Đi vùng sâu, vùng xa để tuyển dụng
Công Ty TNHH Pousung Việt Nam (Đồng Nai) hiện có 23.000 lao động, thiếu khoảng 6.000 lao động so với yêu cầu. Anh Lê Nhật Trường Chủ tịch CĐCS Công ty cho biết, công ty đã có nhiều chính sách nhằm tuyển dụng đủ lao động, đáp ứng công việc như thưởng tiền mặt cho những người giới thiệu được công nhân mới, xếp bậc lương cao… nhưng vẫn rất khó tuyển được người đáp ứng được công việc. Hiện Công ty đang hướng tới tuyển CNLĐ ở các vùng sâu, vùng xa, người dân tộc thiểu số.
Tuy nhiên, lại xuất hiện khó khăn. Đó là người dân tộc thiểu số thấy máy móc trong dây chuyền sản xuất thì sợ, bỏ qua những nơi làm việc giản đơn. Đáng nói chuyện này không chỉ xảy ra với những người từ vùng sâu, vùng xa về, mà ngay cả những thanh niên rời ghế nhà trường tham gia vào thị trường lao động hiện cũng sợ môi trường công nghiệp nên tìm công việc thời vụ để không bị ràng buộc về giờ giấc, lại nhanh có tiền.
Anh Trường cho biết, hiện NLĐ lựa chọn công việc rất đơn giản, ví dụ nam giới thì họ sẽ không làm nghề may, nữ giới thì chỉ chọn việc đơn giản. Đó là còn chưa kể hiện nay đang có tình trạng NLĐ đang làm thì xin nghỉ vì nghe đồn là làm đủ 15 năm thì sẽ không được hưởng Bảo hiểm xã hội 1 lần. Do đó, nhiều người làm được 14 năm xin nghỉ rồi đăng ký thất nghiệp, sau đó đi làm các công việc thời vụ…
Theo báo cáo nhanh của 29/38 LĐLĐ tỉnh, thành phố, CĐ ngành Trung ương thì sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022, có khoảng 95% NLĐ trên cả nước đã đi làm trở lại. Một số đơn vị, địa phương có tỉ lệ lao động đi làm trở lại sau Tết đạt tỉ lệ cao, như Cần Thơ (100%), CĐ Xây dựng Việt Nam (100%). Một số địa phương có tỉ lệ NLĐ trở lại làm việc thấp hơn mức bình quân chung của cả nước, như Nghệ An (75,7%), Bình Thuận (70%).
Hiện nay có tình trạng ở nhiều địa phương số CNLĐ đang phải nghỉ việc vì thuộc diện F0, F1 (thực hiện điều trị, cách ly do dịch COVID-19) khá cao, như Hải Phòng trên 42.000 người, Bắc Giang 22.000 người… nên đã ít nhiều ảnh hưởng đến việc tổ chức sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp trên địa bàn.
Cần xem xét điều chỉnh mức lương tối thiểu vùng
Nhiều ý kiến từ cơ sở đã khẳng định một trong những nguyên nhân dẫn đến trình trạng thiếu hụt lao động hiện nay là các chế độ đãi ngộ của doanh nghiệp trong một số lĩnh vực sử dụng nhiều lao động như dệt may, giày da… còn thấp, mức lương khởi điểm chỉ ở mức tối thiểu theo quy định của Chính phủ, nhưng yêu cầu công việc, giờ giấc lại quá cao, không đảm bảo đời sống công nhân nhất là người lao động ở xa phải tốn thêm chi phí thuê nhà trọ và các khoản chi phí khác, không bù đắp được cho việc tái tạo sức lao động.
Một số chính sách, phúc lợi của các doanh nghiệp trong các khu công nghiệp không cao hơn các doanh nghiệp bên ngoài khu công nghiệp nên không giữ chân được NLĐ, không thu hút được NLĐ vào làm việc. Các cán bộ CĐ đưa ra ví dụ với mức thu nhập ở những tỉnh thành lớn như Bình Dương, Thành phố Hồ Chí Minh, Đồng Nai khoảng 7 triệu đồng/tháng như hiện nay thì NLĐ không đủ trang trải cho sinh hoạt hàng ngày, tiền gửi con, tiền gửi về cho gia đình. Trong khi đó, nếu ở lại quê làm việc, tuy chỉ kiếm được 4-5 triệu đồng/tháng nhưng người lao động không phải lo nhiều khoản như khi thuê trọ ở thành phố.
