Các đối tượng nghiện ma túy đang có xu hướng trẻ hóa
Với đội ngũ hơn 50 Giáo sư, Tiến sĩ, cán bộ nhân viên, Viện PSD là nơi thực hiện các hoạt động nghiên cứu khoa học, thực hiện công tác phòng, chống ma túy, đồng thời là ngôi nhà chung thân thiết cho các học viên trực tiếp tham gia cai nghiện theo phương pháp mới nhất: “Chống tái nghiện ma túy bằng trị liệu tâm lý” mang tính đột phá, duy nhất, lần đầu tiên được hoàn thiện và phát triển tại Việt Nam.
Sau 5 năm triển khai thực tiễn phương pháp, Viện PSD đã điều trị phục hồi tâm lý chống tái nghiện ma túy, hỗ trợ hướng nghiệp phục hồi chức năng xã hội cho hàng trăm người nghiện. Đánh giá cao sự đóng góp của Viện PSD, kể từ năm 2016 đến nay, Ủy ban Quốc gia phòng, chống AIDS và phòng, chống tệ nạn ma túy, mại dâm đã đưa Viện PSD vào trong Chương trình công tác hàng năm phối hợp với các Bộ ngành nhằm thực hiện các công tác giảm cung, giảm cầu và giảm tác hại của ma túy trong cộng đồng, xã hội.
Thực hiện chỉ đạo của UBQG, Bộ Giáo dục và đào tạo, tiếp nối sau thành công của phương pháp chống tái nghiện ma túy bằng trị liệu tâm lý, Viện PSD đã tập hợp 27 nhà khoa học nghiên cứu, biên soạn liên tục trong 5 năm đến năm 2020 cho ra đời Bộ tài liệu “Kỹ năng phòng, chống ma túy” dành cho 4 đối tượng là học sinh trung học cơ sở, trung học phổ thông, phụ huynh học sinh, giáo viên và cán bộ giáo dục.
Thiếu tướng, Anh hùng Lực lượng vũ trang Vũ Hùng Vương, nguyên Phó tổng cục trưởng Tổng cục Cảnh sát, Bộ Công an nhấn mạnh, việc Bộ Giáo dục và Đào tạo chỉ đạo Viện PSD biên soạn bộ tài liệu phòng, chống ma túy cho học sinh trung học là điều rất cần thiết.
“Nhiệm vụ phòng, chống ma túy trong học đường vừa cấp bách vừa mang tính chiến lược lâu dài. Từ thực tiễn cho thấy, các đối tượng nghiện ma túy đang có xu hướng trẻ hóa, len lỏi vào một bộ phận học sinh trung học.
Vì vậy, việc Bộ Giáo dục và Đào tạo chỉ đạo Viện PSD biên soạn bộ tài liệu phòng, chống ma túy cho học sinh trung học là điều rất cần thiết, nó giống như “cẩm nang” để các em chủ động bảo vệ mình trước những cám dỗ của xã hội” - nguyên Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Cảnh sát, Bộ Công an khẳng định.
Trang bị kỹ năng cho nhiều đối tượng
Bộ tài liệu gồm 4 cuốn: Kỹ năng phòng, chống ma túy cho 4 đối tượng là học sinh trung học cơ sở; học sinh trung học phổ thông; cha mẹ học sinh; giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục.
Mỗi cuốn tài liệu sẽ được chia làm 2 phần cơ bản, phần thứ nhất đề cập đến kỹ năng nhận biết về ma túy và tác hại của ma túy (định nghĩa, cách phân loại, tác hại của ma túy…); phần thứ 2 đưa ra các tình huống nguy cơ cụ thể, có thể tác động đến học sinh và hướng dẫn, gợi ý cách thức xử lý tình huống.
Cuối mỗi cuốn tài liệu là những thông tin hữu ích về pháp luật và những quy định cụ thể về những hành vi phạm tội liên quan đến ma túy. Trong đó các điều luật chỉ rõ các mức độ xử lý cụ thể nếu như người vi phạm là học sinh. Từ đây, các bậc phụ huynh, giáo viên sẽ có cái nhìn bao quát, hiểu biết về pháp luật để cùng hỗ trợ, giám sát, hướng dẫn con em mình cho phù hợp.
Theo đánh giá của nhiều chuyên gia và nhà nghiên cứu, đây là bộ tài liệu có giá trị thực tiễn cao; các khảo sát tỉ mỉ theo từng lứa tuổi, trình độ; cách viết khoa học, dễ hiểu. Ví dụ như cuốn tài liệu “Kỹ năng phòng, chống ma túy dành cho học sinh THCS” được thiết kế tranh, ảnh, minh họa hấp dẫn, phù hợp với thị hiếu và trình độ của học sinh. Lời thoại với nội dung ngắn gọn giúp học sinh dễ nhớ, hiểu và vận dụng được trong việc xác định, nhận diện các loại ma túy nguy hiểm và tác hại của chúng.
Hay cuốn tài liệu “Kỹ năng phòng, chống ma túy dành cho cha mẹ học sinh” cung cấp đến các bậc phụ huynh những thông tin đầy đủ, dễ đọc, dễ hiểu về ma túy. Từ đó, cha mẹ có thể dễ dàng nhận biết được hình dạng, màu sắc, cách sử dụng các loại ma túy phổ biến và dụng cụ ma túy thường sử dụng.
Đồng thời, trang bị cho cha mẹ một số kỹ năng xử lý tình huống liên quan đến ma túy, như: Kỹ năng phát hiện các dấu hiệu con sử dụng, nghiện ma túy; kỹ năng xử lý các dấu hiệu khi con sử dụng, nghiện ma túy; kỹ năng xử lý tình huống khi con ngộ độc ma túy, sốc ma túy...
Ngày 23.12.2020, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo đã phê duyệt sử dụng Bộ tài liệu "Kỹ năng phòng, chống ma túy" trong việc hướng dẫn cho 4 đối tượng thực hiện công tác phòng chống ma túy tại Quyết định số 4642/QĐ-BGDĐT. Bộ tài liệu đã được giới thiệu tại Hội nghị trực tuyến triển khai các nhiệm vụ phòng chống HIV/AIDS, ma tuý, mại dâm trong trường học và hưởng ứng Tháng hành động phòng, chống ma túy năm 2021 diễn ra ngày 22.6.
Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Ngô Thị Minh khẳng định sự cần thiết và ý nghĩa của việc triển khai bộ tài liệu Kỹ năng phòng, chống ma tuý vào các nhà trường. Trong bối cảnh tệ nạn ma túy đang diễn biến phức tạp như hiện nay, bộ tài liệu “Kỹ năng phòng, chống ma túy” được kỳ vọng là bước chuyển mình hữu hiệu mới trong công tác phòng, ngừa ma túy tại Việt Nam.
