Nguyên liệu đầu vào tăng rất mạnh
EVN vừa công bố báo cáo tài chính 6 tháng đầu năm với kết quả lỗ sau thuế hợp nhất 16.586 tỉ đồng. Sau 5 năm, đây là lần đầu EVN ghi nhận mức lợi nhuận thua lỗ.
Mặc dù doanh thu bán hàng đạt 221.231 tỉ đồng, tiếp tục tăng trưởng hơn 4% so với cùng kỳ, giá vốn bán hàng của doanh nghiệp này lại tăng hơn 225.440 tỉ đồng, khiến lỗ gộp từ bán hàng, dịch vụ hơn 4.200 tỉ đồng.
Lý giải về nguyên nhân lỗ gần 16.600 tỉ đồng, trao đổi với PV Lao Động, đại diện EVN cho biết, giá nhiên liệu đầu vào sản xuất điện (như than, dầu, khí) tăng đột biến từ đầu năm đến nay làm chi phí sản xuất điện của EVN tăng rất cao.
Về giá than, kể từ khi xung đột Nga - Ukraine, giá than đã vượt xa mức tăng của dầu thô, khí tự nhiên và các loại năng lượng truyền thống khác. Theo dữ liệu của Trading Economics, giá than ngày 19.9 ghi nhận ở mức 439 USD/tấn, tăng 147,32% so với cùng kỳ năm ngoái.
"Ngoài giá vốn, các loại chi phí khác của EVN thay đổi không đáng kể so với cùng kỳ như chi phí tài chính tăng 2,4%, chi phí quản lý giảm 2,3% và chi phí bán hàng giảm 4,8%.
Tuy nhiên, giá nhiên liệu đầu vào sản xuất điện (như than, dầu, khí) tăng đột biến từ đầu năm đến nay làm chi phí sản xuất điện của EVN tăng rất cao", đại diện EVN lý giải.
Tại một hội thảo diễn ra vào đầu tháng 4.2022, ông Nguyễn Tài Anh - Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam cho biết, giá than trước đây khoảng 60-70 USD/tấn, nhưng nay đã tăng lên hơn 220 USD/tấn. Giá khí LNG cũng thay đổi 6-8 USD/triệu BTU thì nay lên khoảng 20 USD/triệu BTU. Giá sắt thép vật liệu xây dựng để thực hiện các dự án nguồn, truyền tải điện cũng tăng.
"Các yếu tố này khiến ngành điện chịu áp lực đầu vào (đầu tư xây dựng, sản xuất kinh doanh), trong khi giá bán đầu ra 3 năm nay chưa được điều chỉnh", ông đánh giá.
Liệu có ảnh hưởng đến cung ứng điện?
Khi được hỏi việc thua lỗ trong nửa đầu năm 2022 của EVN liệu có ảnh hưởng đến việc cung ứng điện, đại diện EVN cho biết, với mức lỗ hiện nay, trong ngắn hạn sẽ chưa ảnh hưởng ngay. Tuy nhiên, về lâu dài, tài chính không ổn định, thì các tổ chức cho vay quốc tế sẽ đánh giá tiêu cực. "Họ sẽ không thể cho vay nếu tình trạng kinh doanh lỗ kéo dài", vị này nói.
Về giải pháp, EVN cho biết đã phải chủ động tiết giảm chi phí như chi phí đầu tư, chi phí sản xuất. Ước tính, con số tiết giảm tất cả chi phí trong 6 tháng đầu năm lên đến 9.000 tỉ đồng.
"Quan điểm là những gì thiết yếu nhất sẽ làm trước, còn khoản nào có thể thực hiện sau thì lùi kế hoạch. Yếu tố ưu tiên đầu tiên là phải đảm bảo vận hành an toàn", đại diện EVN cho hay.
Bình luận về tình hình của EVN, chuyên gia năng lượng Đào Nhật Đình nhận định, với giải pháp nguồn điện, nếu EVN chọn khuyến khích tăng các nguồn có giá thành thấp như thủy điện cũng không dễ dàng, khi các nguồn thủy điện Việt Nam gần như đã hết.
Còn việc giảm các nguồn điện có giá thành cao. Trong điều kiện thiếu nguồn phát vào giờ cao điểm và thừa nguồn giờ thấp điểm thì EVN cũng ít có lựa chọn.
Do đó, vị chuyên gia cho rằng, giải pháp tốt nhất và dài hạn là điều chỉnh tăng giá điện bán lẻ. Tuy nhiên, việc này ngoài thẩm quyền của EVN. "Tăng giá 5-10% sẽ đủ bù đắp chi phí hiện tại và khuyến khích cho nguồn tương lai", ông nói.
Cam kết không tăng giá điện trong năm 2022
Theo tính toán của EVN, giá bán lẻ điện bình quân năm 2022 ở mức 1.915,59 đồng một kWh. Mức này cao hơn 2,74% so với giá bán lẻ điện bình quân đang áp dụng từ năm 2019, là 1.844,64 đồng một kWh.
Tuy nhiên, để phục vụ phát triển kinh tế, đặc biệt là sau quá trình phục hồi do đại dịch COVID-19, EVN cam kết năm 2022 sẽ không tăng giá điện.
"Ở các năm sau, Tập đoàn sẽ tiếp tục cân đối các khoản chi phí, thậm chí có thể lợi nhuận tiếp tục bằng 0, nhưng nếu giá đầu vào cao cũng không thể cân đối được. Những năm tới, Chính phủ, các bộ ngành cũng tính toán, làm sao có giải pháp để đảm bảo hài hòa lợi ích", ông Tài Anh nhấn mạnh.
