Hơn 4.000 xe “tự dóng” giả danh xe thương binh

Xe không đủ tiêu chuẩn sẽ bị cấm ra đường

Trong nhiều năm qua, hình ảnh những chiếc xe 3 bánh “tự dóng” (xe tự chế) chở hàng cồng kềnh vô tư dạo phố Hà Nội gây ảnh hưởng đến người tham gia giao thông đã không còn xa lạ với người dân thủ đô. Và thực tế là đã có tai nạn chết người xảy ra khiến dư luận bức xúc.

Thống kê từ Sở GTVT Hà Nội cho thấy, hiện nay, thành phố chỉ có 30 xe 3 bánh đã đăng ký, được phép lưu hành để phục vụ nhu cầu đi lại của thương binh. Trong khi đó, thống kê từ các cơ quan chức năng chỉ ra, tính đến giữa tháng 5.2018, Hà Nội có hơn 4.367 trường hợp sử dụng xe ba, bốn bánh tự chế (trong đó, có 593 trường hợp thương binh; 88 trường hợp bệnh binh; 99 trường hợp người khuyết tật; 3.587 trường hợp khác). Ngoài những xe 3 bánh đăng ký ở các tỉnh khác đưa về Hà Nội lưu hành hằng ngày, còn lại phần lớn đều là xe 3 bánh tự chế, giả danh xe thương binh.

Trước tình trạng nêu trên, năm 2017, Sở GTVT Hà Nội đã đưa ra đề xuất lộ trình, biện pháp để hạn chế, tiến tới cấm sử dụng xe ba, bốn bánh tự chế, không đủ điều kiện lưu hành để đảm bảo ATGT. Mốc thời gian được sở này đưa ra là từ 30.6.2018.

Đề xuất này đưa ra được ghi nhận và ủng hộ của nhiều người dân nhằm tạo nên môi trường tham gia giao thông văn minh, an toàn. Tuy nhiên, cũng có không ít trường hợp chính họ đang là người, chủ sở hữu những chiếc xe 3, 4 bánh phản ứng. Thực tế ghi nhận trên các đường, phố Hà Nội như: Xã Đàn, Hoàng Cầu, Láng Hạ (quận Đống Đa), đường Nguyễn Trãi, Khuất Duy Tiến, Lê Văn Lương (quận Thanh Xuân) và một số tuyến đường ở quận Cầu Giấy… loại hình giao thông này vẫn hoạt động tràn lan.

Những chiếc xe này vẫn luôn “gánh” trên mình nhiều đồ đạc cồng kềnh, có nhiều lái xe vẫn bất chấp đèn đỏ, lượn lách đánh võng khiến nhiều người dân bức xúc.

Hầu hết những lái xe này đều có hiểu biết về luật. Nhưng vì nhu cầu người sử dụng xe 3 bánh vào các ngõ ngách cao, thêm vào đó vì bữa ăn của con trẻ nên nhiều khi họ phải chở quá tải. Nhiều gia đình, cuộc sống của họ đang dựa vào chiếc xe 3, 4 bánh tự chế khi biết tin “xóa sổ” họ cũng chẳng vui vẻ gì. Ông Nguyễn Văn Đ (quê Đông Anh - Hà Nội) chia sẻ: “Tôi chỉ là bệnh binh, không có thẻ thương binh. Chủ trương của Sở GTVT TP.Hà Nội thì tôi rất ủng hộ nhưng khi cấm sử dụng xe 3 bánh, tôi cũng không biết chuyển sang nghề gì để kiếm sống. Hy vọng sở có chính sách, tạo điều kiện cho những thương, bệnh binh như chúng tôi hoạt động hay có một công việc phù hợp”.

Đối thoại với chủ phương tiện trước khi cấm

Có thể thấy, mặc dù đã xây dựng lộ trình rõ ràng nhưng việc xử lý triệt để những xe ba, bốn bánh còn nhiều vướng mắc. Về vấn đề này, trao đổi với Lao Động, ông Đào Việt Long - Trưởng phòng quản lý vận tải (Sở GTVT Hà Nội) - cho biết, nhu cầu vận tải hàng hóa của người dân cao, đặc biệt chở vật liệu xây dựng, đồ đạc trong các tuyến đường nhỏ, ngõ ngách. Chính đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến “bùng phát” hoạt động xe tự chế. Một số đối tượng lợi dụng danh nghĩa thương bệnh binh, người khuyết tật để bảo kê cho các trường hợp sử dụng xe 3, 4 bánh tự dóng để vận chuyển hàng hóa trên địa bàn. Các phương tiện này chủ yếu vi phạm chở hàng cồng kềnh, vượt đèn đỏ, lạng lách đánh võng, gây mất trật tự, an toàn giao thông.

Trước những băn khoăn về việc nếu cấm các loại hình này thì hơn 4.000 lái xe sẽ đối diện với tình cảnh thất nghiệp ông Đào Việt Long chia sẻ: “Trong tháng 6, Sở GTVT cùng các sở, ngành phối hợp xây dựng chính sách ưu đãi và tổ chức cuộc đối thoại để lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của chủ các phương tiện xe 3, 4 bánh không đủ điều kiện hoạt động. Dự kiến, hỗ trợ kinh phí chuyển đổi nghề; mua xe mới thay thế cho xe thuộc diện bị đình chỉ; hỗ trợ về đào tạo nghề để chuyển đổi nghề mới; hỗ trợ vay vốn ưu đãi với chủ phương tiện có nhu cầu vay vốn để tổ chức sản xuất, kinh doanh” - ông Đào Việt Long nói thêm.

Vị lãnh đạo này cho hay, để thực hiện được lộ trình này đòi hỏi các điều kiện, quy định pháp luật, như: Quy định về kiểm tra an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với xe cơ giới 3 bánh dùng cho thương binh, bệnh binh và người khuyết tật; Cấp giấy chứng nhận đăng ký và biển số cho xe cơ giới 3 bánh (đảm bảo các điều kiện theo quy định của pháp luật hiện hành) dùng cho thương binh, bệnh binh và người khuyết tật. Chỉ đạo lực lượng CSGT và công an các địa phương tuần tra kiểm soát và xử lý thu hồi xe 3, 4 bánh tự sản xuất, lắp ráp, giả danh thương binh.

Tuy nhiên, ông Đào Việt Long cũng thừa nhận, lộ trình không thể thực hiện một sớm một chiều và còn nhiều khó khăn. Làm thế nào để vừa đảm bảo an toàn giao thông, trật tự đô thị vừa có thể giải quyết vấn đề sinh kế của người dân lao động đang là bài toán khó, cần sớm có lời giải.