Theo Bộ Tài chính, trên thị trường hiện nay đã xuất hiện ngày càng nhiều sản phẩm thuốc lá mới như thuốc lá điện tử, thuốc là nung nóng, shisha sử dụng toàn bộ, một phần hoặc không sử dụng nguyên liệu từ cây thuốc lá, mặc dù các sản phẩm này đều chưa được phép nhập khẩu và kinh doanh tại Việt Nam. Đối tượng sử dụng phổ biển là thanh thiếu niên (cả nam và nữ).
Hiện nay, Bộ Công Thương đang trình Chính phủ dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá về kinh doanh thuốc lá, trong đó có nội dung thí điểm kinh doanh thuốc lá mới tại Việt Nam.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Bộ Y tế và các tổ chức bảo vệ sức khỏe, thuốc lá điện tử, thuốc là nung nóng và shisha đều có chứa các thành phần độc hại gây hại cho người hút trực tiếp và người xung quanh như thuốc lá truyền thống.
Hút thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, shisa là hình thức tiêu thụ thuốc lá. Do vậy, căn cứ Điều 6 Công ước Khung về Kiểm soát Thuốc lá (FCTC), WHO đã khuyến nghị các quốc gia cấm thuốc lá điện tử hoặc phải có biện pháp kiểm soát thuốc lá điện tử, hạn chế thuốc lá nung nóng và shisha. Trường hợp có biện pháp kiểm soát thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và shisha thì khuyến nghị áp dụng chính sách thuế như đối với mặt hàng thuốc lá thông thường để đảm bảo tăng giá bán và giảm nhu cầu sử dụng để bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Theo Bộ Tài chính, đối với thuốc lá điện tử có 71 quốc gia thu thuế TTĐB đối với thuốc là điện tử. Trong đó, 23 nước áp dụng thuế tuyệt đối, 7 nước áp dụng thuế theo tỉ lệ phần trăm, còn lại là các nước áp dụng thuế hỗn hợp cả tuyệt đối và phần trăm theo các tỉ lệ giống nhau. Nhìn chung, các nước này áp thuế đối với thuốc lá điện từ ở mức ngang bằng với thuốc lá truyền thống.
Đối với thuốc lá nung nóng, có 61 quốc gia thu thuế TTĐB ở mức ngang bằng với thuốc lá truyền thống.
“Vì vậy, trường hợp mặt hàng này được phép kinh doanh thí điểm theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ thì cần thiết phải có quy định về thuế đối với thuốc lá mới để hạn chế, và định hưởng kịp thời việc tiêu dùng mặt hàng này” - Bộ Tài chính nêu quan điểm.
Về nội dung quy định cụ thể về các loại sản phẩm thuốc lá mới, cách đánh thuế với các bộ phận, thiết bị của thuốc lá mới, Bộ Tài chính cho biết sẽ nghiên cứu để quy định phù hợp sau khi Quốc hội thông qua chương trình xây dựng Luật Thuế TTĐB.
