Tham gia đoàn kiểm tra ngoài đại diện Bộ Tài chính, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch theo Kết luận của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính có đề nghị Ban Tôn giáo Chính phủ thuộc Bộ Nội vụ, là cơ quan quản lý nhà nước về tín ngưỡng, tôn giáo, cử người tham gia đoàn kiểm tra.
Nội dung kiểm tra về việc tiếp nhận, quản lý, sử dụng tiền công đức, tài trợ cho di tích và hoạt động lễ hội; xem xét việc mở tài khoản, mở sổ sách ghi chép số thu, chi tiền công đức, tài trợ, nội dung sử dụng tiền công đức, tài trợ và giám sát việc tiếp nhận, kiểm đếm, sử dụng tiền công đức, tài trợ.
Theo đó, kết quả kiểm tra tổng số thu năm 2022 là 70,8 tỉ đồng (không bao gồm các khoản công đức, tài trợ bằng hiện vật, công trình xây dựng). Tổng số chi là 54,4 tỉ đồng.
Trong 4 tháng đầu năm 2023, tổng số thu là 61 tỉ đồng (không bao gồm các khoản công đức, tài trợ bằng hiện vật, công trình xây dựng), gần bằng số thu cả năm 2022. Tổng số chi là 29,4 tỉ đồng.
Một số di tích có số thu trong 4 tháng đầu năm 2023 trên 1 tỉ đồng, bao gồm: Di tích đền Cửa Ông - Cặp Tiên là 19,8 tỉ đồng (bằng 32% tính trên tổng số thu tiền công đức, tài trợ tại các di tích trên địa bàn tỉnh); Khu di tích lịch sử và danh thắng cảnh Yên Tử gần 7,2 tỉ đồng (riêng tại chùa Đồng là 4,3 tỉ đồng); đền Thánh Mẫu ở Trà Cổ, Móng Cái là 5,3 tỉ đồng; Khu di tích lịch sử Bạch Đằng, Hạ Long là 3,2 tỉ đồng; chùa Hưng Học ở Nam Hòa, Quảng Yên là 2,7 tỉ đồng; Khu di tích lịch sử nhà Trần tại Đông Triều trên 1,7 tỉ đồng; chùa Long Tiên ở phường Bạch Đằng, Hạ Long là 1,5 tỉ đồng; đền Đức Ông ở phường Hồng Gai, Hạ Long là 1,5 tỉ đồng; đền Xã Tắc ở Ka Long, Móng Cái là 1,3 tỉ đồng.
Đáng chú ý, Bộ Tài chính cho biết số liệu nêu trên mới chỉ được tổng hợp từ báo cáo của 221/450 di tích lịch sử - văn hóa thuộc diện cần kiểm tra (khoảng 47%).
Sau khi loại trừ số di tích không có công đức, còn trên 50 di tích không có số liệu báo cáo trong đó có chùa Ba Vàng ở Uông Bí thuộc di tích cấp tỉnh, được đánh giá có số thu công đức tốt.
Ngoài ra, Bộ Tài chính cho hay, theo số liệu thống kê, hiện cả nước có trên 54.000 di tích, trong đó có 123 di tích xếp hạng quốc gia đặc biệt, gần 4.000 di tích xếp hạng cấp quốc gia, 10.000 di tích xếp hạng cấp tỉnh và trên 40.000 di tích đã được đưa vào danh mục kiểm kê của địa phương theo quy định của Luật Di sản văn hóa. Tại các di tích này, mỗi năm tổ chức gần 9.000 loại lễ hội, trong đó có khoảng 7.000 lễ hội truyền thống, gần 1.400 lễ hội tôn giáo và hơn 400 lễ hội lịch sử, cách mạng.
“Thực tế tại tỉnh Quảng Ninh cho thấy, người dân có nhu cầu rất lớn trong việc công đức, tài trợ cho di tích và lễ hội; tuy nhiên, đến nay chưa có báo cáo đánh giá tổng thể về hoạt động này trên phạm vi cả nước mà mới chỉ dừng ở phạm vi di tích, theo cách làm riêng của mỗi địa phương. Vì vậy, việc kiểm tra tổng thể vấn đề quản lý tiền công đức tại các di tích lịch sử - văn hóa, đình chùa trên toàn quốc thực sự cần thiết, là dịp để tổng hợp, đánh giá đầy đủ hơn về hoạt động này” - Bộ Tài chính cho biết.
