Các chuyên gia của khoa Các khoa học Giáo dục, Trường Đại học Giáo dục đã đưa ra nhiều lời tư vấn giúp phụ huynh, học sinh có thể tham khảo trong lựa chọn ngành nghề.
Hỏi: Thưa thầy cô, hiện tại em thấy có nhiều bạn đang lựa chọn ngành nghề theo dư luận, đó là những ngành “hot” và gắn cách mạng 4.0. Vậy thầy cô có chia sẻ gì cho chúng em trong mùa tuyển sinh năm nay?
Đáp: Hiện nay, một số cơ sở giáo dục đại học có xu hướng mở ngành mới theo xu thế với tên gọi hấp dẫn nhằm thu hút sinh viên. Đó là những ngành thường được nhắc lại nhiều lần trên truyền thông, chẳng hạn như những ngành gắn với công nghiệp 4.0, IT, thế giới ảo, trí tuệ thông minh, big data...
Mặc dù đây là những ngành đáp ứng xu thế của xã hội theo hướng phát triển song chúng ta không nên ngộ nhận tất cả các ngành đó đều phù hợp với mọi cá nhân.
Bởi vậy, những ngành này tuy vừa là cơ hội nhưng cũng là thách thức, thậm chí có những nguy cơ cực lớn đối với chúng ta nếu như chỉ chọn nghề dựa theo dư luận, xu thế mà không tính toán một cách hợp lí.
Đây là một cảnh báo cần lưu tâm vì rất nhiều bạn trẻ cứ nghe tên ngành nghề hay, hoành tráng là bị thu hút song thực tế khi vào học lại nhận thấy không phù hợp.
Hỏi: Thưa thầy cô, có những hệ lụy nào không nếu chúng em chọn sai ngành nghề?
Đáp: Nếu chọn sai nghề, hệ lụy sẽ không xảy ra ngay nhưng có thể sau 5 năm, thậm chí là 20-30 năm sau mới xảy ra. Lúc đó, chúng ta không thể thay đổi được.
Một số nghiên cứu gần đây cho thấy, nhiều bạn khi đăng kí xét tuyển chủ yếu dựa vào năng lực học tập nên bạn học càng giỏi càng có nhiều cơ hội trúng tuyển vào những ngành “hot”, ra trường có nhiều cơ hội việc làm và thu nhập cao.
Tuy nhiên, sau khi ra trường, đi làm được 15 - 20 năm, dù có thành công nhất định nhưng sự nghiệp sẽ bị chững lại bởi họ đang cố gắng để đáp ứng công việc chứ không thực sự đam mê với công việc.
Những người đạt được đỉnh cao trong sự nghiệp thường là những người đam mê với công việc và họ có sự lựa chọn đúng đắn.
Hỏi: Thí sinh nên quan tâm đến những vấn đề gì khi chọn ngành học?
Đáp: Khi quyết định lựa chọn một lĩnh vực nghề nghiệp để xây dựng sự nghiệp vững chắc cho bản thân và đóng góp cho xã hội, các bạn cần cẩn trọng tìm hiểu xem bản thân thực sự thích thú với loại công việc nào; năng lực sức khoẻ, thể chất của mình ra sao; mình thích làm việc trong môi trường như thế nào; mong muốn về tiền lương, cơ hội thăng tiến ra sao...
Tiếp đến các bạn mới đi tìm kiếm loại công việc đáp ứng được nhiều nhất những mong muốn và khả năng của mình. Sau đó, các bạn phải tìm các cơ sở đào tạo có lĩnh vực nghề nghiệp mà mình đã lựa chọn. Cuối cùng căn cứ vào điều kiện gia đình, năng lực học tập để lựa chọn một cơ sở đào tạo phù hợp.
Hỏi: Sau khi xác định được ngành nghề, chúng em nên chọn trường thế nào để đảm bảo cơ hội trúng tuyển và ra trường có việc làm?
Đáp: Khi đã chọn được ngành nghề, việc tiếp theo là chọn trường. Các em phải chọn những trường có uy tín, thời gian đào tạo lâu dài, được xã hội đánh giá cao. Nên chọn những trường đào tạo chuyên sâu, đáp ứng tốt về cơ sở vật chất và có nhiều hoạt động hỗ trợ sinh viên trong quá trình đào tạo.
Tuy nhiên, các em cũng cần hiểu, không phải cứ học trường uy tín là sau này ra trường sẽ có việc làm ngay. Nếu không chú tâm học tập, rèn luyện, không có đam mê thì ra trường vẫn không tìm được việc làm.
