Đáp ứng kỳ vọng của bạn bè quốc tế
"Hai năm là giai đoạn hết sức khó khăn đối với thế giới nói chung và Hội đồng Bảo an nói riêng do những chuyển biến phức tạp, khó lường, chưa có tiền lệ quốc tế của cục diện quốc tế" - Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn nhận định khi chủ trì họp báo quốc tế về việc Việt Nam hoàn thành nhiệm kỳ Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc 2020-2021.
Trong bối cảnh đó, Hội đồng Bảo an đã thích ứng nhanh, duy trì tốt các hoạt động, phát huy vai trò cơ chế quan trọng hàng đầu, không thể thay thế trong duy trì hòa bình và an ninh. Trong 2 năm, Hội đồng Bảo an đã có hơn 840 cuộc họp cấp đại sứ trở lên và hàng nghìn cuộc tham vấn các cấp; thông qua được 254 văn kiện dưới các hình thức khác nhau. Hội đồng Bảo an cũng ngày càng tranh thủ tốt hơn vai trò của các tổ chức khu vực trong đó có Liên minh Châu Âu và Liên minh Châu Phi, đặc biệt là ASEAN.
"Việt Nam hết sức coi trọng với mong muốn đóng góp tiếng nói của mình thúc đẩy công việc của Hội đồng Bảo an nói chung và vì lợi ích chung của các quốc gia thành viên Liên Hợp Quốc, đồng thời góp phần duy trì hòa bình và an ninh. Điều này xuất phát từ thực tế, 192/193 nước thành viên Liên Hợp Quốc đã ủng hộ bầu cho Việt Nam vào Uỷ viên không thường trực, chúng tôi chắc chắn đóng góp để đáp ứng kỳ vọng của các bạn" - Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn nhấn mạnh.
Trong cuộc họp báo, người đứng đầu ngành Ngoại giao Việt Nam thông tin về 10 dấu ấn của Việt Nam trong nhiệm kỳ 2 năm tại Hội đồng Bảo an, trong đó cho biết, điều tâm đắc nhất của ông trong nhiệm kỳ là: "Chúng tôi đã thể hiện rõ nét bản sắc riêng của Việt Nam khi tham gia công việc của Hội đồng Bảo an. Đây là sân chơi quốc tế rất quan trọng và bản sắc đó là yếu tố định vị Việt Nam. Bản sắc đó tạo nên giá trị và uy tín lâu dài cho Việt Nam trong giải quyết các vấn đề toàn cầu".
Hướng tới điểm đồng dù là nhỏ nhất
Cũng theo Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn, bản sắc riêng của Việt Nam tại Hội đồng Bảo an có thể gói gọn trong thông điệp mà Việt Nam đưa ra ngay từ đầu: Đối tác vì hòa bình bền vững.
Trong đó Việt Nam truyền tải thông điệp về đất nước đổi mới năng động, nhân ái, nhân văn, yêu chuộng hòa bình, sẵn sàng đóng góp cho hòa bình an ninh và thịnh vượng của thế giới. Về tầm nhìn, Việt Nam đề cao cách tiếp cận tổng thể, toàn diện trong giải quyết các thách thức về hòa bình và an ninh để có nền hòa bình bền vững lâu dài. Các giải pháp Việt Nam ủng hộ, thúc đẩy đều căn cứ trên luật pháp quốc tế, đặt người dân và sinh kế của họ ở vị trí trung tâm, lấy người dân làm trung tâm, chú trọng mọi giai đoạn của tiến trình hòa bình, từ khâu ngăn ngừa xung đột đến giải quyết xung đột, đến tái thiết hậu xung đột và giải quyết nguyên nhân gốc rễ của xung đột.
Về cách thức thực hiện, sắc thái riêng của Việt Nam thể hiện luôn hướng tới thúc đẩy đồng thuận chung, thúc đẩy hợp tác đối thoại giảm căng thẳng đối đầu. Việt Nam đã tham gia bàn thảo tất cả các vấn đề trong chương trình nghị sự của Hội đồng Bảo an với tinh thần rất tích cực, xây dựng, chú trọng qua điểm của các nước liên quan trực tiếp.
Trong vai trò điều hành là chủ tịch Hội đồng Bảo an hoặc chủ tịch của các cơ chế trực thuộc, Việt Nam luôn lắng nghe, tìm điểm đồng, giải quyết thỏa đáng quan tâm của các nước liên quan, chính vì vậy tạo nên sắc thái riêng trong bản sắc, trong quá trình tham gia.
Chia sẻ về cách thức xử lý những vấn đề phức tạp, thậm chí bất đồng quan điểm giữa các nước thành viên tạo thách thức không nhỏ trong tìm kiếm đồng thuận chung trong nhiệm kỳ 2 năm tại Hội đồng Bảo an, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn cho hay: "Với những vấn đề như vậy, cách tiếp cận, cách thức giải quyết của Việt Nam là nhất quán luôn xuất phát từ lợi ích chung, dựa trên nền tảng tuân thủ các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế, hiến chương Liên Hợp Quốc...".
Ông cho biết, Việt Nam luôn cố gắng thúc đẩy đối thoại giữa các bên "nhằm thu hẹp khoảng cách khác biệt, hướng tới các điểm đồng dù là nhỏ nhất". "Trong khó khăn dù là nhỏ nhất cũng phải thúc đẩy để đề xuất các giải pháp đáp ứng quan tâm chính đáng của các bên liên quan và quan tâm chung của cộng đồng quốc tế, nỗ lực thúc đẩy đồng thuận chung" - ông nói.
Bộ trưởng chỉ ra, ví dụ, khi Hội đồng Bảo an thảo luận về tình hình Myamar, Việt Nam luôn nhấn mạnh yêu cầu tôn trọng độc lập chủ quyền của Myanmar, kêu gọi chấm dứt mọi hành động dùng vũ lực và bảo vệ người dân, vì lợi ích chung của người dân Myanmar. Đồng thời, Việt Nam cũng nỗ lực làm cầu nối thúc đẩy trao đổi làm cầu nối giữa Hội đồng Bảo an với ASEAN - tổ chức có vai trò trung tâm và tạo diều kiện để Hội đồng Bảo an hiểu rõ hơn về tình hình, quan điểm, sự cố gắng nỗ lực của các nước trong khu vực, qua đó góp phần tạo dựng đồng thuận chung.
