3 bộ quyết làm rõ giá máy bay
Tổ công tác kiểm tra vừa được Bộ GTVT thành lập bao gồm Cục Hàng không Việt Nam, Vụ Vận tải (Bộ Giao thông Vận tải); Cục Quản lý cạnh tranh và bảo vệ người tiêu dùng, Phòng điều tra và xử lý hành vi cạnh tranh không lành mạnh (Bộ Công Thương); Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính) do ông Phạm Văn Hảo - Phó Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam - làm tổ trưởng. Tổ công tác có nhiệm vụ xây dựng kế hoạch, nội dung và làm việc với các hãng hàng không Việt Nam về việc chấp hành quy định của pháp luật về Luật Cạnh tranh, Luật Giá, đối với giá dịch vụ vận chuyển hàng không nội địa.
Bộ Giao thông Vận tải yêu cầu tổ công tác làm rõ việc chấp hành các quy định của pháp luật về Luật Cạnh tranh, Luật Giá, đối với giá dịch vụ vận chuyển hàng không nội địa của các hãng hàng không Việt Nam; kiến nghị, đề xuất cấp có thẩm quyền về phương án xử lý những tồn tại, vướng mắc (nếu có); kịp thời chấn chỉnh, xử lý vi phạm hoặc đề xuất xử lý vi phạm theo quy định của pháp luật.
Tính đến thời điểm hiện tại, Việt Nam đang có 6 hãng hàng không nội địa là Vietnam Airlines, Pacific Airlines, Vasco, Vietjet Air, Bamboo Airways và Vietravel Airlines. Hiện khung giá vé máy bay nội địa hạng phổ thông được ban hành từ năm 2015, quy định giá trần theo cự ly của từng đường bay. Theo đó, giá vé áp dụng cho 5 nhóm đường bay với mức giá vé từ 1.600.000đ đến 3.750.000đ/vé/chiều tùy cự ly, mức giá này chưa bao gồm các khoản phí và phụ thu khác. Theo đó, các hãng hàng không xây dựng giá với nhiều mức, thông thường có từ 10 đến 15 mức, tương ứng với các điều kiện, giai đoạn khai thác khác nhau.
Trước đó, Văn phòng Chính phủ thông báo ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Lê Minh Khái giao Bộ GTVT chủ trì, phối hợp với Bộ Công Thương, Bộ Tài chính làm việc với các hãng hàng không tại Việt Nam về việc chấp hành các quy định của Luật Cạnh tranh, Luật Giá về giá bán vé máy bay. Tại Dự thảo báo cáo tổng kết thi hành Luật Hàng không dân dụng, lấy ý kiến sửa đổi điều 116 về giá dịch vụ vận chuyển hàng không, Cục Hàng không Việt Nam đã đề xuất bỏ trần giá vé với các đường bay nội địa có tính cạnh tranh cao.
Theo đó, với đường bay nội địa có từ 3 hãng hàng không tham gia khai thác, hãng hàng không sẽ được quyết định giá dịch vụ vận chuyển hành khách nội địa và thực hiện niêm yết giá theo quy định. Với đường bay nội địa có sự tham gia khai thác dưới 3 hãng bay, hãng hàng không sẽ được quyết định giá dịch vụ vận chuyển hành khách hạng phổ thông cơ bản không vượt mức tối đa (trần giá vé) và thực hiện kê khai giá theo quy định của Bộ GTVT.
Mức giá linh hoạt có lợi cho người tiêu dùng
Trước đó, tại cuộc làm việc với Cục Hàng không Việt Nam về các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho hàng không trong dịch COVID-19 vào tháng 4.2021 đại diện Vietnam Airlines đã kiến nghị về việc tăng giá trần và áp giá sàn đối với vé máy bay. Theo Vietnam Airlines việc điều chỉnh mức giá sàn dựa trên cơ sở mức phí khai thác hợp lý của hàng không, bảo đảm các hãng không phá giá, cạnh tranh không lành mạnh. Còn điều chỉnh mức giá trần là để phù hợp với tình hình thị trường và chi phí đầu vào.
Trên thực tế, các hãng hàng không luôn xây dựng dải giá linh hoạt với nhiều mức giá, tương ứng với các điều kiện, thời điểm mua khác nhau. Doanh thu, chi phí sẽ được tính tổng chung theo chuyến bay, đường bay hoặc có thể theo mùa vụ. Thông thường, dải giá được các hãng xây dựng có khoảng từ 10 đến 15 mức giá. Trong đó có những mức giá thấp, có nhiều loại vé cho, tặng (0 đồng chưa bao gồm thuế, phí) theo từng đợt khuyến mại, giảm giá của hãng.
Thời gian qua do ảnh hưởng của dịch COVID-19, để kích cầu và hút khách, các hãng bay Việt đã đua giảm giá với các vé 0 đồng và vé siêu rẻ. Theo các chuyên gia, nếu vượt giá trần sẽ bất lợi cho người tiêu dùng và nếu doanh nghiệp muốn hạ giá như thế nào có lợi cho người tiêu dùng là quyền có họ. Do đó, đề xuất áp giá sàn là phi lý, không phù hợp với việc cạnh tranh theo thị trường, cần phải xem xét cụ thể. Bán phá giá là bán dưới giá thành, dưới chi phí sản xuất, doanh nghiệp được xem là bán phá giá trong trường hợp có rất nhiều mặt hàng hoặc tiềm lực rất lớn, chấp nhận bán giá thấp chịu lỗ để triệt tiêu đối thủ.
Theo Cục Hàng không Việt Nam, dịch vụ vận chuyển hàng không cũng như các loại hình vận tải khác là loại "Hàng hóa, dịch vụ theo mùa vụ". Do vậy, việc các hãng hàng không đưa ra nhiều dải giá phù hợp theo từng chuyến bay, thời gian bay của từng thời vụ là cần thiết. Đối với những chuyến bay mùa thấp điểm, giờ bay muộn, thường có giá vé phù hợp nhằm khuyến khích, kích cầu hành khách nhằm lấp đầy chỗ trống trên máy bay.
