Kinh nghiệm từ phát triển công nghiệp hỗ trợ của Nhật Bản

Hương Phan |

Nhật Bản đã có các chính sách ưu tiên phát triển CNHT từ rất sớm.

Năm 1949, Nhật Bản ban hành “Luật về hợp tác với doanh nghiệp” với mục đích bảo vệ quyền đàm phán và tạo điều kiện cho các nhà thầu phụ tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi, nhằm xúc tiến các hoạt động “thầu phụ” (cũng chính là các hoạt động sản xuất CNHT).

Những năm 50, Chính phủ Nhật Bản ban hành “Luật phòng chống trì hoãn thanh toán chi phí thầu phụ và các vấn đề liên quan”, nhằm ngăn chặn tình trạng chiếm dụng vốn của các công ty lớn với các nhà thầu phụ.

Đến những năm 70 lại có “Luật xúc tiến doanh nghiệp cung ứng nhỏ và vừa” nhằm tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các nhà cung ứng và họ đã phát triển rất mạnh, trở thành lực lượng sản xuất quan trọng của công nghiệp Nhật Bản.

Nhật Bản cũng đưa ra các chính sách ưu tiên phát triển cho những sản phẩm cụ thể, đặc biệt là công nghiệp cơ khí và điện tử, trong đó chú trọng đến các sản phẩm CNHT. Có thể kể đến hai đạo luật quan trọng là “Luật về Biện pháp ngắn hạn khuyến khích công nghiệp cơ khí” và “Luật về Biện pháp ngắn hạn khuyến khích ngành công nghiệp điện tử”, theo luật này Chính phủ sẽ có trách nhiệm đảm bảo vốn đầu tư cần thiết cho việc trang bị thiết bị nhằm hợp lý hoá việc sản xuất và nhiều ưu đãi khác.

Đi kèm hai đạo luật này là danh mục chi tiết các sản phẩm được ưu tiên phát triển. Danh mục được xem xét, đề xuất và liên tục cập nhật bởi Ban thẩm tra Công nghiệp cơ khí và Ban thẩm tra Công nghiệp điện tử.

Hai ban này được đặt tại Bộ Kinh tế, thương mại và công nghiệp Nhật Bản, với thành viên được Bộ trưởng Bộ kinh tế, thương mại và công nghiệp bổ nhiệm từ những cán bộ của các tổ chức hành chính liên quan và các chuyên gia trong các lĩnh vực công nghiệp. Tuy gọi là biện pháp ngắn hạn nhưng hai đạo luật này đã được kéo dài hàng chục năm.

“Luật về Biện pháp ngắn hạn khuyến khích công nghiệp cơ khí” ra đời từ cuối năm 1956, theo đó luật đưa ra danh mục một số sản phẩm, máy móc, linh kiện và bán thành phẩm cần phải đặc biệt cải thiện tính năng, chất lượng hay giảm chi phí sản xuất gọi là “công nghiệp cơ khí đặc định”.

Trong lĩnh vực điện tử, cuối năm 1957, Chính phủ Nhật Bản đã đưa ra “Luật về Biện pháp ngắn hạn khuyến khích ngành công nghiệp điện tử”, sau đó là một danh mục các sản phẩm được khuyến khích phát triển, trong đó chú trọng ưu tiên cho phát triển các linh kiện, nguyên liệu chủ yếu được dùng trong thiết bị điện tử.

Danh mục các sản phẩm này cũng được thay đổi phù hợp với từng giai đoạn, do Ban Thẩm tra Công nghiệp điện tử đề xuất và trình Bộ trưởng Bộ kinh tế, thương mại và công nghiệp phê duyệt.

Có thể thấy rằng Chính phủ Nhật Bản đã đưa ra một danh mục các sản phẩm được ưu tiên hỗ trợ rất chi tiết và cụ thể, trong đó chú trọng đến CNHT, từ nguyên liệu đầu vào, máy móc sản xuất, các linh kiện quan trọng cho đến cả chu trình gia công và các thiết bị kiểm tra đầu cuối. Các chính sách trên đã giúp ngành CNHT của Nhật Bản phát triển mạnh mẽ, đưa Nhật Bản từ một quốc gia tàn lụi sau chiến tranh trở thành một cường quốc về công nghiệp.

Để đánh giá tầm quan trọng của CNHT tại Nhật Bản, có thể đánh giá ngành công nghiệp Sokeizai, ngành công nghiệp đươc Nhật Bản nhìn nhận rằng “không có sự phát triển của ngành công nghiệp máy móc nếu thiếu công nghiệp Sokeizai”.

Trung tâm Sokeizai được thành lập từ 7.1984, đã liên tục phát triển, đóng góp mạnh mẽ vào quá trình xây dựng, phát triển các ngành công nghiệp của Nhật Bản.

Hiện nay công nghiệp Sokeizai đã thu hút trên 200.000 lao động, trên 6.800 doanh nghiệp, doanh thu năm 2007 đạt 5,4 triệu triệu yên. Bên cạnh đó các ngành công nghiệp liên quan mật thiết đến công nghiệp Sokeizai hàng năm cũng thu về trên 5,7 triệu triệu yên, thu hút trên 260 nghìn người lao động.

