Núi Pháo của Masan Group thua lỗ kỷ lục, dòng tiền gặp khó

Kinh doanh trồi sụt, thua lỗ nặng năm 2023

Sau khi M&A thành công mỏ Núi Pháo, CTCP Tập đoàn Masan (Masan Group, mã CK: MSN) đã đầu tư mạnh vào mỏ khoáng sản này. Từ năm 2010 đến nay, số tiền Masan Group đổ vào Núi Pháo lên đến hàng tỉ đô.

Tuy nhiên, doanh thu và lợi nhuận từ dự án Núi Pháo trong những năm qua vẫn chưa đem lại kết quả tương xứng.

Năm 2014, mỏ Núi Pháo chính thức sản xuất thương mại. Trong năm này, CTCP Tài Nguyên Masan (Masan Resources) công bố doanh thu thuần đạt 2.825 tỉ đồng và khoản lãi sau thuế khiêm tốn 35 tỉ đồng.

Năm 2015, doanh thu thuần giảm xuống còn 2.657 tỉ đồng và lãi sau thuế ở mức 84 tỉ đồng.

Giai đoạn 2016 - 2018, kết quả kinh doanh của Masan Resources khả quan hơn và tăng qua các năm với doanh năm 2018 đạt 6.865 tỉ đồng và lợi nhuận sau thuế 810 tỉ đồng.

Năm 2019, doanh thu công ty bất ngờ giảm mạnh xuống còn 4.706 tỉ đồng và lợi nhuận sau thuế chỉ còn 352 tỉ đồng.

Đến năm 2020, doanh thu khởi sắc trở lại với mức 7.365 tỉ đồng, tuy nhiên lợi nhuận sau thuế ở mức "mỏng dính" với 51 tỉ đồng do giá vốn tăng cao.

Năm 2021 và 2022, doanh thu Masan High-Tech Materials tăng đột biến nhưng lợi nhuận vẫn không ấn tượng. Lần lượt đạt 13.564 tỉ đồng và 15.549 tỉ đồng doanh thu và lãi sau thuế lần lượt 261 tỉ đồng và 105 tỉ đồng.

Cập nhật kết quả kinh doanh gần đây nhất, năm 2023, doanh thu Masan High-Tech Materials đạt 14.093 tỉ đồng. Tuy nhiên, giá vốn hàng bán cũng ở mức rất cao, lên tới 13.308 tỉ đồng. Bên cạnh đó, chi phí tài chính lên đến 2.195 tỉ đồng, tăng 14,5% so với đầu năm. Trong đó, chi phí lãi vay ở mức 1.503 tỉ đồng, tăng mạnh 34% so với đầu năm.

Sau khi hạch toán các chi phí, công ty ghi nhận mức lỗ kỷ lục từ khi hoạt động cho đến nay. Theo đó, Masan High-Tech Materials lỗ thuần 1.793 tỉ đồng, lỗ sau thuế 1.529 tỉ đồng, phân bổ cho cổ đông công ty khoản lỗ 1.575 tỉ đồng.

Gặp khó do biến động thị trường, chi phí lãi vay tăng cao

Giải trình khoản lỗ kỷ lục năm 2023, Masan High-Tech Materials cho biết, nguyên nhân do lợi nhuận gộp trong năm qua giảm 1.593 tỉ đồng so với năm 2022 do chi phí sản xuất ở Công ty TNHH Khai thác chế biến khoáng sản Núi Pháo (công ty con do Masan High-Tech Materials sở hữu 100% vốn) tăng cao và nhu cầu toàn cầu suy yếu trong năm 2023.

Tập đoàn chịu ảnh hưởng bất lợi từ lãi suất tăng cao khiến chi phí tài chính thuần trong năm 2023 tăng 263 tỉ đồng so với năm 2022.

Tại ngày 31.12.2023, tổng tài sản của Masan High-Tech Materials đạt mức 40.372 tỉ đồng, giảm nhẹ gần 3% so với đầu năm. Trong đó, tiền và tương đương tiền chỉ còn 974 tỉ đồng, giảm mạnh 35% so với đầu năm; hàng tồn kho ở mức 6.191 tỉ đồng, trong đó phần lớn là tồn kho thành phẩm với 3.605 tỉ đồng.

Ngược lại, nợ phải trả tại Masan High-Tech Materials ghi nhận tăng nhẹ trong khi vốn chủ sở hữu giảm. Theo đó, nợ phải trả ở mức 26.747 tỉ đồng, tăng thêm 474 tỉ đồng so với đầu năm. Nợ phải trả gần gấp đôi so với số vốn chủ sở hữu công ty (vốn chủ sở hữu 13.624 tỉ đồng, giảm 10% so với đầu năm).

Trong cơ cấu nợ phải trả, khoản mục vay và phát hành trái phiếu của Masan High-Tech Materials ở mức 16.656 tỉ đồng, tăng thêm 572 tỉ đồng so với đầu năm.

Trong hơn 1 năm qua, Masan High-Tech Materials dồn dập phát hành trái phiếu với tổng giá trị huy động lên đến hơn 7.000 tỉ đồng.

Tại ngày 31.12.2023, dư nợ trái phiếu/vốn chủ sở hữu của Masan High-Tech Materials đạt mức 0,76 tỉ đồng, tương ứng dư nợ trái phiếu của công ty cuối năm 2023 ở mức 10.354 tỉ đồng.

Áp lực thanh toán nợ vay, dòng tiền gặp khó?

Cùng với nợ vay phình to, dòng tiền thuần từ hoạt động kinh doanh tại Masan High-Tech Materials cũng kém tích cực với mức âm 156 tỉ đồng, trong khi cùng kỳ dương 1.126 tỉ đồng; dòng tiền thuần từ hoạt động đầu tư âm 848 tỉ đồng, cùng kỳ năm trước âm 2.658 tỉ đồng.

Tiền thu từ đi vay trong kỳ đạt mức 16.720 tỉ đồng, tăng 77% so với năm trước. Công ty trả nợ gốc vay 16.247 tỉ đồng, tăng 118% so với năm trước.

Nợ vay phình to, dòng tiền âm cùng với động thái dồn dập phát hành trái phiếu, vay nợ và thanh toán nợ cho thấy Masan High-Tech Materials đang gặp khó về dòng tiền và đối diện với áp lực thanh toán nợ vay.

Trong năm Masan High-Tech Materials thua lỗ kỷ lục, công ty con do doanh nghiệp năm 100% là Công ty TNHH Khai thác Chế biến Khoáng sản Núi Pháo cũng ghi nhận khoản lỗ 1.409 tỉ đồng.

Vốn chủ sở hữu Khoáng sản Núi Pháo giảm từ 12.396 tỉ đồng, xuống còn 10.894 tỉ đồng; hệ số nợ phải trả/vốn chủ sở hữu ở mức 2,41%, tương đương nợ phải trả là 26.254 tỉ đồng; dư nợ trái phiếu/vốn chủ sở hữu ở mức 0,67, tương đương số nợ trái phiếu đạt 7.298 tỉ đồng.