"Không thể một đồng mua mắm, một đồng mua tương được"
Tại buổi làm việc với Bộ Công Thương để gỡ khó cho thị trường xăng dầu, ông Bùi Ngọc Bảo - Chủ tịch Hiệp hội xăng dầu cho biết, hiện nay chi phí nhập khẩu dù đã được điều chỉnh nhưng vẫn không sát thực tế nên các doanh nghiệp lỗ hơn 2.000 tỉ đồng trong quý III tại khâu tạo nguồn.
Đây là lý do các doanh nghiệp ngần ngại nhập hàng vì lỗ rất lớn. Trong quý III, chi phí tạo nguồn ở nước ngoài về, doanh nghiệp đã chịu lỗ tới 650 đồng/lít xăng.
Để các doanh nghiệp đảm bảo khả năng nhập đúng tiến độ, số lượng xăng dầu do Bộ đề xuất, ông Bảo cho rằng, phải triệt tiêu chênh lệch giữa chi phí tạo nguồn nhập khẩu với trong nước theo cách thức: "Lấy Quỹ bình ổn bù trực tiếp vào chênh lệch của premium nhập khẩu để bằng với giá trong nước".
Đề xuất lấy Quỹ bình ổn xăng dầu bù trực tiếp vào chênh lệch chi phí ngay lập tức vấp phải những ý kiến trái chiều của dư luận. Đại biểu quốc hội, chuyên gia kinh tế cho rằng, không thể lấy tiền của dân để bù đắp chi phí cho doanh nghiệp, mà cần có những giải pháp căn cơ từ cơ quan quản lý nhà nước điều hành trong vấn đề xăng dầu.
Trao đổi với Lao Động, PGS.TS Hoàng Văn Cường - Uỷ viên Uỷ ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội cho biết, Quỹ bình ổn xăng dầu phải được sử dụng đúng mục đích là bình ổn giá xăng dầu trong nước, góp phần bảo đảm thực hiện mục tiêu kiểm soát lạm phát và bình ổn thị trường, hỗ trợ người dân và doanh nghiệp trong quá trình phục hồi hoạt động sản xuất, kinh doanh.
"Không thể một đồng mua mắm, một đồng mua tương được, không thể dùng Quỹ bình ổn giá để hỗ trợ vấn đề xuất nhập khẩu của doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu. Việc xuất nhập khẩu xăng dầu thuộc về kinh doanh của doanh nghiệp”, ông Cường nói.
Theo ông Cường, bản chất kinh doanh của các doanh nghiệp đầu mối xăng dầu là ký các hợp đồng mua trước, bán trước. Những công ty kinh doanh xăng dầu có năng lực đánh giá, dự báo tốt thì giá xăng dầu thế giới tăng cũng không ảnh hưởng đến tình hình kinh doanh của họ.
Tuy nhiên, phương thức kinh doanh này cũng có rủi ro nhất định, khi doanh nghiệp mua phải giá cao, nhưng trong kỳ giá xăng dầu lại giảm khiến doanh nghiệp thua lỗ. Nhưng đây là vấn đề thuộc nghiệp vụ, trách nhiệm của doanh nghiệp và giải pháp gỡ khó của cơ quan nhà nước bằng các biện pháp khác, không thể sử dụng tiền của dân để bù đắp chi phí cho doanh nghiệp.
Phải dành nguồn lực để giữ giá xăng dầu ổn định
Còn Đại biểu Trần Văn Khải (đoàn Hà Nam) cho biết, Quỹ bình ổn xăng dầu không thể dùng bừa bãi được, phải cân đối hài hoà lợi ích của người dân và doanh nghiệp.
Theo ông, hiện nay, thị trường xăng dầu thế giới diễn biến rất phức tạp, không ai dự đoán được giá xăng dầu biến động thế nào, cho nên rất cân nhắc khi sử dụng Quỹ bình ổn bù trực tiếp vào chênh lệch của premium nhập khẩu để bằng với giá trong nước.
"Sử dụng Quỹ bình ổn xăng dầu phải bảo đảm hài hòa lợi ích giữa các chủ thể tham gia thị trường, giúp duy trì nguồn cung xăng dầu ổn định cho thị trường trong nước.
Nếu có thể dùng Quỹ bình ổn để bù trực tiếp vào chênh lệch của premium nhập khẩu thì phải làm rõ đối tượng sử dụng như thế nào, dùng bao nhiêu. Đồng thời vẫn phải còn nguồn lực để điều hành giá trong thời gian tới khi thị trường còn tiềm ẩn nhiều bất ổn và diễn biến phức tạp, khó lường; hạn chế tối đa tác động tiêu cực đến phát triển kinh tế xã hội, hoạt động sản xuất, kinh doanh và đời sống của nhân dân.
Vấn đề này, Bộ Công Thương, Bộ Tài chính không quyết được mà phải báo cáo Chính phủ để có những giải pháp hợp lý", ông nói.
