Phim tư nhân “áp đảo”
Vài năm trở lại đây, những bộ phim do nhà nước sản xuất dần vắng bóng tại các lễ trao giải và Cánh diều vàng cũng không ngoại lệ. Tại các hạng mục của Cánh diều vàng, phim tư nhân hoàn toàn áp đảo, đặc biệt đối với phim điện ảnh, 13 tác phẩm tham dự đều do các hãng phim tư nhân sản xuất, gồm “Giấc mơ Mỹ”, “Em chưa 18”, “Mẹ chồng”, “Cô gái đến từ hôm qua”, “Ở đây có nắng”, “Đảo của dân ngụ cư”, “Cô Ba Sài Gòn”…
Việc các hãng sản xuất phim trong nước “lép vế” đã khiến cho Cánh diều vàng trở thành cuộc đua dành cho các hãng phim tư nhân. Tuy nhiên, thay vì phản ứng gay gắt như mọi năm, năm nay Hội đồng nghệ thuật cũng như Ban giám khảo (BGK) đều đồng lòng ủng hộ đối với phim tư nhân bởi những bộ phim tư nhân tham gia dự giải năm nay đều có sự đầu tư và không… quá nhảm.
NSƯT Minh Châu - một thành viên BGK - đánh giá, năm nay phim miền Bắc dường như nổi trội hơn miền Nam, nhất là ở mảng phim truyền hình. “Cá nhân tôi đánh giá cao bộ phim “Thương nhớ ở ai” của hai đạo diễn Lưu Trọng Ninh và Bùi Thọ Thịnh. Một đề tài tương đối khó nhưng để quyết theo đuổi làm phải là những người có tâm và nhiệt huyết với nghề, cũng như cho thấy được cả một cố gắng của êkíp khi giúp người xem nhất là thế hệ trẻ dễ dàng hiểu và cảm nhận cuộc sống thời xưa ra sao…”.
Một đổi mới khác đáng chú ý của Cánh diều vàng đó là đã có một sự “mở cửa” đối với các bộ phim remake (phim chuyển thể từ kịch bản nước ngoài) khi không trao giải cho phim nhưng những diễn viên, nghệ sĩ đóng góp lại được xem xét trao giải. Đây cũng là điều xuất phát từ thực tế khi số lượng phim remake ngày càng nhiều, có tới 4/13 bộ phim tham gia tranh giải hạng mục điện ảnh là phim Việt hóa như “Sắc đẹp ngàn cân”, “Bạn gái tôi là sếp”, “Yêu đi đừng sợ”, “Ngày mai Mai cưới”.
Mặc dù trong Hội đồng nghệ thuật vẫn có một số ý kiến cho rằng, phim remake giống như “bản photo” nhưng cũng có nhiều nhận định đã đến lúc cần phải có những đánh giá kỹ càng hơn đối với những bộ phim Việt hóa có sáng tạo.
Đồng quan điểm trên, NSƯT Minh Châu lại bày tỏ tiếc nuối cho hai bộ phim truyền hình “Mẹ chồng” và “Người phán xử” không được tham gia dự giải bởi lý do sử dụng format của nước ngoài.
“Mặc dù cả hai phim đều nhận được sự ủng hộ từ công chúng, tuy nhiên việc không mất chất xám để làm ra một kịch bản, không mất thời gian cho việc sáng tạo thì tham dự tranh giải sẽ không công bằng cho các tác phẩm khác. Vì vậy, tôi hoàn toàn đồng ý với việc không chấm giải cho những bộ phim remake trên”.
Cánh diều có còn bay xa?
Tuy có nhiều thay đổi, nhưng thực tế, lượng tác phẩm tham dự Cánh diều vàng 2017 thấp hơn hẳn so với mọi năm, cụ thể năm nay chỉ có tổng cộng 117 bộ phim tham gia tranh giải. Trong đó, số lượng phim điện ảnh tham gia là 13 tác phẩm, chỉ bằng 1/3 số lượng phim ra rạp năm 2017 (năm 2017, theo thống kê có 39 bộ phim điện ảnh Việt Nam được sản xuất). Nhiều người nghi ngờ rằng, các nhà sản xuất đang ngày càng thờ ơ với Cánh diều.
Trao đổi về điều này, đạo diễn Đào Bá Sơn - thành viên trong Hội đồng nghệ thuật Cánh diều vàng 2017, nhận định: “Tham dự hay không là quyền của nhà sản xuất phim. Mỗi nhà sản xuất đều có rất nhiều sự lựa chọn, nhiều tính toán cho bộ phim của mình. Đi dự liên hoan phim này, dự liên hoan phim khác hay chưa tham dự đều đã có sự tính toán kỹ lưỡng từ nhà sản xuất…”.
Là diễn viên kiêm nhà sản xuất bộ phim “Giấc mơ Mỹ” - một trong 13 bộ phim tham gia tranh cử Cánh diều vàng 2017, Mai Thu Huyền cho rằng, so với số lượng phim sản xuất năm nay có thể thấy những bộ phim tranh giải đều không phải là những phim “thảm hoạ”.
Mỗi tác phẩm đều có những nội dung, thông điệp, cách làm sáng tạo, đạt tiêu chí nghệ thuật, đáp ứng thị hiếu khán giả. Có những bộ phim ngay từ đầu nhà sản xuất đã xác định đây chỉ là phim thị trường không phải phim để dự thi nên họ sẽ không tham gia là điều bình thường.
“Theo tôi, số lượng nhiều hay ít không quá quan trọng. Tôi nghĩ chất lượng các phim tham gia tranh giải năm nay khá đồng đều, không có những bộ phim nhảm nhí. Với mỗi giải thưởng sẽ có những tiêu chí riêng, các nhà sản xuất sẽ biết những tiêu chí đó có phù hợp hay không để gửi phim của mình tham dự. Dù có phim tham dự hay không, đối với tôi Cánh diều vàng vẫn luôn là giải thưởng uy tín, được sự đón nhận của giới chuyên môn”.
Phó Chủ tịch Hội Điện ảnh Việt Nam, nhà biên kịch Nguyễn Thị Hồng Ngát từng nêu quan điểm rằng, nhiều bộ phim có năng lực về đầu tư nhưng tính chuyên nghiệp chưa cao. Một số tác phẩm có cách kể chuyện không chặt chẽ, nhiều chi tiết mâu thuẫn, thiếu tính nhất quán. Diễn viên là người mẫu chuyển sang đóng phim diễn chưa chuyên nghiệp, bị gồng một cách thái quá.
