Báo Lao Động từng phản ánh về việc mỗi năm Tập đoàn Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) bỏ ra hàng trăm tỉ đồng để vận chuyển đá thải sau quá trình sàng tuyển than vào bãi đổ thải, trong khi những người có nhu cầu, nhất là ở ngoại tỉnh Quảng Ninh thì không mua được. Việc này là do những quy định của tỉnh Quảng Ninh trước đây nhằm quản lý chặt chẽ tài nguyên than.
Lãnh đạo TKV từng đề nghị, những năm gần đây việc kiểm soát, quản lý tài nguyên than tương đối tốt, nên mong muốn tỉnh Quảng Ninh xem xét cho bán đá thải sau sàng tuyển ra ngoài tỉnh.
Việc này không chỉ tiết kiệm mỗi năm cả trăm tỉ cho ngành than, mà còn hạn chế tác động tới môi trường trong quá trình vận chuyển và đặc biệt, nếu tiếp tục đổ thải thì gây áp lực sạt lở, nhất là vào mùa mưa bão.
Công ty tuyển than Cửa Ông, TP.Cẩm Phả là đơn vị có số lượng đá thải sau sàng tuyển lớn nhất ở Quảng Ninh.
Mỗi năm, công ty này nhận khoảng 12-13 triệu tấn than nguyên khai của các mỏ than trên địa bàn TP.Cẩm Phả để sàng tuyển ra các loại than phục vụ thị trường.
Sau quá trình sàng tuyển đó, lượng đá thải lên tới khoảng 1,2 triệu tấn/năm. Theo quy định, loại đá này không còn giá trị sử dụng và phải đem đổ vào các bãi thải đã được quy hoạch của ngành than là bãi thải mỏ Đông Cao Sơn nằm cách nhà máy sàng tuyển của công ty khoảng 13 km.
Đá thải sau quá trình sàng tuyển được rót trực tiếp vào các toa tàu hỏa, rồi được vận chuyển vào một phân xưởng của công ty cách đó 6km.
Từ đây, đá thải được đổ xuống hệ thống băng chuyền để rót xuống xe tải hạng nặng để tiếp tục hành trình - khoảng 7km đường đồi núi - lên bãi thải Đông Cao Sơn.
Theo tính toán, với giá thành vận chuyển/1 tấn đá thải từ nhà máy sàng tuyển vào bãi thải mỏ Đông Cao Sơn là hơn 92.000 đồng, mỗi năm công ty tốn hơn 100 tỉ đồng để đem rác đi đổ.
Trong khi đó, loại đá thải này những năm gần đây được các đơn vị sản xuất gạch, xi măng săn lùng để nghiền ra làm phụ gia cho quá trình sản xuất.
Tuy nhiên, mặt hàng này hiện mới chỉ bán cho các đơn vị tại Quảng Ninh, không được phép đem ra ngoài tỉnh. Trong khi đó, mức tiêu thụ trong tỉnh hạn chế, còn nhu cầu của các đơn vị ngoại tỉnh rất lớn.
Theo đại diện Công ty tuyển than Cửa Ông, hiện có 2 loại giá bán đá thải. Trong đó, nếu người mua nhận đá thải tại nhà máy thì giá là khoảng 16.000 đồng/tấn; với giá 40.000 đồng/tấn, người mua sẽ được công ty vận chuyển và rót hàng trực tiếp xuống tàu tại cảng biển.
Cũng theo đại diện công ty này, giá trên gần như cho không bởi số tiền đó chỉ đủ chi phí cho công tác quản lý, vận chuyển, thuế. Nhưng như thế vẫn còn tốt hơn là mỗi năm mất cả trăm tỉ đồng để đem đi đổ vào bãi thải cùng với bao hệ lụy phát sinh.
Để giải quyết vấn đề trên, Thường trực Tỉnh ủy Quảng Ninh đã đồng ý với một số chủ trương theo đề xuất của Ban Cán sự Đảng UBND tỉnh Quảng Ninh về việc tiếp tục tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho ngành Than gắn với việc nâng cao hiệu quả, năng lực quản lý tài nguyên, khoáng sản trên địa bàn.
Trong đó, đồng tình chủ trương đối với đá thải sau sàng tuyển, cám đá độ tro cao - là sản phẩm sau sàng tuyển từ các nhà máy sàng, tuyển than tập trung (ngoài mỏ) được bán cho các đơn vị có nhu cầu để sử dụng, tiêu thụ trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh và ngoài địa bàn tỉnh theo quy định của pháp luật.
