Xã Bình Lư thuộc huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu từ lâu đã nổi tiếng với nghề sản xuất miến dong. Ban đầu, việc trồng và chế biến dong riềng chỉ mang tính chất tự phát, sau đó miến dong dần trở thành sản phẩm có thương hiệu và mang lại thu nhập cao cho người dân.
Sớm thấy được lợi ích từ dong riềng, chính quyền địa phương đã khuyến khích, hỗ trợ người dân phát triển thành cây trồng hàng hóa để cung ứng cho các cơ sở chế biến dong riềng và sản xuất miến dong trên địa bàn.
Có mặt tại xã Bình Lư vào những ngày đầu tháng 11, phóng viên đã chứng kiến cảnh người dân đang tất bật với các công đoạn sản xuất. Khắp các con đường trong thôn và trên cánh đồng làng, tiếng cười nói rôm rả và mùi thơm đặc trưng của dong riềng đã tạo nên nét đẹp riêng cho vùng quê nơi đây.
Theo ông Nguyễn Ngọc Ánh – Giám đốc Hợp tác xã Nông nghiệp và Dịch vụ Bình Lư, trong quá trình sản xuất miến, mỗi hộ có bí quyết riêng nhưng vẫn phải đảm bảo sự thơm ngon của miến dong Bình Lư và đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.
Để làm thành một sợi miến khô phải trải qua rất nhiều công đoạn, từ khâu trồng dong riềng đến thu hoạch củ, đem đi xay bột. Sau đó, lọc bột loại bỏ tạp chất, làm chín bột và cho vào khuôn cắt thành từng sợi mới mang đi phơi khô.
Sợi miến ngon cần hội tụ đủ các yếu tố như: Màu trong, sợi nhỏ, dai, dẻo, vị đậm đà thì yêu cầu đầu tiên bột dong phải nguyên chất, khâu đánh bột vừa tới, nếu khô hoặc nhão quá đều ảnh hưởng đến chất lượng miến thành phẩm.
Miến ra khuôn được phơi nắng trên các giàn tre để không bị giòn, gãy. Sợi miến nhỏ có màu trong hơi xám, khi nấu sợi dẻo, mềm, dai, không nát, có vị thơm ngon của dong riềng.
Vào những ngày nắng, gia đình ông Ánh làm từ 2-3 mẻ miến mỗi ngày. Mỗi mẻ gồm 6 thùng với 72kg bột và thu được hơn 30kg miến khô.
Trao đổi với phóng viên Báo Lao Động, Ông Hoàng Văn Phưởng – Chủ tịch UBND xã Bình Lư cho biết, năm 2018, xã Bình Lư được tỉnh cấp bằng công nhận làng nghề sản xuất miến dong, mở ra hướng phát triển kinh tế mới cho người dân.
Năm 2022, xã Bình Lư có 35ha diện tích đất trồng dong riềng, gần 100 hộ gia đình và 1 hợp tác xã chuyên sản xuất miến. Mỗi năm, toàn xã bán ra thị trường gần 200 tấn miến, thu về gần 10 tỉ đồng. Nhờ đó, thu nhập của người dân trong xã ổn định, chất lượng cuộc sống ngày càng cải thiện.
Theo ông Phưởng, trong những năm gần đây, các xã lân cận cũng mở rộng diện tích trồng dong riềng để bán củ cho các cơ sở chế biến, sản xuất miến dong trên địa bàn nên sản lượng miến bán ra thị trường cũng tăng lên.
Xã Bình Lư đã thành lập hợp tác xã dịch vụ thương mại sản xuất miến dong và đưa hệ thống máy móc, công nghệ mới vào sản xuất, nên chất lượng sản phẩm miến dong Bình Lư ngày được nâng cao, năng suất tăng gấp đôi so với làm thủ công, mẫu mã sản phẩm ngày càng đẹp về hình thức.
Để đảm bảo người dân yên tâm gắn bó với cây dong riềng, UBND xã đã yêu cầu trong quá trình các hộ gia đình, cơ sở sản xuất đều phải lý cam kết về đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, bảo vệ môi trường.
"Bên cạnh đó, xã cũng thành lập đoàn kiểm tra thường xuyên kiểm tra, giám sát các cở sở sản xuất, chế biến dong riềng nên không để xảy ra tình trạng vi phạm" - Chủ tịch UBND xã Bình Lư cho hay.
