Thanh tra Sở GTVT tổ chức xử phạt
14 tuyến đường mà Sở GTVT TPHCM triển khai ghi hình để xử phạt vi phạm hành chính thông qua hệ thống camera giám sát giao thông cố định, chủ yếu nằm ở (quận 1) trung tâm thành phố. Ngoài ra, một tuyến đường khu vực sân bay Tân Sơn Nhất (quận Tân Bình) và một đường ở khu vực ngã tư Hàng Xanh (quận Bình Thạnh). Đây đều là các tuyến đường hay xảy ra mất trật tự an toàn giao thông do xe ôtô dừng đỗ sai phép.
Theo ghi nhận, trong ngày đầu Sở GTVT TPHCM triển khai ghi hình phạt nguội, tình trạng xe dừng đỗ sai phép trên các tuyến đường này vẫn diễn ra. Tại đường Điện Biên Phủ - (từ ngã tư Hàng Xanh đến cầu Sài Gòn, quận Bình Thạnh) rất nhiều xe khách vẫn dừng xếp dỡ hàng hóa bất chấp tuyến đường này có biển cấm dừng, đỗ. Có lúc từ 2 đến 3 xe nối đuôi nhau tấp vào bên đường để đón, trả khách gây náo loạn cả tuyến đường.
Theo ông Ngô Hải Đường - Trưởng phòng Quản lý và khai thác hạ tầng giao thông đường bộ (Sở GTVT TPHCM), thẩm quyền xử phạt hành vi dừng, đỗ xe sai quy định trên 14 tuyến đường sẽ do Thanh tra Sở GTVT đảm nhận. Thông qua hệ thống camera giao thông cố định ở các tuyến đường, Trung tâm Quản lý điều hành giao thông (Sở GTVT TPHCM) sẽ cung cấp các trường hợp vi phạm để Thanh tra Sở gửi giấy thông báo, mời chủ xe đến để xác minh lỗi, lập biên bản hành chính.
Ông Đường cho biết, các camera được lựa chọn có độ phân giải cao, ghi nhận rõ ràng biển số xe vi phạm, ghi hình toàn cảnh khu vực xe dừng, đỗ. Đồng thời, trích xuất video với thời gian trước và sau khi phương tiện dừng xe, đỗ xe không đúng nơi quy định. “Dữ liệu ghi nhận từ hệ thống camera đảm bảo đầy đủ các yếu tố về thời gian, không gian, đối tượng và hành vi vi phạm” - ông Đường - nói.
Cũng theo ông Ngô Hải Đường, để tránh tình trạng chồng chéo, xe vi phạm một lỗi mà bị xử phạt nhiều lần, Thanh tra Sở GTVT sẽ phối hợp Phòng CSGT đường bộ - đường sắt thuộc Công an TPHCM để thông báo về phạm vi, thời gian, lực lượng tổ chức thực hiện, đảm bảo hiệu quả công tác xử lý vi phạm.
Cần có quy định riêng
Tại TPHCM, hiện “phạt nguội” có nhiều hạn chế, ngoài việc do thiếu trang thiết bị thì chưa có hành lang pháp lý quy định cụ thể. Trong năm 2019, thông qua hệ thống camera, CSGT TPHCM phát hiện hơn 60.000 trường hợp vi phạm nhưng chỉ xử phạt được khoảng 15.000 trường hợp (chiếm 20%).
Theo Sở GTVT TPHCM, việc đóng phạt nguội dựa trên tinh thần tự nguyện hiện nay chưa đem lại hiệu quả nên cần có chế tài hoặc quy định rõ ràng để người vi phạm bắt buộc đến nộp phạt.
Theo ông Ngô Hải Đường, việc Sở GTVT TPHCM tiến hành ghi hình phạt nguội trên 14 tuyến đường chính là một trong những giải pháp nhằm hoàn thiện “Đề án thí điểm ứng dụng khoa học công nghệ để xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ trên địa bàn TPHCM”.
Ông Đường cho biết thêm, hiện Sở GTVT TPHCM đang phối hợp với Công an TPHCM xây dựng đề án này để UBND TPHCM trình Chính phủ phê duyệt trong năm 2020. Đề án này sẽ có các quy định cụ thể chế tài người vi phạm, chẳng hạn phối hợp ngành đăng kiểm treo bảng không đăng kiểm các trường hợp vi phạm không chấp hành xử phạt.
* Theo Phó Chủ tịch UBND TPHCM Võ Văn Hoan, TPHCM đã chuẩn bị sẵn sàng về nguồn lực, công nghệ, hiện chỉ còn thiếu quy định pháp lý. “Không có gì rõ ràng bằng xử lý qua hình ảnh, nhất là liên quan đến xử lý vi phạm giao thông”, ông Hoan nói và cho biết, nếu được thông qua, TPHCM sẽ xây dựng quy trình rút gọn để việc “phạt nguội” qua hình ảnh đạt hiệu quả.
* PGS.TS Nguyễn Lê Ninh, Ủy viên Hội đồng tư vấn khoa học - kỹ thuật - môi trường (thuộc Ủy ban MTTQ TPHCM) cho rằng, việc xử phạt nguội hiện nay vẫn theo Luật xử lý vi phạm hành chính là một hạn chế. Theo đó, người có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính phải ra quyết định xử phạt trong vòng 7 ngày kể từ ngày lập biên bản. Đối với vụ việc có nhiều tình tiết phức tạp mà không thuộc trường hợp giải trình hoặc đối với vụ việc thuộc trường hợp giải trình theo quy định tại khoản 2 và khoản 3 điều 61 của luật này thì thời hạn ra quyết định xử phạt tối đa là 30 ngày kể từ ngày lập biên bản.
Chưa kể, thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính là một năm, nên qua một năm thì biên bản đó không còn hiệu lực, người vi phạm không có nghĩa vụ phải đóng phạt nữa. CSGT còn phải có nghĩa vụ chứng minh chủ xe là người điều khiển phương tiện tại thời điểm ghi hình thì mới ra quyết định xử phạt chủ xe được. Vì nguyên tắc là phạt người điều khiển phương tiện chứ không phải chủ xe (đối với các lỗi thông thường).
Với những quy định xử phạt nguội như hiện nay, việc đóng phạt nguội chỉ phụ thuộc vào ý thức tự giác. Tệ hơn là người vi phạm dựa vào lỗ hổng của luật để trốn phạt nguội luôn, chối bay hành vi vi phạm. Do đó, Nhà nước nhất thiết phải ra một quy định riêng, nghị định riêng về phạt nguội để việc xử phạt được người dân chấp hành tuyệt đối. M.Q