Hiện nay CNHT của Nhật Bản đã dần chuyển sang nước ngoài, trong nước chủ yếu hướng vào các sản phẩm chủ chốt, có giá trị và công nghệ cao. Tuy nhiên vẫn có một cơ quan thuộc METI chuyên phụ trách CNHT.

Cơ quan này cũng chịu trách nhiệm về quản lý nhà nước, thông tin, liên kết mọi mặt hoạt động của các doanh nghiệp trong lĩnh vực CNHT. Bên cạnh đó, ở Nhật Bản còn rất nhiều các cơ quan hỗ trợ gián tiếp cho CNHT như Tổ chức DNNVV, hiệp hội khuôn mẫu, hiệp hội chế tạo máy… (có khoảng 50 hiệp hội như vậy ở Nhật Bản) chuyên thực hiện các chương trình hỗ trợ đến doanh nghiệp.

Hương Phan
TIN LIÊN QUAN

Chương trình Khuyến công Quốc gia thổi sinh khí cho công nghiệp nông thôn

Thuỳ Dung |

Chương trình Khuyến công Quốc gia sau 5 năm đã góp sức đáng kể vào phát triển công nghiệp nông thôn (CNNT) của cả nước.

Doanh nghiệp Việt cần làm gì để nâng tầm ngành công nghiệp hỗ trợ?

Mi Vân |

Trước yêu cầu ngày càng cao đối với các doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ, đại diện Sở Công Thương thành phố Hồ Chí Minh đang phối hợp với nhiều cơ quan hỗ trợ về đào tạo, kết nối tiêu thụ, nâng cao năng suất, chất lượng cho các doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ với mục đích tạo ra một “hệ sinh thái” để nâng tầm ngành sản xuất công nghiệp hỗ trợ.

Gỡ vướng trong xử lý tội xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp

Theo VGP |

Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình vừa có ý kiến chỉ đạo xử lý vướng mắc trong xử lý tội xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp.

Khoảnh khắc AFF Cup: Khép lại hành trình của ông Park Hang-seo

NHÓM PV |

Bản tin Khoảnh khắc AFF Cup ngày 17.1. AFF Cup 2022 kết thúc, khép lại hành trình của huấn luyện viên Park Hang-seo với bóng đá Việt Nam.

Hệ luỵ từ vụ Công đoàn ACB mua chui cổ phiếu bị xử phạt 3 tỉ đồng

Lan Hương |

Thông tin Công đoàn ngân hàng ACB mua chui cổ phiếu ACB đã thu hút sự quan tâm đặc biệt. Động thái trên đã ảnh hưởng đến sự minh bạch của thị trường chứng khoán Việt Nam trong bối cảnh niềm tin của nhà đầu tư vào thị trường chứng khoán đang bị ảnh hưởng nặng nề.

Rung lắc thượng tầng tại Eximbank: Thập kỷ rối ren chưa kết thúc

Đức Mạnh |

Cơ cấu thượng tầng tại Ngân hàng Eximbank đã có nhiều biến động mạnh. Cổ đông ngoại gắn bó 16 năm đã chuyển nhà, thế chân bởi nhân tố bí ẩn liên quan đến Tập đoàn Bamboo Capital.

Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đã có nhiều giải pháp hỗ trợ người lao động mất việc

PHƯƠNG NGÂN - CHÂN PHÚC |

TPHCM - Tại LĐLĐ quận Bình Thạnh, sáng ngày 17.1, ông Trần Thanh Hải - Phó Chủ tịch Thường trực Tổng LĐLĐ Việt Nam đã đến thăm, động viên và trao quà Tết cho người lao động có hoàn cảnh khó khăn đang làm việc trên địa bàn. Đồng thời, ông Trần Thanh Hải cũng đã thông tin một số giải pháp nhằm hỗ trợ người lao động bị mất việc, giảm việc.

Cha đẻ của mèo AI mà cư dân mạng nhầm tưởng ở Ninh Thuận lên tiếng

Hữu Long |

Nguyễn Lê Thái Nguyên vẽ mèo Tết bằng công nghệ AI rồi chia sẻ lên trang cá nhân. Những hình ảnh tuyệt đẹp về mèo nhận được vô số lời khen từ nhiều người bạn. Có không ít người đến nay vẫn nhầm lẫn đây là mèo Tết có nguồn gốc từ Ninh Thuận.

Chương trình Khuyến công Quốc gia thổi sinh khí cho công nghiệp nông thôn

Thuỳ Dung |

Chương trình Khuyến công Quốc gia sau 5 năm đã góp sức đáng kể vào phát triển công nghiệp nông thôn (CNNT) của cả nước.

Doanh nghiệp Việt cần làm gì để nâng tầm ngành công nghiệp hỗ trợ?

Mi Vân |

Trước yêu cầu ngày càng cao đối với các doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ, đại diện Sở Công Thương thành phố Hồ Chí Minh đang phối hợp với nhiều cơ quan hỗ trợ về đào tạo, kết nối tiêu thụ, nâng cao năng suất, chất lượng cho các doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ với mục đích tạo ra một “hệ sinh thái” để nâng tầm ngành sản xuất công nghiệp hỗ trợ.

Gỡ vướng trong xử lý tội xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp

Theo VGP |

Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình vừa có ý kiến chỉ đạo xử lý vướng mắc trong xử lý tội xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp.