Hiện tại, do tình hình dịch bệnh COVID-19, TPHCM đã lùi kỳ thi tuyển sinh lớp 10 cho đến khi có thông báo mới. Tuy nhiên, đến tháng 7 đã là kỳ thi tốt nghiệp THPT nên sẽ khó khăn để sắp xếp thời gian thi nếu tình hình dịch bệnh vẫn phức tạp. Nhiều phụ huynh, học sinh mong ngóng TPHCM sớm có đề xuất về phương án thi.
Theo ông Phan Thế Hoài - giáo viên tại TPHCM, TPHCM có thể kết hợp 2 phương án xét tuyển và thi tuyển cho kỳ thi tuyển sinh 10 ở TPHCM là hợp lý nhất. Phương án xét tuyển dành cho các huyện có tỉ lệ chọi thấp như huyện Củ Chi, Bình Chánh, Nhà Bè, Cần Giờ. Điểm chuẩn hàng năm của các trường ở huyện thường thấp, thậm chí rất thấp vì thế có thể xét tuyển theo điểm tổng kết của học bạ lớp 9 hoặc điểm trung bình chung của cả 4 năm 6, 7, 8, 9 thì sẽ chính xác, khách quan hơn.
Ngoài ra, có thể nghiên cứu xét tuyển 3 môn Toán, Ngữ văn, Tiếng Anh trùng với 3 môn thi tuyển sinh theo quy định.
Còn các trường ở quận thì rất khó xét tuyển học bạ, vì thế, ông Hoài cho rằng, cần thi tuyển để đảm bảo sự cạnh tranh một cách minh bạch, đánh giá đúng lực học thực tế của học sinh.
Về thời điểm, TPHCM có thể tổ chức thi tuyển sinh lớp 10 ngay sau kỳ thi tốt nghiệp THPT nếu dịch bệnh được kiểm soát. Với phương án này, thành phố sẽ phải huy động nhân lực ở cả trường THCS và THPT để giáo viên sẽ làm nhiệm vụ liên tục, cả khâu coi thi và chấm thi sẽ rất thuận tiện. Ngoài ra, cũng có thể tổ chức thi tuyển sinh cuối tháng 7, đầu tháng 8, thậm chí lùi hơn nữa vẫn kịp cho tiến độ năm học mới.
Trước băn khoăn nếu thi vào lớp 10 ngay sau thi tốt nghiệp THPT, có quá vất vả cho đội ngũ tổ chức hay không, ông Hoài cho biết, giáo viên chỉ làm nhiệm vụ coi thi 1 tuần, chấm thi 1 tuần nếu điều động hết nhân sự. Giáo viên phải cố gắng thôi. Việc chuẩn bị cơ sở vật chất cho 2 kỳ thi cũng không ảnh hưởng. Nói chung tất cả đều đồng lòng, cố gắng thì sẽ hoàn thành nhiệm vụ trong thời điểm khó khăn này.
"Nếu cố gắng, cuối tháng 8 vẫn có thể tổ chức thi tuyển sinh được, thậm chí có thể tính đến phương án lùi thời gian năm học mới. Trong tình hình dịch bệnh như hiện nay, không nhất thiết phải vào học đúng ngày 5.9. Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) cần xem xét cắt giảm nội dung môn học cho lớp 9, thực sự các môn học đều quá tải với học sinh. Riêng môn Ngữ văn, tôi cho rằng, có thể cắt 40-50% nội dung bài học" - ông Hoài cho hay.
Ngoài ra, Bộ GDĐT cần giao kỳ thi tốt nghiệp THPT về cho TPHCM chủ động trong khâu xét tốt nghiệp và tuyển sinh ở các cấp còn lại.
Lí giải rõ hơn về điều này, ông Hoài cho biết: "Tôi cho rằng, tỉ lệ thi tốt nghiệp có xu hướng tiệm cận 100% đỗ thì không cần phải tổ chức một kỳ thi chung cho cả nước nữa. Có thực trạng các tỉnh đều phải chờ phương án thi tốt nghiệp của bộ mới có thể điều chỉnh lịch thi, lịch khai trường của mình. Những năm gần đây, có thể thấy điều này gây nhiều bị động cho địa phương".
Nếu địa phương được giao quyền chủ động thì sau khi kết thúc năm học khoảng 1-2 tuần có thể chủ động xét tốt nghiệp, tuỳ theo tình hình riêng. Các trường đại học tuyển theo phương án riêng của họ. Bộ chỉ thực hiện chức năng quản lý, giám sát.