Căn cứ theo đăng ký thường trú và tạm vắng
Ngày bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021 – 2026 sẽ diễn ra vào Chủ nhật ngày 23.5.2021.
Đây là sự kiện đặc biệt quan trọng với không ít sinh viên bởi lần đầu tiên họ có quyền bầu cử. Vậy nhưng, không phải bạn trẻ nào cũng nắm rõ quyền lợi của mình, nhất là khi hộ khẩu thường trú thường khác với nơi đang học tập.
Về vấn đề này, ông Nguyễn Quang Minh, Trưởng ban Dân chủ pháp luật, Ủy ban Trung ương mặt trận Tổ quốc Việt Nam cho biết: Theo Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND quy định, đối với những trường hợp cử tri đã đăng ký thường trú tại địa phương, nếu đã làm thủ tục khai báo tạm vắng trước khi đi lao động, học tập tại địa phương khác thì vẫn được coi là không thường trú tại địa phương.
UBND cấp xã tại nơi công dân đăng ký thường trú không ghi tên công dân đó vào danh sách cử tri. Trong trường hợp này công dân có quyền đăng ký để được ghi tên vào danh sách cử tri nơi mình đang tạm trú và thực hiện quyền bầu cử tại nơi tạm trú.
Trường hợp cử tri trở về nơi thường trú trong khoảng thời gian từ sau khi danh sách cử tri đã được niêm yết đến trước thời điểm bỏ phiếu 24 giờ, thì họ cần đến UBND cấp xã nơi đăng ký thường trú để đề nghị được bổ sung tên vào danh sách cử tri và nhận thẻ cử tri.
Trường hợp công dân đã đăng ký thường trú ở địa phương nhưng chưa làm thủ tục khai báo tạm vắng trước khi đi lao động, học tập tại địa phương khác thì dù trên thực tế họ đã vắng mặt dài ngày ở nơi thường trú nhưng UBND cấp xã vẫn phải ghi tên công dân đó vào danh sách cử tri để họ thực hiện quyền bầu cử ở địa phương.
Trừ trường hợp bản thân cử tri hoặc người thân của cử tri đó đã thông báo ghi nguyện vọng của cử tri về việc họ không tham gia bỏ phiếu ở nơi thường trú. Đồng thời cần có biện pháp thông tin phù hợp để cử tri biết về danh sách cử tri và thực hiện quyền bầu cử của mình.
Căn cứ vào nguyện vọng
Cử tri là sinh viên, giảng viên muốn được ghi tên vào danh sách cử tri và tham gia bỏ phiếu tại các nơi có cơ sở giáo dục để thuận tiện sẽ phải xin giấy xác nhận ở khu vực bỏ phiếu cũ để nộp sang nơi mới.
Chi tiết nội dung này, ông Minh nhấn mạnh lại mỗi công dân chỉ được ghi tên vào một danh sách cử tri nơi mình thường trú hoặc tạm trú. Về nguyên tắc thì cử tri là sinh viên, giảng viên thì cần phải đăng ký để được ghi tên vào danh sách cử tri nơi mình thường trú hoặc tạm trú.
Trường hợp các trường đại học, cao đẳng được thành lập khu vực bỏ phiếu riêng thì cử tri là cán bộ, giáo viên, sinh viên, không thường trú hoặc tạm trú trong khu ký túc xá, khu nhà ở tập trung mà có nguyện vọng tham gia bầu cử tại khu vực bỏ phiếu, nơi có trường đại học đó thì có quyền xin cấp giấy chứng nhận của UBND cấp xã nơi mình đã có tên trong danh sách cử tri để được bổ sung vào danh sách cử tri, tham gia bầu cử đại biểu Quốc hội và bầu cử đại biểu HĐND cấp tỉnh theo khu vực bỏ phiếu mới.
Trong trường hợp người đã được ghi tên vào danh sách cử tri một khu vực bỏ phiếu nhưng gần đến ngày bầu cử lại được chuyển đi cách ly y tế tập trung ở địa phương khác cho đến hết ngày bầu cử theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền và không thể thực hiện thủ tục xin cấp giấy chứng nhận để đi bỏ phiếu nơi khác thì UBND cấp xã nơi đã lập danh sách cử tri có trách nhiệm nắm thông tin, chủ động cấp giấy chứng nhận và gửi đến UBND cấp xã nơi có cơ sở cách ly tập trung, để đề nghị bổ sung người này vào danh sách cử tri và cấp thẻ cử tri mới nhằm giúp họ thực hiện quyền bầu cử theo quy định của pháp luật.
