Kiên quyết với nhà thầu “tay không bắt giặc”
Theo Thứ trưởng Bộ GTVT - ông Nguyễn Ngọc Đông - hiện các bước mở hồ sơ chọn nhà thầu thi công đã cơ bản hoàn thành, đủ điều kiện khởi công vào ngày 30.9. Trước mắt, mỗi dự án sẽ khởi công 1 gói thầu xây lắp trước, các gói thầu còn lại (còn 10 gói thầu) sẽ phấn đấu để khởi công vào trung tuần tháng 10. Rút kinh nghiệm trước đây, các dự án này khi phát hành hồ sơ mời thầu đã ghi rõ điều kiện mỗi liên danh không quá 3 nhà thầu, để đảm bảo mỗi nhà thầu thi công tối thiểu 25% khối lượng. Điều này nhằm hạn chế tình trạng quá nhiều nhà thầu sẽ bị chia nhỏ dự án. Cùng với đó, các nhà thầu chính phải thi công hạng mục quan trọng và liệt kê rõ các nhà thầu phụ có thể mời tham gia dự án nếu trúng thầu.
Theo đại diện Bộ GTVT, 3 đoạn cao tốc Bắc - Nam chuyển sang đầu tư công chuẩn bị được khởi công xây dựng gồm: Mai Sơn - Quốc lộ 45, Vĩnh Hảo - Phan Thiết, Phan Thiết - Dầu Giây là những đoạn tuyến được chuyển đổi với mục tiêu để dùng vốn ngân sách kích thích nền kinh tế trong bối cảnh ảnh hưởng bởi dịch COVID-19.
Ông Nguyễn Ngọc Đông cho biết, từ ngày 2.10.2020 đến 5.10.2020 sẽ mở thầu lựa chọn nhà đầu tư. Sau khi ký hợp đồng 6 tháng nhà đầu tư phải thu xếp được tín dụng để triển khai dự án nếu không sẽ thu hồi dự án. Việc triển khai 3 dự án đầu tư công này rất khẩn trương, từ cuối tháng 6.2020. Do tính chất khẩn trương của dự án, công tác giải phóng mặt bằng, quy rõ trách nhiệm chủ đầu tư, nhà thầu và địa phương và sẽ phạt nặng nhà thầu chậm triển khai dự án.
Sau khi khởi công 3 đoạn cao tốc trên, tổng cộng 6 đoạn đầu tư công trên tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017-2020 đều được thi công xây dựng. Ba đoạn đầu tư công trước đó đã khởi công gồm: Cao Bồ - Mai Sơn, Cam Lộ - La Sơn và cầu Mỹ Thuận 2. Các tuyến này có mục tiêu hoàn thành vào năm 2021, riêng cầu Mỹ Thuận 2 sẽ hoàn thành vào năm 2023.
Với 5 đoạn cao tốc Bắc - Nam tiếp tục kêu gọi đầu tư BOT, theo ông Đông, dự kiến từ ngày 2-5.10 tới sẽ tiến hành chấm thầu lựa chọn nhà đầu tư. Quá trình chấm thầu kéo dài 2-3 tháng, sau đó sẽ công bố nhà đầu tư trúng thầu và Bộ GTVT sẽ ký hợp đồng. Sau khi ký hợp đồng, nhà đầu tư có 6 tháng để thực hiện các cam kết thành hợp đồng, trong đó quan trọng nhất là phải ký được hợp đồng tín dụng.
Vẫn vướng về giải phóng mặt bằng
Đại diện Cục Quản lý Xây dựng công trình (Bộ GTVT) - ông Nguyễn Duy Lâm cho biết, hiện 93% thực địa đã được giải phóng mặt bằng phần còn lại phải cần thêm 2-3 tháng nữa mới hoàn thành. Nhưng việc khó là tái định cư di dời người dân để có mặt bằng sạch cho nhà thầu thi công, Bộ GTVT đã thống nhất với các địa phương để có giải pháp tạm thời, là hỗ trợ chi phí để người dân thuê nhà tạm để đợi hoàn thiện các khu tái định cư.
