Đề thi tránh việc học tủ, "khoanh mò"
Ngày 12.3, khoảng 100.000 học sinh khối 11 trên địa bàn Hà Nội đã làm bài khảo sát chất lượng hai môn Ngữ văn (buổi sáng) và Toán (buổi chiều). Đây cũng là lứa học sinh đầu tiên thi tốt nghiệp THPT theo chương trình giáo dục phổ thông mới kể từ năm 2025.
Theo Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội, kỳ khảo sát chất lượng lớp 11 lần này nhằm giúp học sinh làm quen cấu trúc định dạng đề thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025 mới được công bố vừa qua.
Học sinh làm bài môn Ngữ văn trong vòng 120 phút theo hình thức tự luận, làm bài môn Toán trong 90 phút theo hình thức trắc nghiệm.
Kết thúc ngày thi, em Nguyễn Diệu Anh - học sinh lớp 11, Trường THPT Ứng Hòa A (Ứng Hoà) - cho biết, đề thi cả hai môn Văn và Toán đều bám sát cấu trúc đề thi minh họa của bộ mà các em đã biết trước đó. Đề thi ở mức độ cơ bản, có một số câu hỏi khó để phân hóa học sinh nhưng chiếm phần điểm không nhiều. Nhiều bạn học sinh làm bài khá tốt và tự tin với mức điểm từ 8 trở lên.
Diệu Anh cho rằng, cấu trúc đề thi mới của môn Toán sẽ hạn chế việc đạt điểm cao nhờ "khoanh lụi" hoặc các mẹo làm bài trắc nghiệm. Bởi với phần II (câu trắc nghiệm đúng/sai) và phần III (câu trắc nghiệm trả lời ngắn), học sinh cần phải tính ra kết quả chính xác mới có thể điền vào phiếu trắc nghiệm.
“Với cấu trúc định dạng đề thi mới, học sinh dễ bị mất điểm. Ở phần II (câu trắc nghiệm đúng/sai), mỗi câu bao gồm 4 ý. Mặc dù chỉ sai 1 ý trong câu, chúng em cũng bị trừ một nửa số điểm của câu đó” - Diệu Anh nói.
Cùng chung ý kiến với Diệu Anh, em Đặng Thị Ánh Nguyệt - học sinh lớp 11, Trường THPT Ứng Hòa A - đánh giá, đề thi khảo sát lần này nằm trong chương trình học và không đánh đố học sinh.
Ánh Nguyệt bày tỏ sự thích thú đối với đề khảo sát môn Ngữ văn: “Tình cảm gia đình là một vấn đề hay và gần gũi với chúng em. Em cũng không cảm thấy quá khó khăn khi tiếp cận với những văn bản hoàn toàn mới ngoài sách giáo khoa. Em có thể tự tin làm bài bằng những kiến thức và kĩ năng được cô dạy trên lớp”.
Ánh Nguyệt cho rằng, việc đánh giá khảo sát không chỉ giúp em và các bạn biết được những phần kiến thức mình đang hổng để bổ sung, mà còn giúp chúng em làm quen với cấu trúc định dạng đề thi tốt nghiệp mới, hoặc đơn giản là giúp chúng em tập cách tô phiếu trả lời, cách tính điểm…
Đề thi Ngữ văn có tính hệ thống
Trả lời Báo Lao Động, cô Hoàng Thị Minh Nguyệt - giáo viên môn Ngữ văn, Trường THPT Mê Linh (Mê Linh) - đánh giá, cấu trúc đề thi môn Ngữ văn phù hợp với mục tiêu và nội dung Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Cô Nguyệt cho hay, ngoài bám sát đề thi minh họa mà Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố, đề khảo sát chất lượng lớp 11 còn cân đối hơn về thể loại. Đề khảo sát có thể kiểm tra được độ cảm hiểu ở cả thể loại truyện và thơ, trong khi đề minh họa của bộ chỉ hỏi về văn xuôi tự sự.
Cô Nguyệt chia sẻ, đề khảo sát có tính hệ thống giữa phần đọc hiểu và phần viết. Đồng thời, đề có ý tưởng giáo dục rất nhân văn, đặt ra vấn đề nghị luận có tính thời sự cao, rất cần thiết trong xã hội hiện nay, nhất là với các bạn trẻ. Điều này thể hiện rõ trong ngữ liệu đọc hiểu và vấn đề tình cảm gia đình ở phần nghị luận xã hội.
Tuy nhiên, theo cô Nguyệt, đề khảo sát vẫn có một số nhược điểm như phần đọc hiểu sử dụng tác phẩm truyện không rõ cốt truyện hoặc đề khảo sát mang tính lãng mạn cao khi chọn bài thơ viết về cảm xúc với mùa thu Hà Nội của Hoàng Cát ở phần cảm nhận thơ. Cùng với đó, các câu hỏi phần đọc hiểu nên bám sát những kiến thức về đặc trưng thể loại truyện như lời nhân vật lời người kể chuyện, chi tiết tiêu biểu, chủ đề, tư tưởng của nhà văn… hay thông điệp của tác phẩm thì sẽ đánh giá được toàn diện kiến thức và trình độ của học sinh hơn.
“Phải chăng nên có một phần ngữ liệu đặt ra những vấn đề thiết thực, việc nhìn nhận cuộc sống hiện nay của các bạn trẻ, từ đó học sinh sẽ có “đất” hơn để thể hiện sự sắc sảo của mình” - cô Nguyệt nói thêm.
Cùng với đó, cô Nguyệt cũng chia sẻ, hiện nay, đề thi có tính mở cao, hướng tới đánh giá năng lực người học, tránh “học thuộc lòng, học vẹt”. Chính vì vậy, học sinh nên nắm vững kiến thức về lý luận văn học, thể loại và cách làm bài, phương pháp tư duy để giải quyết các dạng câu hỏi. Học sinh cũng cần đọc nhiều về văn học cũng như luyện viết thường xuyên.
Học sinh theo dõi đề thi, đáp án kì thi khảo sát khối 11 TẠI ĐÂY.
