Lượng hồ sơ "khủng" đổ về cơ quan quản lý
Là quản trị viên một hội nhóm lớn về đầu tư chứng khoán, ông Phạm Thanh Doanh (TPHCM) cho biết, nhiều thành viên trong nhóm của anh tham gia thị trường trái phiếu doanh nghiệp. Dù sàn giao dịch trái phiếu riêng lẻ đã ra đời được hơn 2 tháng nhưng vẫn còn quá ít sản phẩm để lựa chọn, trong khi bản thân anh và các nhà đầu tư lại không ưa thích những mã đó.
"Trên thế giới, trái phiếu là một tài sản có tính thanh khoản và mức độ an toàn cao, nhưng tại Việt Nam thì ngược lại. Thực tế cho thấy, mức độ rủi ro của thị trường trái phiếu doanh nghiệp còn cao hơn cổ phiếu. So sánh về lợi nhuận, trái phiếu cũng chưa hấp dẫn bằng. Vì vậy, phải cân nhắc và đề ra những giải pháp để lấy lại niềm tin của nhà đầu tư đối với thị trường huyết mạch này" - ông Doanh nêu quan điểm.
Theo Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX), giá trị bình quân giao dịch trái phiếu qua sàn đã tăng lên hơn 450 tỉ đồng/phiên. Tuy nhiên, số lượng mã trái phiếu lại không thay đổi nhiều với chỉ khoảng 60 mã tính đến nay. Trong khi theo quy định, khoảng 1.300 mã trái phiếu sẽ phải lên sàn trong 3 tháng tính từ khi sàn giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đi vào vận hành. Tức chỉ còn 1 tháng nữa để hơn 95% lượng trái phiếu còn lại đổ bộ lên sàn giao dịch tập trung.
Trao đổi với báo chí, ông Phạm Trung Minh - Thành viên Hội đồng thành viên, Tổng Công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam (VSD) - cho biết: "Theo quy định, chúng tôi chỉ có 12 ngày để xử lý hồ sơ đăng ký. Trong trường hợp tổ chức phát hành không khẩn trương đăng ký sẽ dẫn tới tình trạng càng về cuối hạn, lượng hồ sơ càng nhiều và sẽ gây áp lực rất lớn trong việc xử lý".
Khoản 3 Điều 18 Nghị định số 156 cũng quy định rõ về mức phạt liên quan đến hành vi không đăng ký giao dịch hoặc đăng ký giao dịch không đúng thời hạn. Nếu quá hạn từ 1 tháng đến trên 12 tháng, tùy theo mức độ quá hạn, doanh nghiệp sẽ bị xử phạt từ mức thấp nhất là 10 triệu đồng đến cao nhất là 400 triệu đồng, đồng thời có thể bị xử lý vi phạm bổ sung.
"Việc niêm yết với số lượng lớn như trên trong vòng hơn 1 tháng tới là khó khả thi. Do vậy, tôi kỳ vọng các cơ quan quản lý sẽ phải thực hiện các biện pháp linh hoạt. Thủ tục chuẩn bị hồ sơ đăng ký trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đều có thể được hỗ trợ bởi các công ty chứng khoán. Đây là đơn vị lưu ký hiện tại của các trái phiếu đã được phát hành" - ông Nguyễn Quang Thuân - Chủ tịch FiinGroup, Tổng Giám đốc FiinRatings - nói với phóng viên Báo Lao Động.
Mở ra một thị trường công khai, minh bạch và lớn mạnh hơn
Sự ra đời của sàn giao dịch trái phiếu riêng lẻ được kỳ vọng sẽ kiến tạo nên một thị trường trái phiếu minh bạch, ngày một phát triển lớn mạnh hơn.
Theo ông Nguyễn Quang Thuân, khi số lượng mã trái phiếu được đẩy lên đầy đủ sẽ giúp thanh khoản của thị trường chung tăng cao. Điều này không chỉ mở rộng danh mục lựa chọn cho các nhà đầu tư mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc kết nối giữa các trái chủ trên nền tảng chính thống.
"Sự xuất hiện của nhiều mã trái phiếu trên sàn sẽ cho phép nhà đầu tư sử dụng các công ty chứng khoán để thực hiện các giao dịch với khả năng đặt lệnh mua bán tại các mức lãi suất chiết khấu hấp dẫn. Không chỉ có lợi cho các trái chủ mong muốn cơ cấu lại tài sản thông qua việc chuyển nhượng, mà còn có thể phục vụ các nhà đầu tư chuyên nghiệp. Những nhà đầu tư này, vốn đã có kỹ năng cao trong việc phân tích và mức độ chịu rủi ro cao sẽ có thêm nhiều cơ hội đầu tư trên thị trường thứ cấp" - ông lý giải.
Bên cạnh đó, với nhiều trái phiếu và giao dịch diễn ra, thông tin về sản phẩm này sẽ trở nên minh bạch hơn. Nhà đầu tư có cơ sở thông tin tốt hơn trong mỗi quyết định đầu tư.
Sự tăng trưởng trong số lượng giao dịch trái phiếu cũng sẽ giúp phát triển đường cong lãi suất của thị trường trái phiếu doanh nghiệp.
Ông Thuân giải thích: "Điều này hữu ích không chỉ cho nhà đầu tư mà cả các doanh nghiệp đang cố gắng định giá trái phiếu sắp phát hành của mình. Về lâu dài, sự kết hợp giữa đường cong lãi suất và xếp hạng tín nhiệm sẽ giúp tạo nên những bộ thang điểm tiêu chuẩn giúp việc giao dịch và định giá trái phiếu doanh nghiệp dễ dàng hơn. Đây cũng là cách vận hành cơ bản của thị trường trái phiếu doanh nghiệp trên thế giới".
TS Nguyễn Duy Phương - Giám đốc đầu tư tại DGCapital - nhận định, với các điều kiện nền kinh tế còn nhiều thách thức và những biến cố vừa trải qua, thị trường trái phiếu doanh nghiệp cần nhiều thời gian hơn để có thể sôi động trở lại. Niềm tin của các nhà đầu tư cũng chưa thể khôi phục trong thời gian ngắn. Tuy vậy, ông tin rằng trong dài hạn, trái phiếu vẫn là một công cụ quan trọng, chủ chốt và rất cần thiết trong việc đáp ứng nhu cầu vốn của doanh nghiệp và góp phần tích cực thúc đẩy phát triển kinh tế của đất nước.