Cụ thể, việc di dời công trình kỹ thuật đạt khoảng 12%, cùng với đó công tác tái định cư cũng mới đạt 50-60%. Để đẩy nhanh việc giải phóng mặt bằng Bộ GTVT sẽ quy rõ trách nhiệm chủ đầu tư, nhà thầu và địa phương và sẽ phạt nặng nhà thầu chậm triển khai dự án.
Theo thống kê, QL1 qua khu vực đông dân cư dài khoảng 842km (chiếm khoảng 48,7%), tốc độ khai thác trung bình chỉ đạt khoảng 40 - 60km/h, Bên cạnh đó, tuyến QL1 vẫn có những làn xe hỗn hợp dành cho các phương tiện xe máy, xe thô sơ đi lại nên tiếp tục có những hạn chế trong tốc độ lưu hành cũng như an toàn giao thông trong quá trình khai thác, vận hành.
Thiết kế mới của tuyến đường bộ cao tốc song hành từ Bắc vào Nam với tốc độ thiết kế từ 80 - 120km/h với các giao cắt khác mức, đặc biệt là không có dòng xe trộn phương tiện thô sơ, xe gắn máy, do đó năng lực thông hành được nâng lên đáng kể. Trên từng đoạn sẽ được khai thác với tốc độ từ 80 đến 120km/h. Với sự khác biệt như vậy, cao tốc Bắc - Nam sẽ nâng cao năng lực và phát huy hiệu quả đầu tư, đem lại lợi ích rất lớn cho lưu thông hàng hóa, hành khách và phát triển kinh tế xã hội.
Theo Vụ trưởng Vụ PPP (Bộ GTVT) - ông Lê Kim Thành, sau khi hoàn thành và đưa vào khai thác tuyến cao tốc Bắc - Nam sẽ giải quyết được toàn bộ các hạn chế của tuyến QL1 hiện hữu. Trong những năm qua, năng lực hệ thống đường bộ ngày càng được cải thiện và nâng cao, đặc biệt là việc hoàn thành nâng cấp, mở rộng QL1 với quy mô 4 làn xe, phát huy hiệu quả đầu tư, tăng khả năng cạnh tranh của nền kinh tế, thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội.
* Đoạn cao tốc Mai Sơn - QL45 có tổng mức đầu tư hơn 12.900 tỉ đồng, chia làm 5 gói thầu xây lắp, có 15 hồ sơ dự thầu; đoạn Vĩnh Hảo - Phan Thiết có tổng mức đầu tư hơn 11.600 tỉ đồng, chia thành 4 gói thầu xây lắp, có 16 hồ sơ dự thầu; đoạn Phan Thiết - Dầu Giây tổng mức đầu tư hơn 14.300 tỉ đồng, chia thành 4 gói thầu xây lắp, có 13 hồ sơ dự thầu. Đ.T
Mức phí cao tốc tính toán ra sao?
Về mức phí đối với tuyến cao tốc Bắc-Nam, theo ông Lê Kim Thành - Vụ trưởng Vụ Đối tác công tư (Vụ PPP-Bộ Giao thông Vận tải) - với dự án đầu tư công, Quốc hội, Chính phủ đang giao Bộ Giao thông Vận tải, Bộ Tài chính nghiên cứu đề án thu phí hoàn vốn lại cho Nhà nước, bổ sung vào thu phí sử dụng đường bộ trong danh mục phí và lệ phí, trước mắt áp dụng cho các dự án đường cao tốc vì tuyến đường này có sự lựa chọn cho người dân, có thể lưu thông trên cao tốc hoặc đi theo Quốc lộ 1.
“Ba dự án cao tốc bằng vốn đầu tư công sau khi hoàn thành sẽ tiến hành thu phí với mức dự kiến từ 1.500-2.000 đồng/km. Riêng mức phí với dự án PPP phải bảo đảm hoàn vốn, trong dự án đã có quy định mức phí ở từng thời điểm khác nhau” - ông Thành nói.
Bổ sung thêm, theo Thứ trưởng Nguyễn Ngọc Đông, đường cao tốc là đường có tính thương mại cao như an toàn, lưu thông hơn nên chủ xe phải trả tiền cho việc lưu thông thuận tiện này, còn không sẽ đi đường khác với thời gian chậm như Quốc lộ 1. Tr.X
