Trong khi đề thi THPT Quốc gia môn Ngữ Văn 2018 đang gây tranh cãi với nhiều người thì GS Nguyễn Lân Dũng lại đánh giá cao tính phân loại của đề thi này.
Theo ông, đề thi môn Ngữ văn THPT Quốc gia năm nay phân hóa được trình độ. “Ai viết cũng được nhưng có trình độ thì sẽ viết hay hơn. Một đề thi với khổ thơ hay, giàu tính thời sự, triết lý không hề có nhược điểm gì khi đưa ra các thử thách đối với học sinh. Tuy nhiên, với tính phân loại cao như thế, việc nhiều em không làm được hết là chuyện bình thường”, GS Lân Dũng khẳng định.
Dù vậy, xung quanh đề thi Ngữ văn THPT 2018, nhiều ý kiến nhận định, Bộ GDĐT đã đưa ra vấn đề mang tính vĩ mô, “đao to búa lớn” gây quá sức so với mặt bằng kiến thức của các em học sinh. Trả lời về vấn đề này, GS Lân Dũng cho hay, ông từng có 50 buổi nói chuyện với học sinh tại các trường THPT. “Hầu hết các em đều trưởng thành lắm rồi. Có những học sinh thông minh, giàu trải nghiệm sẽ viết được sâu hơn. Đây là thể loại đề tài mở ra một thời kỳ không còn học vẹt, biết thưởng thức tác phẩm, biết suy luận, tư duy, không học tủ, không học thêm. Với đặc trưng này, tôi cho rằng, năm nay, đề tài này đã mở ra một tiền lệ về một kiểu đề thi Ngữ văn dành cho học sinh bậc THPT”, ông nói.
Theo GS Lân Dũng, mục tiêu của Ngữ văn với học sinh, một là yêu văn chương, hai là viết đúng tiếng Việt, ba là viết đúng chính tả, ngữ pháp. Ông nhấn mạnh: “Yêu văn chương thì phải có tư duy văn học, phải chịu khó đọc sách, chứ không học vẹt”.
“Trước đây tôi hay phàn nàn về việc thi Ngữ văn ở bậc THPT mà như thi văn học sử trong trường đại học. Văn học sử là chuyên ngành của đại học. Những dạng kiến thức kiểu như ông này sinh năm nào, có những tác phẩm gì, đó không phải là việc của học sinh phổ thông, mà là của sinh viên chuyên khoa. Thế nhưng bao nhiêu năm nay, chúng ta đã học theo kiểu văn học sử như thế. Một thầy giáo chuyên Ngữ văn nói với tôi rằng, chỉ cần mấy chữ “Yêu - căm - chiến - lạc” (nghĩa là yêu thương - căm thù - chiến thắng - lạc quan) là làm được bài. Nghĩa là họ rất đề cao tinh thần độc lập trong tư duy của học sinh”, GS Lân Dũng phân tích.
Ông cũng cho hay, bài thơ của tác giả Nguyễn Duy trong đề thi Ngữ văn THPT 2018 năm nay rất hay. “Một bài thơ giàu tính thời sự, nội dung và câu chữ mang hàm nghĩa văn chương sâu sắc. Chính bài thơ đã góp phần làm cho đề thi hay hơn. Với đề bài này, để đạt điểm trung bình không khó. Nhưng để đạt điểm cao thì phải thực sự là những học sinh có tư duy thông minh, nhiều kiến thức về xã hội, đất nước”.
