Kỳ vọng trở thành kênh huy động vốn dài hạn cho doanh nghiệp
Việc đưa hệ thống giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ vào vận hành chính là để thực hiện mục tiêu phát triển đồng bộ, cân bằng hơn giữa thị trường tài chính và thị trường tiền tệ trong quá trình tái cấu trúc nền kinh tế Việt Nam.
Theo HNX, tại thời điểm mở cửa, thị trường có 19 mã trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ được chấp thuận đăng ký và đưa vào giao dịch ngay trong phiên đầu tiên.
Tổng khối lượng giao dịch toàn thị trường đạt trên 5 triệu trái phiếu, trong đó, khối lượng thanh toán ngay là gần 4,1 triệu trái phiếu và thanh toán cuối ngày là 0,9 triệu trái phiếu. Tổng giá trị giao dịch toàn thị trường đạt 1.781 tỉ đồng, trong đó giá trị thanh toán ngay là 1.690 tỉ đồng, giá trị thanh toán cuối ngày xấp xỉ 91 tỉ đồng.
"Có thể nói, đây là những tín hiệu tốt. Điều này cho thấy, nếu được công khai, minh bạch và bảo đảm an toàn, trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ hoàn toàn có thể phát huy được vai trò của mình trong việc huy động vốn cho doanh nghiệp. Trái phiếu doanh nghiệp là một kênh huy động vốn quan trọng của nền kinh tế" - Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc đánh giá.
Việt Nam đã cơ bản xây dựng được khuôn khổ pháp lý nhằm khuyến khích, thúc đẩy thị trường trái phiếu doanh nghiệp phát triển. Tuy vậy, so với tiềm năng và tương quan thị trường trong khu vực, thì quy mô thị trường trái phiếu doanh nghiệp vẫn ở mức khiêm tốn (chỉ chiếm khoảng 13% GDP). Tỉ lệ này ở Thái Lan là 25%, Singapore là 38% và Malaysia là 56%. Chính vì vậy, Chính phủ vẫn định hướng tiếp tục phát triển thị trường TPDN một cách an toàn, minh bạch, bền vững.
Xử lý nghiêm tiêu cực
Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc thẳng thắn nhìn nhận, trong thực tế, thị trường trái phiếu doanh nghiệp đã xuất hiện một số vấn đề bất cập như: cơ cấu giữa trái phiếu doanh nghiệp phát hành ra công chúng và trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ chưa phù hợp; phần lớn các doanh nghiệp phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ huy động vốn cho những ngành nghề có nhiều rủi ro...
"Cũng cần phải khẳng định rằng, việc ra đời thị trường thứ cấp là trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ chỉ là cung cấp thêm nơi để nhà đầu tư chuyên nghiệp có thể giao dịch thuận tiện hơn và một phần hỗ trợ nhà đầu tư tiếp cận thông tin liên quan về sản phẩm trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đó dễ dàng hơn. Trong trường hợp xảy ra các vấn đề tranh chấp dân sự đối với trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ thì trách nhiệm, quyền lợi và nghĩa vụ (đặc biệt là nghĩa vụ trả gốc, lãi) vẫn thuộc về doanh nghiệp phát hành và nhà đầu tư theo pháp luật dân sự. Đương nhiên, trách nhiệm giám sát của các cơ quan, tổ chức liên quan vẫn được đề cao và tiến hành thường xuyên" - Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho hay.
Sứ mệnh cấp thiết
Hệ thống giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ được đánh giá là một giải pháp cần thiết trong bối cảnh hiện nay. Cơ sở chính trị, cơ sở pháp lý cho hệ thống này căn bản đã được xây dựng và đang từng bước hoàn thiện, nhưng vẫn là một giải pháp liên hoàn, đi từ gốc rễ vấn đề của thị trường nói chung trong bối cảnh hiện nay.
Việc hoàn thiện thể chế, chính sách cho thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ luôn là một ưu tiên để thị trường này hoạt động ổn định, an toàn, thông suốt. Bộ Tài chính xác định nhiệm vụ quan trọng là tiếp tục cải cách, đơn giản hóa thủ tục hành chính tạo điều kiện tối đa cho các doanh nghiệp huy động trái phiếu ở cả hai phương thức phát hành ra công chúng và riêng lẻ.
Bộ trưởng Bộ Tài chính nhấn mạnh: "Đồng thời, chúng tôi sẽ tiếp tục tăng cường giám sát nhằm chấn chỉnh và xử lý nghiêm các vi phạm trong hoạt động phát hành, đầu tư và cung cấp dịch vụ trái phiếu doanh nghiệp nhằm bảo đảm tính công khai, minh bạch cho thị trường".
