“Đả nữ" hàng đầu điện ảnh hành động Hong Kong
SCMP nhận xét, Dương Tử Quỳnh là một người khác thường khi nói đến các ngôi sao võ thuật – làm thế nào một người có thể biểu diễn những màn kung fu điêu luyện như vậy mà không được đào tạo bài bản?
Dương Tử Quỳnh, ngôi sao người Malaysia gốc Hoa, chưa bao giờ học võ thuật và tình yêu đầu tiên của chị là dành cho múa ba lê. Chị đi du học chuyên ngành múa ba lê ở Anh rồi bắt đầu sự nghiệp với tư cách biên đạo múa. Nhưng một chấn thương bất ngờ đã cắt đứt giấc mơ ấy.
Năm 1983, Dương Tử Quỳnh giành vương miện cao nhất cuộc thi Hoa hậu Malaysia và tình cờ đến với diễn xuất từ một quảng cáo đóng với Thành Long. Chị ký hợp đồng với D&B Films và có vai diễn hành động đầu tiên trong phim “The Owl Versus Bombo” năm 1984.
Dương Tử Quỳnh nhận ra rằng, khả năng kiểm soát cơ thể mà chị được học trong quá trình tập khiêu vũ và sự linh hoạt của một vũ công cho phép chị đóng các vai võ thuật. Dương Tử Quỳnh đã đề nghị Dickson Poon - đồng sáng lập D&B Films, cũng là người chồng đầu tiên của mình (họ kết hôn từ năm 1988 đến 1992) - để chị đóng phim hành động.
Sau vai diễn nhỏ là huấn luyện viên judo trong bộ phim hài “Twinkle Twinkle Lucky Stars”, và một vai chính trong bộ phim hành động cảnh sát năm 1985 “Yes Madam!”, đã lập tức đưa Dương Tử Quỳnh trở thành ngôi sao.
Dương Tử Quỳnh là “đả nữ" số một thời kỳ hoàng kim của điện ảnh hành động Hong Kong thập niên 1980 - 1990.
Song, chị không được đào tạo võ thuật chính thức cho các bộ phim. Dương Tử Quỳnh học trên phim trường từ các biên đạo và tự tập luyện cùng các ngôi sao hành động kỳ cựu như Địch Uy.
“Cho đến khi tôi xuất hiện, thị trường phim ảnh hoàn toàn do nam giới độc quyền. Họ là những ngôi sao, còn phụ nữ chỉ là bình hoa - một thứ gì đó đẹp đẽ để ngắm nhìn. Phái nữ đã rất phấn khích trước thành công của tôi", Dương Tử Quỳnh nói về hành trình đại diện nữ giới khẳng định bản thân trong phim ảnh.
Trong suốt những năm đóng phim hành động, Dương Tử Quỳnh gặp vô số chấn thương. Khi đóng “Police Assassins” (1986), chị bị trật khớp, rách dây chằng ở chân, thậm chí liệt nửa người vì chấn thương ở lưng. Những pha hành động nguy hiểm trong “Magnificent Warriors” (1987) khiến Dương Tử Quỳnh lệch đốt sống và phải đeo nẹp cổ trong suốt bộ phim.
Có những lúc tưởng chừng như Dương Tử Quỳnh sẽ từ bỏ diễn xuất, nhưng cuộc gặp gỡ với đạo diễn Quentin Tarantino năm 1995 đã khơi gợi lại đam mê diễn xuất trong chị. Để rồi Dương Tử Quỳnh có một hành trình dài “40 năm không buông bỏ", lần đầu chạm tay vào Quả Cầu Vàng.
Diễn viên gốc Á điển hình ở Hollywood
Năm 1997, Dương Tử Quỳnh nhận vai diễn lớn đầu tiên ở Hollywood - điệp viên Wai Lin trong phần “Tomorrow Never Dies” của loạt phim James Bond.
Trở thành “Bond girl" sánh đôi cùng tài tử Pierce Brosnan, tên tuổi Dương Tử Quỳnh bắt đầu nổi tiếng ở Mỹ, khi mà cụm từ “diễn viên gốc Á" vẫn còn là điều xa lạ ở Hollywood.
3 năm sau, Dương Tử Quỳnh tham gia “Ngọa hổ tàng long" cùng những ngôi sao hàng đầu như Châu Nhuận Phát, Trương Chấn, Chương Tử Di… “Ngọa hổ tàng long" trở thành một hiện tượng trong làng điện ảnh thế giới với 4 giải Oscar, trong đó có Phim nước ngoài hay nhất.
Năm 2005, Dương Tử Quỳnh đóng phim “Hồi ức của một Geisha” cùng Củng Lợi, Chương Tử Di và gây được tiếng vang. Năm 2007, chị nhận huân chương cao quý Bắc đẩu bội tinh của nhà nước Pháp.
Những năm 2000, loạt phim “Ngọa hổ tàng long", “Hồi ức của một Geisha”, “The Mummy: Tomb of the Dragon Emperor”, “Con nhà siêu giàu Châu Á"... giúp danh tiếng của Dương Tử Quỳnh lan rộng trên toàn cầu.
Chị cũng tham gia hàng loạt thương hiệu phim lớn tại Hollywood như Avatar, Marvel, Star Trek, Kung Fu Panda, Minions, Transformers... với vai trò lồng tiếng và diễn xuất.
Nhưng phải đến khi “Everything Everywhere All at Once” ra mắt (2022), Dương Tử Quỳnh mới thực sự nổi tiếng đúng nghĩa. Chị được tạp chí Time vinh danh là Biểu tượng của năm 2022.
Nhân vật người mẹ gốc Á Evelyn giúp Dương Tử Quỳnh chiến thắng giải Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất phim điện ảnh hài kịch/nhạc kịch của Quả Cầu Vàng 2023. Đây là giải thưởng hàn lâm quan trọng đầu tiên vinh danh nữ diễn viên 61 tuổi trong một vai chính.
Giống như Thang Duy nói rằng, “một diễn viên có thể sống cả đời chỉ để chờ đợi một vai diễn hay", Dương Tử Quỳnh cũng đã kiên trì suốt 40 năm, đóng phim không ngừng nghỉ để có được Quả Cầu Vàng đầu tiên trong sự nghiệp.
Cuộc chiến Oscar của Dương Tử Quỳnh chắc chắn sẽ gặp khó khăn trước đối thủ đáng gờm Cate Blanchett trong “TÁR”.
Nhưng dù có thành công với “đỉnh cao danh vọng" Oscar hay không, Dương Tử Quỳnh vẫn là người tiên phong, mở đường cho những diễn viên gốc Á tiến thẳng vào Hollywood với những vai diễn khiến giới phê bình Âu-Mỹ phải nể phục.
