Trong kết quả xếp hạng thị trường tháng 9.2023 của FTSE Russell, Việt Nam vẫn chưa được nâng hạng lên thị trường mới nổi hạng 2 (Secondary Emerging market) dù đã được thêm vào danh sách theo dõi từ năm 2018.
Việt Nam vẫn chưa đáp ứng được tiêu chí chu kỳ thanh toán (DvP) - vốn đang được xếp ở mức hạn chế. Nguyên nhân do thông lệ thị trường về việc kiểm tra trước giao dịch, đảm bảo có vốn trước khi thực hiện giao dịch. Thị trường cũng chưa gặp phải các giao dịch thất bại nào, do đó mục thanh toán - chi phí liên quan tới giao dịch thất bại chưa được đánh giá.
FTSE Russell ghi nhận những tương tác mang tính xây dựng của cơ quan quản lý thị trường Việt Nam trong 12 tháng qua và việc ban hành luật nhằm hỗ trợ tham vọng nâng cao thông lệ thị trường. Ngoài ra, nên có những cải tiến liên quan đến việc đăng ký tài khoản mới, hiện tại thông lệ thị trường có thể kéo dài quá trình đăng ký. Hướng đến một cơ chế hiệu quả cho giao dịch đối với những chứng khoán đã hoặc sắp đạt đến giới hạn sở hữu nước ngoài cũng được coi là quan trọng.
Việt Nam vẫn nằm trong danh sách theo dõi với tư cách là thị trường cận biên. Đồng thời sẽ được xem xét để phân loại lại thành thị trường mới nổi thứ cấp trong chương trình phân loại quốc gia của FTSE tại đánh giá tạm thời vào tháng 3.2024.
Bà Thái Thị Việt Trinh - chuyên viên phân tích vĩ mô tại Chứng khoán SSI - đánh giá: "Cơ hội được FTSE Russell nâng hạng có thể rõ hơn ngay trong năm 2024 và khả năng được nâng hạng bởi MSCI trong các năm sau đó sẽ đòi hỏi sự nỗ lực và quyết tâm cao của tất cả các thành viên tham gia thị trường".
Theo ông Trần Hoàng Sơn - Giám đốc chiến lược thị trường tại Chứng khoán VPBank, khoảng tháng 3.2025, FTSE sẽ công bố Việt Nam được nâng hạng lên thị trường mới nổi, do đó Việt Nam còn hơn 1 năm nữa để chuẩn bị. Bản thân thị trường chứng khoán Việt Nam đã trong danh sách theo dõi của FTSE nên càng hoàn thiện hệ thống công nghệ KRX nhanh thì càng sớm được nâng hạng.
"Việc KRX đi vào vận hành và lỗi giao dịch giảm bớt sẽ là yếu tố quan trọng để thị trường chứng khoán Việt Nam phấn đấu nâng hạng lên thị trường mới nổi. Sau KRX, chúng ta cần đáp ứng những tiêu chuẩn mà MSCI và FTSE đặt ra như chu kỳ thanh toán" - ông Sơn nhận định.
Chuyên gia phân tích từ Chứng khoán VNDIRECT cho rằng, hệ thống KRX được kỳ vọng sẽ giúp thị trường chứng khoán Việt Nam nâng cao năng lực với thanh khoản cao hơn lên đến 4 tỉ USD/phiên. Đồng thời giảm thời gian thanh toán từ T + 2,5 hiện nay giúp thúc đẩy tỉ lệ quay vòng vốn và giải quyết các vấn đề cần thiết để được nâng cấp lên thị trường mới nổi.
Theo ước tính của Chứng khoán BSC, trong trường hợp nếu MSCI và FTSE nâng hạng Việt Nam lên thị trường chứng khoán mới nổi sẽ có khoảng 3,5 - 4 tỉ USD mua mới các cổ phiếu Việt Nam. Ước tính dựa trên giả định tỉ trọng các cổ phiếu Việt Nam được mua mới ở mức bình quân khoảng 0,7%, tương đương với tỉ trọng của các cổ phiếu thị trường chứng khoán Philippines (được FTSE xếp hạng mới nổi sơ cấp) trong các danh mục đầu tư các quỹ hiện tại.
