý rủi ro trong thanh, kiểm tra phải coi là yêu cầu bắt buộc chứ không phải tùy cơ.
Về minh bạch thông tin, các bộ, ngành và địa phương cần tăng cường công khai minh bạch thông tin trên website cơ quan chính quyền, đặc biệt là việc đăng tải đầy đủ các thông tin như các quy hoạch, kế hoạch phát triển, các dự án đầu tư công, đấu thầu, các dự án kêu gọi đầu tư, các dự án đối tác công tư... Những thông tin về phản hồi, đánh giá, phản ánh vướng mắc kiến nghị, khiếu nại của doanh nghiệp cũng cần được chú ý đăng tải. Danh sách các đối tượng bị thanh, kiểm tra theo kế hoạch cũng cần được công bố công khai.
Điều cuối cùng là dù Việt Nam đã làm được nhiều việc trong cải thiện môi trường kinh doanh, nhưng kết quả cải cách vẫn chưa đạt được như kỳ vọng và những nỗ lực cải cách vẫn cần phải được gia tốc mạnh mẽ, đặc biệt là trong bối cảnh thực thi các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới, nếu chúng ta không muốn tụt hậu so với các nền kinh tế hàng đầu ASEAN.
“Chúng tôi ủng hộ các chương trình cải cách quyết liệt hơn của Chính phủ và Thủ tướng chính phủ trong đó có hai mũi giáp công rất quan trọng là việc cắt giảm TTHC phiền hà và thực hiện chính phủ điện tử. Cộng đồng DN sẵn sàng sát cánh với các cơ quan chính phủ trong những nỗ lực cải cách này”-Chủ tịch VCCI Vũ Tiến Lộc khẳng định.
