Thất tịch, còn được gọi là Lễ tình nhân của Trung Quốc, Valentine Đông Á, là ngày lễ tình yêu mang đậm bản sắc văn hóa Á Đông. Dù đã tồn tại từ lâu trong lịch sử, ý nghĩa và nguồn gốc của ngày lễ này vẫn còn khá xa lạ với nhiều người.
Theo truyền thống, lễ Thất tịch được tổ chức vào ngày mùng 7.7 âm lịch hàng năm.
Năm 2024, lễ Thất Tịch của Việt Nam rơi vào thứ Bảy, ngày 10.8.
Theo ghi chép trong cuốn Jingchu Suishiji (Kinh Sở tuế thời ký) của Tông Lâm - cuốn sử liệu tổng hợp những ngày lễ của người Trung Quốc, viết vào khoảng thế kỉ V - VI, ngày lễ Thất tịch bắt nguồn từ truyền thuyết về Ngưu Lang và Chức Nữ.
Theo đó, Ngưu Lang là một chàng trai chăn trâu nghèo nhưng chăm chỉ, đức hạnh. Anh đem lòng yêu Chức Nữ - con gái út của Vương Mẫu Nương Nương, chuyên dệt mây ngũ sắc trên trời.
Cả hai kết duyên và sống hạnh phúc bên nhau, sinh được hai người con. Tuy nhiên, hạnh phúc không kéo dài khi Chức Nữ bị buộc phải trở về thiên đình.
Ngưu Lang đau khổ đuổi theo nhưng bị ngăn lại bởi dòng sông Ngân. Cảm động trước tình yêu của đôi uyên ương, Vương Mẫu cho phép họ gặp nhau mỗi năm một lần vào ngày 7.7 âm lịch ("Thất tịch" có nghĩa là đêm mùng bảy).
Lại có dị bản cho rằng, Vương Mẫu không đồng tình se duyên cho Ngưu Lang và Chức Nữ.
Cảm động trước tình cảm của đôi vợ chồng, những con quạ đen đã cùng nhau bay lên trời dựng thành chiếc cầu Ô Thước bắc qua sông Ngân để cho đôi vợ chồng được đến bên nhau. Nước mắt của hai người rơi xuống trần gian tạo thành mưa Ngâu.
Tại Việt Nam, dù truyền thuyết về Ngưu Lang - Chức Nữ có nhiều đổi khác so với phiên bản Trung Quốc, song nguồn gốc và ý nghĩa của ngày lễ Thất tịch vẫn được giữ nguyên.
Nhiều người kiêng cưới hỏi vào ngày này vì sợ gặp số phận như Ngưu Lang - Chức Nữ. Thay vào đó, họ thường đi chùa cầu duyên, mong cầu bình an và may mắn trong tình chuyện tình cảm.
Một phong tục thú vị khác trong ngày Thất tịch của người Việt Nam là ăn chè đậu đỏ. Nhiều người trẻ tin rằng việc này sẽ giúp tình yêu thêm bền vững hoặc giúp người độc thân tìm được ý trung nhân của mình.
Dù có nhiều sự khác nhau tùy theo từng quốc gia, Thất tịch vẫn luôn là ngày lễ đặc biệt, mang đậm ý nghĩa văn hóa và tình yêu của người phương Đông.
Ngày lễ này không chỉ là dịp để các cặp đôi bày tỏ tình cảm, mà còn là cơ hội để mọi người cùng nhau ôn lại những giá trị truyền thống tốt đẹp.
