Bài toán của CEO Be
Trong một bài phỏng vấn gần đây, CEO của Be – ông Trần Thanh Hải – nói: “Người tiêu dùng đơn giản là rẻ thì họ đi thôi. Đó là chuyện bình thường. Nhưng cái giá rẻ hôm nay mà ta đi sẽ phải trả lại bằng hai cách. Một là tương lai, nếu có hãng độc quyền thì họ quyết định lại giá. Hai là chính tài xế trả giá mà họ không biết. Để có thu nhập xe máy mỗi tháng 6-7 triệu đồng, ôtô 9-10 triệu đồng thì mỗi ngày trung bình họ phải làm 12-16 tiếng mà không có quyền lợi gì”.
Số liệu này không biết CEO này lấy từ đâu ra; song chắc chắn với mức thu nhập đó, không ai chạy xe công nghệ cả, mà phải là gấp rưỡi hoặc gấp đôi mức đó trở lên mới chạy được.
Với những người đầu tư tiền mua xe thì mức thu nhập trên lại càng không thể trả tiền trả góp hàng tháng. Bởi nếu lái xe mua một chiếc xe tầm chỉ cần 600 triệu VND và nếu ứng trước 50% thì cần cày liên tục 12 tiếng mỗi ngày, mỗi tháng riêng tiền trả ngân hàng đã hơn 10 triệu (8,3 triệu tiền gốc + 2,5 triệu tiền lãi/ tháng); trong khoảng 3 năm mới có thể trả hết được nợ.
Cho nên nếu bài tính của vị CEO đúng thì người lái xe mua xe trả góp sẽ có thu nhập bằng số không và hàng tháng chỉ hít khí trời để lái xe mà thôi.
Cũng có những người thông thạo thị trường này hơn thì nói CEO Be nói đúng, song chỉ đúng với Be thôi. Vì hiện Be không có nhiều việc làm cho đối tác lái xe nên thu nhập họ chỉ bằng 50-70% so với chạy cho các hãng gọi xe khác. Vậy sự thật như thế nào?
Thu nhập của đối tác tài xế cho Be?
Tiếp câu chuyện phân tích về hiệu quả kinh doanh của Be và sự thật về thu nhập của tài xế cho Be, CEO của Be nói: “Be đã gặt hái nhiều kết quả ấn tượng trong hơn ba tháng qua. Tính đến cuối tháng 3, công ty có hơn 15.000 đối tác tài xế, với 150.000-180.000 lượt yêu cầu đặt xe mỗi ngày” – Con số này có thể làm những người không hiểu sâu về ngành gọi xe công nghệ trầm trồ, song thực sự đây là con số rất yếu.
Hãy tính coi, với 15.000 đối tác tài xế mà Be chỉ có 150.000 lượt yêu cầu đặt xe mỗi ngày; kể cả số lượt đặt xe đó thành công của đến 100% thì tính ra mỗi tài xế chỉ có khoảng 10 lượt đặt xe mỗi ngày.
Và thời gian trung bình cuốc dài bù cuốc ngắn, mỗi cuốc xe khoảng 30 phút thì mỗi tài xế chỉ có công ăn việc làm trong 300 phút, tức 5 tiếng. Với số thời gian này, làm sao để họ có thể vừa trả tiền mua trả góp xe, vừa có thu nhập để sống?
Các “con số biết nói” khác
Thông tin trong một bài báo đăng trên một tờ báo khác (TheLeader) hồi đầu tháng 8.2019, cũng phỏng vấn ông Nguyễn Thanh Hải - CEO của Be - có thông tin chính thức là: “Hiện tại, ứng dụng gọi xe Be đã được tải xuống 4 triệu thiết bị di động với hơn 40.000 tài xế, đáp ứng khoảng 300.000 chuyến xe được yêu cầu mỗi ngày và đã hoàn thành khoảng 20 triệu chuyến xe beBike và beCar kể từ khi bắt đầu chính thức triển khai dịch vụ từ tháng 12.2018 đến nay”.
Nếu so sánh với con số do CEO Be đưa chúng ta sẽ thấy những điều thú vị như sau:
Đầu tiên, ứng dụng gọi xe Be đã được tải xuống 4 triệu thiết bị di động, song mỗi ngày chỉ có 150 – 180.000 lượt gọi xe xảy ra, nghĩa là nếu mỗi người gọi xe -chỉ gọi xe đi không gọi xe về -thì tối đa chỉ có 4% số người đã tải app Be có mở nó ra dùng. Nếu người dùng gọi xe đi và về thì tỉ lệ mở app thực chỉ còn đâu đó 2-3% mà thôi.
Con số 300.000 lượt gọi xe mỗi ngày mà Be đưa ra có thể có một phần sự thật do thời gian gần đây Be tăng cường khuyến mãi rầm rộ cho cả tài xế là quá chênh lệch so với trước đó chỉ 3 tháng (trước đó 3 tháng là 150.000 lượt/ ngày) người dùng.
Song đây vẫn sẽ là một tỉ số thấp, bởi mỗi tài xế có trung bình 20 lượt gọi xe/ ngày và mỗi lượt gọi xe thành công thì có thu nhập trực tiếp từ cuốc xe thấp hơn trước nhiều, song bù lại được thưởng từ Be khá lớn.
Cách chơi dốc sức này đã khiến Be có thể tăng trưởng được cả tài xế và người dùng gọi xe trong một thời gian ngắn, song hết khuyến mãi lái xe còn lái không và người dùng còn gọi xe bằng Be không là một câu hỏi lớn.
Vì vô số các con số biết nói và những câu hỏi chưa có lời đáp này, hồi tiếp của Be sẽ là câu hỏi lớn nhất.
Nếu câu trả lời là nhà đầu tư vẫn đánh giá cao Be thì đáng mừng. Còn không, trong bối cảnh hiện nay, các công ty công nghệ đang bị soi kỹ, mà có khó khăn cho Be trong đợt gọi vốn tiếp thì quả thực đây không phải bài ca ra trận nữa mà sẽ là khúc “be” tráng cho một startup đình đám trên dư luận thời gian qua.
