Nếu như tại thời điểm tháng 9.2022, lượng than tồn kho của ngành than là hơn 4 triệu tấn – một con số được cho đáng cảnh báo vì quá thấp so với những năm trước – thì đến giữa tháng 12.2022, lượng than tồn kho của Tập đoàn Than – Khoáng sản Việt Nam (TKV) chỉ còn khoảng 1,5 triệu tấn.
Điều này khiến cho khách hàng lớn nhất của TKV là các nhà máy nhiệt điện của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) không khỏi lo lắng.
Tính cả năm 2022, TKV cấp cho các nhà máy nhiệt điện của EVN trên 16,9 triệu tấn, bằng 97,1% hợp đồng cả năm. Tuy nhiên, do nhu cầu huy động nhiệt điện than trong các tháng cuối năm cao, trong khi lượng than cấp giảm nên dẫn tới tình trạng, mức than tồn kho của một số nhà máy nhiệt điện đã giảm thấp hơn so với định mức.
Việc này sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới khả năng huy động phát điện của các nhà máy, đặc biệt là với nhu cầu cao trong 6 tháng đầu năm 2023.
Lý giải về việc mức than tồn kho quá thấp, TKV cho biết do nhu cầu than cho phát triển kinh tế trong nước cao, trong khi giá than nhập khẩu liên tục tăng cao ở mức kỷ lục gây áp lực rất lớn cho TKV.
Hiện nay, 80% sản lượng than của ngành than là nhằm phục vụ các nhà máy nhiệt điện, nhưng lại với giá thấp hơn giá thành nhằm góp phần đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia.
Trong khi đó, theo EVN, do tình hình thủy văn thấp hơn so với dự kiến nên phải điều chỉnh sản lượng từ thủy điện, tăng sản lượng điện của các nhà máy nhiệt điện.
Trong hệ thống điện Việt Nam hiện nay, nhiệt điện than chiếm khoảng hơn 40% sản lượng điện hệ thống, EVN sở hữu hơn 13.000 MW nhiệt điện than.
Dự kiến, trong những tháng đầu năm 2023, nhu cầu huy động các nhà máy nhiệt điện than sẽ cao hơn nhiều so với năm 2022, nhất là trong bối cảnh tình hình thủy văn các tháng cuối năm 2022 không thuận lợi.
Vì thế, EVN đề nghị TKV tăng mức tồn kho than, để giảm thiểu rủi ro về gián đoạn nguồn than do giá than tăng cao, nguồn than nhập khẩu bị hạn chế như đầu năm 2022…
Dự kiến, năm 2023, TKV sẽ cung cấp cho các nhà máy nhiệt điện của EVN khoảng 17,98 triệu tấn, thấp hơn hợp đồng than dài hạn khoảng 1,5 triệu tấn.
Hiện, ngoài các nhà máy nhiệt điện trực thuộc Tổng Công ty Điện lực của TKV được đảm bảo cung cấp đủ nguồn than để hoạt động, còn các nhà máy nhiệt điện khác vẫn phải tự lo một phần nguồn than.
Tuy nhiên, theo ông Đặng Thanh Hải – Tổng Giám đốc TKV – việc cung cấp than cho các nhà máy nhiệt điện là nhiệm vụ chính trị, nhằm góp phần đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia. Vì thế, dù năm 2023 sẽ rất khó khăn, nhưng toàn tập đoàn vẫn cam kết hoàn thành nhiệm vụ.
