Bộ Công Thương muốn chuyển hẳn quản lý xăng dầu sang Bộ Tài chính
Bộ Công Thương vừa gửi các bộ, ngành lấy ý kiến về sửa đổi, bổ sung dự thảo Nghị định 95 kinh doanh xăng dầu với những sửa đổi quan trọng về thời gian điều hành, công bố giá xăng dầu bán lẻ trong nước.
Nêu quan điểm sửa đổi quy định liên quan đến ý kiến đề nghị giao một đầu mối quản lý đối với mặt hàng xăng dầu, Bộ Công Thương đưa ra 3 phương án gồm: Giữ nguyên như quy định hiện hành, giao hoàn toàn về Bộ Tài chính quản lý hoặc giao hoàn toàn về Bộ Công Thương quản lý.
Với phương án 1, Bộ Công Thương cho rằng, dù đã được thực hiện nhiều năm, phù hợp với chuyên môn, nghiệp vụ từng bộ ngành, thực hiện giám sát kiểm tra chi phí, song khi có vấn đề phát sinh lại cần có sự phối hợp giữa các bộ ngành để cùng xử lý.
Trong khi phương án 2, Bộ Tài chính đảm trách toàn bộ chuyên môn nghiệp vụ về lĩnh vực tài chính nên thực hiện chính xác công tác tính toán, hướng dẫn, công bố giá điều hành. Song nhược điểm, theo Bộ Công Thương, là việc điều hành giá tách xa việc điều hành cung cầu nên sẽ có những bất ổn, không có sự độc lập, khách quan trong tính toán chi phí kinh doanh xăng dầu.
Đối với phương án 3, giao cho Bộ Công Thương, dù đảm bảo thống nhất một đầu mối quản lý giá và cung cầu, nhưng lại không đảm bảo sự phù hợp, thống nhất trong phân công, thực hiện theo chuyên môn, nghiệp vụ, dẫn tới chồng chéo và phát sinh thêm bộ máy.
Trên cơ sở các phân tích, Bộ Công Thương đề xuất lựa chọn phương án 2, tức là giao toàn bộ việc điều hành giá xăng dầu, tính toán các chi phí kinh doanh xăng dầu cho Bộ Tài chính chủ trì thực hiện. Bộ Công Thương sẽ phối hợp theo chức năng, nhiệm vụ được giao.
Bộ Công Thương được Chính phủ giao chủ trì xây dựng dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị định 95/2021 và Nghị định 83/2013 về kinh doanh xăng dầu. Thời gian qua, việc quản lý, điều hành xăng dầu do Bộ Công Thương chủ trì. Còn Bộ Tài chính tham gia trong việc điều hành giá có hiệu quả.
Trong khi đó, nhận định về việc nên giao đầu mối cho cơ quan nào quản lý, điều hành giá xăng dầu, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho rằng, quyết định cuối cùng thuộc Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ khi sửa đổi Nghị định.
"Chính phủ sẽ cân nhắc, cơ quan nào sát nhất với chức năng nhiệm vụ, phù hợp nhất, hiệu quả nhất cho quá trình điều hành xăng dầu thời gian tới thì sẽ giao", ông Chi nói.
"Nếu Chính phủ tiếp tục giao Bộ Công Thương, Bộ Tài chính sẽ phối hợp tốt nhất. Trong trường hợp khác, Bộ Tài chính cũng luôn chấp hành phân công của Chính phủ. Giao cho cơ quan nào thì giá xăng, dầu vẫn phải điều hành tốt", ông Chi nhấn mạnh.
Đi ngược với quan điểm của Luật Giá
Trao đổi với Lao Động, Đại biểu Quốc hội Trần Văn Lâm - Ủy viên Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội cho rằng, đây là quan điểm đi ngược với chủ trương sửa đổi Luật Giá đã báo cáo Quốc hội lần 1 và dự kiến được thông qua vào kỳ họp Quốc hội tháng 5.2023.
Trong Luật Giá, có một chủ trương, định hướng rất quan trọng, đó là phân cấp, phân quyền trong vấn đề quản lý giá cho các bộ, ngành, địa phương. Tức là lĩnh vực hàng hoá do bộ ngành nào quản lý, bộ đó mới nắm sâu được, xem xét các yếu tố đầu vào để quyết định giá.
Nếu giao lĩnh vực quản lý, điều hành xăng dầu cho Bộ Tài chính thì bộ này không thể điều hành giỏi bằng bộ ngành quản lý, theo dõi trực tiếp được.
Ví dụ như thuốc men, Bộ Y tế xác định giá tốt hơn Bộ Tài chính vì Bộ Y tế biết một sản phẩm thuốc có cấu phần như thế nào. Lĩnh vực xăng dầu cũng tương tự như vậy.
"Sắp tới, khi sửa đổi Luật GIá, lĩnh vực nào do bộ ngành nào phụ trách thì sẽ giao trực tiếp về cho bộ đó. Như xăng dầu của Công Thương, giáo dục của Bộ Giáo dục và Đào tạo, thuốc men thuộc Bộ Y tế... Bộ Tài chính sẽ chỉ mang tính chất hướng dẫn về nghiệp vụ cho bộ ngành. Do đó, đề xuất trao quyền quản lý xăng dầu cho Bộ Tài chính là không phù hợp và chắc chắn sẽ không được thông qua", ông nói.
Ông Nguyễn Mạnh Hùng - Ủy viên thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cho rằng, đề xuất giao việc quản lý xăng dầu cho Bộ Tài chính mà Bộ Công Thương đưa ra là chưa thuyết phục và cần phải nghiên cứu kỹ.
Bởi hiện nay dự thảo Luật giá đang được sửa đổi theo hướng một cơ quan quản lý chuyên ngành sẽ quản lý giá của mặt hàng đó. Như thuốc sẽ giao về cho Bộ Y tế quản lý vì những mặt hàng này có đặc trưng đặc thù, Bộ Tài chính quản lý "chỉ mang tính phối hợp".
Về lĩnh vực quản lý xăng dầu, theo ông Hùng, nên giao cho một đầu mối là Bộ Công Thương chủ trì, song liên bộ Công Thương - Tài chính cần trao đổi để phân định nhiệm vụ và phối hợp cụ thể.
