Có cam kết cũng như không
Ngay từ ngày 3.10.2017, Sở GTVT tỉnh Phú Yên có báo cáo kiểm tra liên ngành về hoạt động đường thủy nội địa. Theo đó, đoàn kiểm tra ghi nhận trên vịnh Vũng Rô có 19 bè nổi du lịch trái phép. Chủ các bè nổi du lịch này cam kết ngưng hoạt động bằng biên bản. Thế nhưng từ đó đến nay, cam kết này chỉ diễn ra trên giấy và hoàn toàn không được thực hiện trên thực tế.
Không chỉ vậy, thời điểm kiểm tra, đoàn còn phát hiện trên địa bàn huyện Đông Hòa có 24 phương tiện hoạt động (chỉ có 4 phương tiện được đăng ký và 3 phương tiện đăng kiểm còn hiệu lực) đò đưa đón khách tham quan du lịch; đưa đón khách đến 19 lồng bè (không được cấp phép) tổ chức ăn uống, vui chơi ở khu vực vịnh Vũng Rô. Đoàn đã đình chỉ hoạt động đối với 19 bè nổi và yêu cầu chủ bè viết cam kết. Tài liệu cho thấy, bè, nhà hàng nổi trái phép trên vịnh Vũng Rô tồn tại nhiều năm, qua nhiều đời chủ tịch tỉnh.
Theo đó, ngày 12.11.2015, ông Phan Đình Cự lúc đó là Chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên đã ký văn bản yêu cầu UBND huyện Đông Hòa chủ trì, phối hợp với các sở, ngành liên quan kiểm tra, xử lý nghiêm theo quy định pháp luật đối với các tổ chức, cá nhân có hoạt động xây dựng bè nổi kinh doanh dịch vụ ăn uống, đưa đón khách tham quan du lịch tại Vũng Rô khi chưa có văn bản cho phép của các cấp có thẩm quyền.
Trước đó là ngày 19.5.2015, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên Lê Văn Trúc cũng ký văn bản chỉ đạo với nội dung tương tự, đồng thời không thống nhất đề nghị của Cty TNHH Thọ Trường Thành tổ chức dịch vụ nhà hàng nổi, ăn uống phục vụ khách tham quan du lịch di tích Tàu Không Số (vịnh Vũng Rô).
Đến đầu năm 2016, Chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên Hoàng Văn Trà tiếp tục yêu cầu UBND huyện Đông Hòa phối hợp với các cơ quan liên quan thực hiện kiểm tra, dừng ngay các dịch vụ phục vụ ăn uống trên các bè nổi tại Vũng Rô. Thế nhưng, những chỉ đạo kiên quyết này vẫn không đủ sức răn đe các chủ bè, nhà hàng nổi.
Không có quy hoạch cụ thể, lúng túng xử lý
Tại Khánh Hòa, cách đây 2 năm, chính quyền tỉnh có chủ trương chấm dứt hoạt động bè nổi phục vụ khách du lịch ăn uống trên vịnh biển. Thế nhưng, các bè nổi vẫn hoạt động, nhất là trên vịnh Nha Trang.
Ông Huỳnh Bình Thái - Trưởng ban Quản lý vịnh Nha Trang - cho biết, thống kê sơ bộ cho thấy có khoảng 9 bè, nhà hàng nổi đang lén lút hoạt động, đón khách trên vịnh. Việc này gây áp lực lớn đến vệ sinh môi trường biển, tình hình an ninh - trật tự và an toàn tính mạng du khách.
Ông Thái cho rằng, khi nào có tổ công tác kiểm tra liên ngành thì chủ bè, nhà hàng nổi dừng đón khách, nhưng khi tổ công tác đi về thì họ lại hoạt động trở lại. "Các bè nổi đón khách tự phát, không đảm bảo an toàn, Ban Quản lý vịnh Nha Trang sẽ trình UBND TP. Nha Trang ra quyết định cưỡng chế tháo dỡ, để đảm bảo an toàn cho du khách trong mùa mưa bão sắp tới" - ông Thái nói.
Ông Thái cho biết, đến nay, Khánh Hòa vẫn chưa có quy hoạch cụ thể đối với loại hình này và cơ quan có thẩm quyền vẫn đang xem xét có nên hay không nên cho phép tồn tại.
Tại Phú Yên, tháng 9.2016, UBND tỉnh yêu cầu các sở, ngành hướng dẫn các địa phương lập quy hoạch khu vực nhà hàng nổi (TP. Tuy Hòa, đầm Ô Loan, vịnh Xuân Đài, đầm Cù Mông, Vũng Rô) phù hợp, để tạo thêm sản phẩm phục vụ khách du lịch trong thời gian tới. Tuy vậy đến nay, việc lập quy hoạch này cũng chưa rõ "hình hài".
Chiều 4.10, UBND huyện Đông Hòa có văn bản phản hồi báo Lao Động, theo đó: UBND tỉnh Phú Yên chưa phê duyệt vùng quy hoạch và ban hành quy định về cấu trúc bè nổi để phục vụ loại hình kinh doanh này, Do đó, UBND huyện chưa có cơ sở để đối chiếu kiểm tra mức độ an toàn đối với loại hình này.
Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản của khách đến tham quan vịnh Vũng Rô, UBND huyện đã gắn các biển báo nghiêm cấm loại hình kinh doanh này trên địa bàn xã Hòa Xuân Nam; đồng thời cảnh báo khách tham quan, du lịch không nên ăn uống trên các bè nổi này. Tuy nhiên việc ngăn cấm và cảnh báo không mang lại hiệu quả cao.
Khi PV Lao Động đặt vấn đề về tình trạng vịnh Vũng Rô nay còn nổi lên các hoạt động như lặn ngắm san hô, thể thao dưới nước và liệu các hoạt động này có được chính quyền cấp phép hay người dân làm trái phép, ông Trần Hữu Thế - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên - không phản hồi.
Sau khi báo Lao Động đăng tải bài viết: “Thắng cảnh Phú Yên trước nguy cơ “thảm họa” môi trường” (số ra ngày 1.10), UBND tỉnh Phú Yên có văn bản giao Sở VHTTDL chủ trì, phối hợp với các ngành chức năng, các địa phương rà soát nội dung báo phản ánh; đồng thời đề xuất giải pháp giải quyết tình trạng kinh doanh dịch vụ ăn uống trên bè nổi, đưa đón khách tham quan, vệ sinh môi trường. Kết quả gửi về UBND tỉnh vào cuối tháng 10.2018.