Những ngày này, tại thủ phủ trồng na của tỉnh Sơn La, nét phấn khởi đang hiện rõ trên gương mặt những người nông dân trồng na. Na sầu riêng - giống na được mang về trồng thử nghiệm trên đất Sơn La cách đây hơn 1 năm về trước, đã cho thu lứa đầu tiên.
Mới đây, loại quả này cũng vừa được vinh danh là 1 trong 19 sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu mới của tỉnh Sơn La năm 2022.
Tất bật chăm bón những cây na sau thu hoạch, anh Nguyễn Hữu Tứ - Giám đốc HTX Mé Lếch (bản Mé Lếch, xã Cò Nòi, huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La) phấn khởi chia sẻ: "Năm nay mới thu bói, chỉ đạt khoảng gần 5 tấn, nhưng thành quả bước đầu như vậy là quá tốt rồi!".
Chia sẻ về quá trình đưa giống cây mới về trồng trên đất Sơn La, theo anh Tứ, giống na sầu riêng được đưa về Sơn La từ tháng 3.2021. Qua những lần xem trên mạng Internet thấy bên Đài Loan (Trung Quốc) trồng hiệu quả, nên anh đã nhờ một đơn vị mua giống về thử.
Số mắt ghép anh chia làm 2 phần. Một phần ghép trên những cây na dai truyền thống 1 năm tuổi, số còn lại ghép trên cây na 4-5 năm tuổi.
"Kết quả thử nghiệm cho thấy những mắt ghép trên cây 4-5 năm tuổi đã cho quả ngay trong năm 2021. Thực tình ban đầu chỉ là họ trồng hiệu quả nên mình cũng muốn thử thôi chứ không nghĩ gì nhiều.
Kỹ thuật chăm sóc chưa có, mấy anh em trong HTX cứ vừa làm vừa tìm tòi, nghiên cứu. Mới bắt tay vào làm được kết quả như thế này thực sự rất mừng, có thể nói đến nay đã thành công được 70%" - anh Tứ cho hay.
Nhờ khí hậu và thổ nhưỡng thích hợp, lại chăm sóc đúng quy trình, nên sau gần 2 năm, những cây na sầu riêng phát triển rất tốt. Trong vụ na năm nay, trung bình cân nặng mỗi quả dao động từ 0,8 - 1,5kg. Những mắt na không tròn đều mà trông gai góc như quả sầu riêng.
Nói về kỹ thuật chăm sóc na sầu riêng, đại diện HTX Mé Lếch cho hay, kỹ thuật chăm sóc không quá khó, cũng ít sâu bệnh hại. Tuy nhiên, quả to nên cần nhiều phân hơn, gấp 3-4 lần na bình thường.
"Giống na này từ khi bắt đầu ra hoa cho đến lúc thu hoạch kéo dài khoảng 6 tháng, thu muộn hơn na Thái và na dai 2 tháng. Tuy nhiên, năng suất lại cao hơn. Dự kiến năng suất ước tính khi cây trưởng thành đạt 40 - 45 tấn/ha, trong khi na dai chỉ đạt 13 - 14 tấn/ha, na Thái 25 - 27 tấn/ha. Giá bán cũng gấp 3-4 lần so với na Thái và na dai.
Hiện HTX cũng đang liên kết với các vùng lân cận để cùng ghép cải tạo mở rộng diện tích" - anh Tứ nói thêm.
Được biết, hiện nay HTX Mé Lếch có 26 thành viên, với tổng diện tích 3 loại na đạt 200ha. Trong đó na sầu riêng chiếm 4ha.
Trao đổi với PV, ông Nguyễn Khắc Hào - Trưởng phòng NN&PTNT huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La cho biết: "Huyện Mai Sơn xác định cây na là cây trồng kinh tế cao, phù hợp với khí hậu và thổ nhưỡng của địa phương. Bên cạnh đó cũng xác định HTX Mé Lếch là một trong những HTX hạt nhân để nhân rộng diện tích na trên địa bàn".
Theo ông Hào, thời gian qua UBND huyện Mai Sơn đã có những hỗ trợ cho các hộ dân trồng na thông qua những chương trình của tỉnh Sơn La. Cụ thể như hệ thống tưới ẩm, đường giao thông nội đồng và nhãn mác, quảng bá sản phẩm đến với người tiêu dùng.
"Hiện nay, tổng diện tích na trên địa bàn huyện Mai Sơn hiện có hơn 600ha các loại, tập trung ở các xã Hát Lót, Nà Bó, Cò Nòi. Việc ghép thành công giống na sầu riêng đã mở ra thêm một hướng làm giàu mới cho người nông dân nơi đây" - ông Hào nói thêm.