Đây là một trong những thực tế khiến người lao động quyết định ở lại quê làm việc, nhất là tại một số địa phương bắt đầu có khu công nghiệp… Đây cũng là cơ sở để nhiều ý kiến kiến nghị Chính phủ cần xem xét điều chỉnh mức lương tối thiểu vùng; đồng thời khuyến khích doanh nghiệp tăng lương và các khoản phúc lợi, quan tâm, cải thiện thu nhập để thu hút và giữ chân NLĐ làm việc lâu dài.
Liên kết để hỗ trợ doanh nghiệp trong tuyển dụng
Trên tinh thần CĐ đồng hành cùng doanh nghiệp và chăm lo việc làm, đời sống cho NLĐ, các cán bộ CĐ đã đề xuất liên kết giữa LĐLĐ tỉnh để hỗ trợ doanh nghiệp trong quá trình tuyển dụng. Từ thực tế thiếu LĐ của các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh, Phó Chủ tịch LĐLĐ tỉnh Long An Lê Thị Thu Cúc đề nghị Tổng LĐLĐVN chỉ đạo để LĐLĐ tỉnh Long An và LĐLĐ các tỉnh miền Tây còn lực lượng LĐ làm cầu nối với nhau thực hiện ngày hội tuyển dụng, “sau đó LĐLĐ tỉnh Long An sẽ rước CNLĐ từ các tỉnh có nhu cầu việc làm về Long An làm việc”.
Về giải pháp, khi tham gia thảo luận, ông Lý Kiến Huy - Phó Giám đốc Công Ty TNHH Pousung Việt Nam - bày tỏ mong muốn Tổng LĐLĐVN làm việc với các LĐLĐ địa phương để khi công ty đến địa phương tuyển dụng thì LĐLĐ tỉnh giới thiệu xuống cấp dưới. Ví dụ, khi công ty muốn đến tỉnh Đắk Lắk để tuyển dụng thì LĐLĐ tỉnh giới thiệu công ty với cấp huyện để tạo điều kiện hỗ trợ công tác tuyển dụng. Ông Huy cũng mong CĐ tổ chức các phiên chợ việc làm để các công ty đến đó giới thiệu hình ảnh, chế độ chính sách của công ty để tuyển dụng NLĐ…
Theo Tổng LĐLĐVN, Tổng LĐLĐVN sẽ đề xuất, kiến nghị với Quốc hội, Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương cần có cơ chế chính sách hợp lý đảm bảo cuộc sống của NLĐ như quan tâm điều chỉnh lương tối lương tối thiểu vùng, tiếp tục có chính sách hỗ trợ NLĐ bị ảnh hưởng dịch bệnh COVID-19… để NLĐ yên tâm lao động sản xuất, gắn bó với doanh nghiệp, góp phần đảm bảo nguồn lực lao động trong doanh nghiệp và trên địa bàn. Các cơ sở đào tạo nghề cần đẩy mạnh việc đào tạo nghề ngắn hạn, cung cấp số lượng lớn nguồn lao động cấp tốc, kịp thời cho doanh nghiệp theo yêu cầu hiện nay. Chính phủ cần xem xét điều chỉnh mức lương tối thiểu vùng; đồng thời khuyến khích doanh nghiệp tăng lương và các khoản phúc lợi, quan tâm, cải thiện thu nhập để thu hút và giữ chân NLĐ làm việc lâu dài.
Phó Chủ tịch Tổng LĐLĐVN Ngọ Duy Hiểu: Thiếu LĐ diễn ra ở nhiều địa phương, ngành, nhiều cấp độ và cần nhiều giải pháp. Trong đó, trên tinh thần đồng hành cùng doanh nghiệp, đồng hành cùng Chính phủ khôi phục nền kinh tế và thực hiện chăm lo việc làm, đời sống cho NLĐ, để tham gia khôi phục thị trường lao động, các cấp CĐ cần tiếp tục tuyên truyền, định hướng cho NLĐ sớm trở lại doanh nghiệp; khuyến khích các LĐLĐ tỉnh phối hợp để tìm CNLĐ cho thị trường LĐ; chủ động hỗ trợ NLĐ tiếp cận việc làm…
