Trong khi đó, các Cty ngoại tỉnh không những không bị áp những điều kiện trên, mà còn kinh doanh, thu chi, nộp thuế… như thế nào, các cơ quan chức năng ở Quảng Ninh không thể biết vì cùng lắm cũng chỉ thực hiện những nghĩa vụ trên ở nơi lập trụ sở. Vì thế, các Cty trong tỉnh không thể cạnh tranh nổi, đành bỏ dần thị trường, để mặc sức cho các Cty ngoại tỉnh tung hoành.
“Con đẻ” teo tóp
Ngay khi bắt đầu đón dòng khách đường bộ Trung Quốc qua cửa khẩu Móng Cái vào năm 2012, Quảng Ninh đã cho phép lập CLB lữ hành Móng Cái và áp mức giá tour tối thiểu (khoảng 1,4 triệu đồng/khách/tour 3 đêm, 4 ngày) để tính thuế đối với các Cty tham gia CLB. Đồng thời, các Cty này phải thực hiện tour trọn gói với du khách, để các cơ quan chức năng giám sát việc phục vụ khách và tính thuế sau này.
Suốt từ ngày đó đến nay, Quảng Ninh liên tục đề nghị các bộ, ngành T.Ư cho phép áp dụng quy chế đặc thù, trong đó, có những điều kiện trên, đối với tất cả các Cty trong và ngoại tỉnh đón dòng khách này.
Trong khi đến nay quy chế trên vẫn chưa được chấp thuận thì mới đây, mức áp giá tour tối thiểu đối với các Cty trong tỉnh lại bị đẩy lên khoảng 2,5 triệu đồng, gồm cả phí visa (500.000 đồng) và phí thăm vịnh Hạ Long.
Ngay ở mức giá tối thiểu 1,4 triệu đồng, hàng loạt các Cty lữ hành có trụ sở tại Quảng Ninh đã phải lần lượt rời khỏi thị trường vì không chịu nổi giá, do giá tour dưới mức giá thành, thậm chí “0 đồng”.
“Giá tour 3 đêm, 4 ngày/khách trong thực tế ít nhất cũng từ 2,5-3 triệu đồng. Nhận lại khách giá quá rẻ mà lại phải bị áp giá tối thiểu 2,5 triệu đồng/khách/tour để tính thuế thì không doanh nghiệp nào chịu nổi” - Giám đốc một Cty lữ hành tại Hạ Long chia sẻ.
Tuy nhiên, đây lại là cơ hội cho các Cty ngoại tỉnh bởi không phải chịu bất cứ sự ràng buộc nào.
Theo Sở Du lịch Quảng Ninh, hiện có gần 50 Cty lữ hành tham gia đón khách đường bộ Trung Quốc, trong đó, Cty ngoại tỉnh chiếm hơn nửa. Tuy nhiên, số DN của tỉnh Quảng Ninh chỉ đón một phần rất nhỏ trong số trên 600.000 khách hằng năm.
Ông Đào Việt Trung - Chánh Thanh tra Sở Du lịch Quảng Ninh - cho biết, trong đợt thanh-kiểm tra tại Móng Cái, cứ 100 đoàn khách Trung Quốc đi qua Trạm liên hợp Km15 thì chỉ có 5 đoàn do Cty lữ hành Quảng Ninh đảm nhiệm.
Thị phần khách tour “0 đồng” hiện đang do các Cty ngoại tỉnh nắm giữ, nhưng doanh thu, nộp thuế bao nhiêu? Trả lời Báo Lao Động, đại diện Cục Thuế Quảng Ninh cho biết, không thể nắm được bởi các Cty đó không khai báo thu-chi, hoạt động kinh doanh tại Quảng Ninh. Đơn vị này cũng có công văn kiến nghị Tổng cục Thuế chỉ đạo các đơn vị trong ngành phối hợp xác minh mức thuế nộp của các Cty ở các địa phương khác tham gia đón khách tại Quảng Ninh, nhưng đến nay vẫn chưa có hồi âm.
“Con nuôi” béo dần
“Có ý kiến cho rằng không có chuyện tour 0 đồng bởi khách vẫn phải ăn, ngủ, nghỉ, mua sắm… Tuy nhiên, phải nhìn vào thực tế, các Cty ngoại tỉnh sẽ không lấy hóa đơn thì cũng chẳng ai làm gì được và không ai lấy hóa đơn thì các chủ khách sạn, nhà hàng cũng chẳng dại gì xuất hóa hơn. Như vậy, chẳng thu được đồng thuế nào” - anh N.T.Đ - Giám đốc Cty lữ hành tại Hạ Long - cho biết.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, từ khi Quảng Ninh ra tay chấn chỉnh thị trường vào tháng 3.2017, các Cty ngoại tỉnh thường chỉ hoạt động một thời gian ngắn rồi biến mất, thay thế vào đó là những cái tên lạ lẫm. Vì thế, giả sử liên bộ, ngành, địa phương có đồng lòng vào cuộc thì cũng khó xử lý.
Ông Phạm Ngọc Thủy - Giám đốc Sở Du lịch Quảng Ninh - cho biết, để khắc phục tình trạng trên, Quảng Ninh mong muốn Trung ương cho phép tỉnh này được áp dụng quy chế đặc thù đối với dòng khách đường bộ Trung Quốc. Theo đó, các Cty lữ hành ngoại tỉnh phải đặt văn phòng đại diện, khai báo, nộp thuế tại Quảng Ninh; tất cả các Cty đều phải chịu áp giá tour tối thiểu và cung cấp tour trọn gói cho du khách.
Các Cty lữ hành có trụ sở tại Quảng Ninh cho rằng, chuyện xin quy chế đặc thù đã quá lâu mà không được đang từng bước “giết” dần các DN trong tỉnh và vô tình ưu ái các DN ngoại tỉnh.
“Nếu không thiên vị các DN trong tỉnh thì cũng nên tạo môi trường cạnh tranh công bằng, chứ tình trạng hiện nay thì chẳng khác gì trong một cuộc chạy đua, ban tổ chức ôm một kẻ, để kẻ khác về đích nhanh hơn. Tạo môi trường công bằng, các Cty lữ hành của tỉnh sẽ hoạt động trở lại và khi đó sẽ dễ kiểm soát hơn. Không loại trừ vẫn sẽ có tình trạng trốn thuế, nhưng sẽ khó trốn nhiều, thậm chí trốn hết như các Cty ngoại tỉnh” - anh N.T.Đ bức xúc.
Đại diện một số Cty lữ hành còn “tố”: Hiện dù hầu hết thị phần thuộc về Cty ngoại tỉnh, nhưng đứng sau vẫn là những cá nhân quen thuộc người Quảng Ninh, dưới hình thức mua - bán “văn”, bởi người nơi khác không đủ khả năng xoay xở.
Theo đó, các Cty ngoại tỉnh chỉ đứng ra làm các thủ tục, giấy tờ, còn việc điều hành do người khác làm; đổi lại sẽ nhận được khoảng 20.000 đồng/khách. Điều tra việc này không khó, chỉ cần địa phương và các bộ, ngành liên quan hợp tác vào cuộc.