Ngang nhiên bắt khách, cạnh tranh
Ông Nguyễn Văn T - một chủ doanh nghiệp kinh doanh vận tải bằng ôtô khách đóng trụ sở tại TP.Vinh (Nghệ An) - kêu khổ: “Dạo này làm ăn khó quá, bị xe biển số Lào cạnh tranh giá thấp hơn nhiều, nên không có khách, đang tính bán xe tìm việc khác”.
Hỏi nguyên nhân, ông T cho biết: Về giá xe, xe 45 chỗ nhập khẩu nguyên chiếc ở Lào như Universe đẹp long lanh giá chỉ 800 triệu đồng-1 tỉ đồng, trong khi xe đó mua ở Việt Nam tầm 2,7 tỉ đồng -3,5 tỉ đồng.
Xe Lào hoạt động ở Việt Nam không phải nộp bất cứ khoản thuế, phí nào; trong khi doanh nghiệp Việt nộp từ 1,7-2,3 triệu đồng/xe/tháng, rồi phí bảo trì đường bộ, các loại thuế, phí... Tất cả dẫn đến giá vận chuyển của xe biển Lào thấp hơn nhiều so với xe Việt, doanh nghiệp vận tải trong nước không thể cạnh tranh nổi.
Theo ông T, trên địa bàn TP.Vinh hiện có khoảng 15 xe khách 45-47 chỗ, mang biển kiểm soát Lào.
Chủ xe lách luật
Thừa nhận có tình trạng xe biển Lào hoạt động bắt, trả khách nội địa, nhưng thượng tá Nguyễn Nam Hồng - Phó Phòng CSGT đường bộ-đường sắt Công an tỉnh Nghệ An cho biết, không nắm được cụ thể số lượng xe biển Lào hoạt động trên địa bàn tỉnh.
“Do lượng xe không cố định, xe biển Lào do người Việt đưa về, lúc có lúc không nên không nắm được cụ thể”, thượng tá Nguyễn Nam Hồng nói.
“Đúng là có hiện tượng cạnh tranh không lành mạnh giữa xe biển Lào hoạt động trong nước và xe mang biển kiểm soát Việt Nam, cái này theo tôi cần có điều chỉnh về luật để bảo đảm sự công bằng, ví dụ xe biển Lào hoạt động ở Việt Nam thì cũng phải đóng phí bảo trì đường bộ theo thời gian cụ thể” - thượng tá Hồng nói.
PV đề cập hiện tượng xe mang biển Lào nhưng lại đón, trả khách trong nước, hoạt động không khác gì xe khách nội địa, thượng tá Hồng cho hay theo quy định xe mang biển kiểm soát Lào nếu do người Việt lái phải có giấy tờ xe bản gốc và bản dịch thuật, có hợp đồng với chủ xe, trong hợp đồng ghi rõ điểm đi, điểm đến, kèm theo danh sách hành khách.
Tuy nhiên, cái khó là CSGT không có quyền kiểm tra hộ chiếu, và có hiện tượng một số cơ quan, đơn vị thuê xe biển Lào để thực hiện các nội dung tham quan, công tác trong nước, một số trường hợp CSGT chưa kiểm tra hết.
Để rõ hơn, chúng tôi tiếp tục làm việc với trung tá Nguyễn Trường Giang - Đội trưởng thuộc Phòng CSGT đường bộ - đường sắt công an tỉnh Nghệ An. Trung tá Giang cho biết: Xe khách biển Lào hoạt động ở Việt Nam và xe Việt Nam hoạt động ở Lào phải tuân thủ Hiệp ước liên vận giữa hai quốc gia. Theo đó, xe liên vận chỉ được hoạt động theo tuyến cố định, đón khách ở một điểm và trả khách ở một điểm, không được đón, trả khách trong nước.
PV hỏi: Quy định rõ ràng như vậy, nhưng tại sao xe biển Lào vẫn ngang nhiên hoạt động, trung tá Nguyễn Trường Giang nói: “Muốn xử phạt thì CGST phải chứng minh được là họ đón, trả khách trong nước, lái xe phải xuất trình giấy tờ, hợp đồng vận tải, khách trên xe phải qua biên giới nên tất cả phải có giấy thông hành, hoặc hộ chiếu, nếu vi phạm phải xử phạt, tạm giữ bằng lái và buộc tái xuất phương tiện khỏi Việt Nam”.
Nguyên tắc là như vậy, nhưng thực tế xử lý không triệt để, theo trung tá Nguyễn Trường Giang là do lái xe họ biết lách, chạy đường tránh...
Cần có đoàn kiểm tra liên ngành
Theo ông Nguyễn Văn Hùng - Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ôtô Nghệ An để xử lý xe biển Lào hoạt động không đúng quy định, tỉnh cần thành lập đoàn liên ngành để kiểm tra, gồm công an, hải quan, thanh tra, biên phòng...
Trước thực trạng xe dù, bến cóc hoạt động tạo ra sự cạnh tranh không lành mạnh, ảnh hưởng tới các doanh nghiệp vận tải, taxi, vừa qua, Sở GTVT Nghệ An đã ban hành CV số 1099 yêu cầu các cơ quan chức năng, các địa phương tăng cường kiểm tra, rà soát, xử lý xe chạy dù, xe hợp đồng chạy tuyến cố định, xe biển kiểm soát nước ngoài hoạt động kinh doanh trái phép, đón trả khách không đúng quy định.