Có nên thay đổi?
Theo dự thảo luật, đối với xe 2 bánh, bằng lái xe được chia làm 3 hạng. Bao gồm hạng A0 dành cho xe có dung tích xy lanh dưới 50cc hoặc động cơ điện có công suất không vượt quá 4kW. Theo quy định trước đấy bằng lái xe hạng A1 được điều khiển xe có dung tích xy lanh từ trên 50cc đến dưới 175cc thì nay theo dự thảo, sẽ chỉ được điều khiển xe có dung tích xy lanh đến 125cc và động cơ điện có công suất từ 4 đến 11kW. Cuối cùng là hạng A, sẽ được cấp phép điều khiển cho xe có dung tích trên 125cc hoặc có động cơ điện công suất trên 11kW cùng các loại xe thuộc hạng A0, A1.
Như vậy, theo dự thảo Luật GTĐB sửa đổi, các mẫu xe phổ thông có dung tích dưới 175cc đang được điều khiển sử dụng bằng A1 hiện nay sẽ bị ảnh hưởng.
Cụ thể gồm các loại xe như Honda SH 150, Airblade 150, Honda Winner, Yamaha Exciter 135 hay 150cc và Yamaha NVX sẽ phải cần cấp bằng lái mới. Tuy nhiên, giấy phép lái xe hạng A sẽ có thể được điều khiển cả những xe phân khối lớn dung tích trên 175cc như hạng A2 trước đây. Cùng với đó, đối với bằng lái xe ôtô cũng có những thay đổi đáng kể. Điều đáng chú ý nhất là bằng lái xe hạng B1 theo dự thảo sẽ không được phép điều khiển ôtô nữa.
Theo đó, hạng B1 được cấp cho người lái xe môtô 3 bánh và các loại xe quy định cho giấy phép lái xe hạng A0, A1. Hạng B2 được cấp cho người lái xe ôtô chở người đến 9 chỗ ngồi hoặc xe tải có khối lượng hàng không vượt quá 3.5 tấn và có thể được kéo theo rơmoóc không quá 750 kg. Tuy nhiên điều đáng chú ý nhất là tài xế chỉ được phép điều khiển các loại xe kể trên với thiết kế số tự động. Để được cấp phép điều khiển cả xe số sàn và số tự động giống bằng B2 trước đây, tài xế cần được cấp bằng B theo dự thảo mới.
Quá lãng phí?
Liên quan đến vấn đề này, Vụ trưởng Vụ quản lý phương tiện và người lái (Tổng cục Đường bộ Việt Nam) - ông Lương Duyên Thống - cho rằng, việc thay đổi các hạng giấy phép lái xe (GPLX) là để phù hợp chuẩn quốc tế, tạo điều kiện cho việc sử dụng GPLX của Việt Nam ở nước ngoài và GPLX nước ngoài tại Việt Nam, đảm bảo thực hiện các cam kết của Chính phủ Việt Nam đã ký kết khi tham gia Công ước Viên 1968 về giao thông đường bộ. Việc điều chỉnh phân hạng GPLX không ảnh hưởng và phát sinh thủ tục và chi phí cho người dân. Những người đã được cấp GPLX sẽ tiếp tục sử dụng cho đến khi hết thời hạn sử dụng.
Trước nhiều ý kiến cho rằng, theo dự thảo Luật GTĐB sửa đổi, bằng lái xe hạng A1 sẽ không được điều khiển xe máy có dung tích 125cc trở lên. Điều này đồng nghĩa với việc người có bằng A1 hiện nay sẽ không được điều khiển một số mẫu xe có dung tích động cơ 150cc như: Honda SH 150cc, Honda Winner 150cc, Yamaha Exciter 150cc... Tuy nhiên đại diện Tổng cục Đường bộ cho rằng, nếu đã có GPLX hạng A1 (không thời hạn), người dân vẫn tiếp tục điều khiển xe máy có dung tích động cơ dưới 175cc, không phải đổi sang GPLX mới.
Theo ông Nguyễn Thành Huân - Phó Giám đốc Trung tâm dạy nghề lái xe Đông Đô (Bắc Ninh) - hiện xe từ 50cc đến 175cc đã được cấp bằng A1 theo quy định của Luật Giao thông Đường bộ, do đó không cần thiết phải thêm bằng A nữa.
Cũng theo quy định, nếu muốn sử dụng xe môtô có phân khối cao thì người sử dụng phải thi bằng A2. Việc đưa thêm bằng A dành cho người sử dụng xe từ 125cc đến 175cc là quá lãng phí vì nếu bắt buộc phải có bằng lái xe hạng A thì hàng triệu người phải đi thi lại lấy bằng rất tốn kém về tiền bạc và thời gian của người dân.
Theo quy định hiện hành, muốn được thi cấp bằng lái xe hạng A1, ngoài việc đóng mức lệ phí đào tạo sát hạch lý thuyết, lệ phí đào tạo sát hạch hình và lệ phí làm giấy phép lái xe là 225.000 đồng, cộng với khoảng 20 tiết học về lý thuyết và thực hành.
Ông Lương Duyên Thống, Vụ trưởng Vụ quản lý phương tiện và người lái (Tổng cục Đường bộ Việt Nam) cho biết, việc điều chỉnh phân hạng GPLX không ảnh hưởng và phát sinh thủ tục và chi phí cho người dân. Theo đó: Đối với người đã được cấp giấy phép lái xe, tiếp tục sử dụng cho đến khi hết thời hạn sử dụng ghi trên GPLX (GPLX hạng A1 không thời hạn).
Trường hợp hết hạn, thì đổi sang giấy phép lái xe theo hạng mới (GPLX hạng A3 được đổi sang GPLX hạng B1, GPLX hạng B1 số tự động được đổi sang GPLX hạng B2, GPLX hạng B1, B2 số sàn được đổi sang GPLX hạng B…).
Đối với người cấp mới, cấp đổi GPLX sẽ thực hiện theo hạng GPLX mới.
“Ở đây, không có chuyện bằng A1 không được điều khiển SH hay bằng B1 không được điều khiển xe ôtô, mà có thể hiểu đơn giản, với người dân đã được cấp giấy phép lái xe A1 không thời hạn thì cứ sử dụng bình thường.
Đối với ôtô hạng B1 đã cấp cho người dân với hạn đến 60 tuổi thì cứ lái đến 60 tuổi. Khi hết thời hạn theo quy định của dự thảo Luật mới thì B1 sẽ tự động sẽ được đổi sang B2, còn B2 số sàn thì được đổi sang hạng B” - ông Thống thông tin.
