Mừng đấy
Tiếp nối năm 2017, xuất nhập khẩu (XNK) Qúy I.2018 lại lập công. XK được 54,3 tỉ USD, tăng 22% so với quý I.2017 (năm 2017 tăng 21% so với 2016) cộng với NK là 53 tỉ USD, thế là chỉ 1 quý, XNK đã vượt 100 tỉ USD.
Định kiến “tháng giêng là tháng ăn chơi” có lẽ nay không ăn nhằm vào thời hội nhập, buôn bán với toàn cầu. Trong 7 ngày nghỉ tết, đã XK được 289 triệu USD, tăng 50% so với Tết Đinh Dậu và NK được 604 triệu USD tăng 45,7%, kịp cho sản xuất - kinh doanh đồng loạt “mở hàng”.
Rau quả nằm trong TOP các mặt hàng XK chủ lực có tỉ lệ tăng cao (35,6%), nhất là trong khi nhóm nông thủy sản có tới 6/9 mặt hàng giảm so với cùng kỳ năm ngoái. Rau quả Việt tiếp tục chinh phục các thị trường khó tính, là kết quả của việc tập trung cho chất lượng, sản phẩm có giá trị gia tăng cao, xuất xứ tốt, thay vì quan tâm đến số lượng, cung cấp các chủng loại rẻ tiền; cùng với nỗ lực tìm kiếm thị trường, xây dựng thương hiệu.
Với nhiều mặt hàng tăng cao, nhóm công nghiệp chế biến vẫn vừa lớn về trị giá, vừa áp đảo về tỉ trọng, quý I.2018 chiếm 83,3% trong kim ngạch XK của cả quý, trong khi quý I.2017, tỉ trọng đó là 80,5%. Điện thoại vẫn dẫn đầu với 12,3 tỉ USD, gấp đôi nhóm nông thủy sản (5,9 tỉ USD). Lượng thép XK tăng 28,5% song kim ngạch tăng 38,5% do một trong các điểm nhấn là XK sang Hoa Kỳ với giá cao hơn so với giá bình quân. Hoa Kỳ hiện là một trong những khách hàng lớn về thép của ta.
Lo cũng đấy
Quý này, thủy sản XK được 1,6 tỉ USD, 3 quý còn lại, chí ít mỗi quý phải gánh trên 2 tỉ USD cả năm mới vượt năm 2017. Mục tiêu ấy không lớn, nếu không có các vòng kim cô. EU là một trong số các thị trường hàng đầu về thủy sản của Việt Nam đã cảnh báo sẽ “tặng” thẻ vàng cho thủy sản Việt Nam, nếu trong vòng 6 tháng còn đánh bắt bất hợp pháp mà thời hạn chót đã cận kề - tháng 4.2018. Hoa Kỳ là thị trường lớn của cá tra Việt Nam, mới đây đã áp mức thuế cao khủng khiếp đối với loại cá này. Saudi Arabia thông báo, tạm đình chỉ NK thủy sản Việt Nam bởi phát hiện lỗi trong chế biến, không lâu sau đó, họ đã tạm dừng NK thủy sản Việt Nam, trong đó có cá tra. Cái này cũng do ta, những tưởng Saudi Arabia là thị trường nhỏ, dễ tính nên lơ là khi họ sang kiểm tra tại chỗ.
Hai ngày 6-7.2.2018, có đến hơn 1.000 xe ôtô chở hoa quả chờ qua cửa khẩu Tân Thanh (Lạng Sơn), nghĩa là cứ đến mùa vụ …lại ứ. Song, cũng như mọi lần, bên kia gật đầu thì lại ổn, thì ra “hàng thì của ta nhưng đầu ra của họ”. Trong một động thái khác, thương lái Phương Bắc tăng mua đột biến mít, thanh long, chuối… tại Tiền Giang, Đồng Nai, đẩy giá ngất ngưởng, dân ào ạt bán. Ngộ nhỡ như chiêu trò đã từng, bỗng ngày nào họ bỏ của chạy lấy người, hàng lại…lăn lóc.
Hàng NK ngày càng len lỏi, lấn át hàng nội tới từng thứ ở tận vùng quê. Sau tết, hành tím Sóc Trăng rớt giá không phanh tựa như hồi này năm ngoái, một trong những nguyên cớ là phải cạnh tranh với hành tím đến từ Trung Quốc, Ấn Độ.
Hai tháng đầu năm 2018, đã NK 8,9 triệu USD 1.349 tấn thịt bò từ Mỹ, nhập từ Úc 948 tấn thịt bò, tương đương 6,6 triệu USD vị chi là 15 triệu USD. Cứ đà này, cả năm sẽ không nhỏ, nhưng cái chính là các loại thịt của ta gặp khó ngay trên sân nhà. Hội nhập, nông nghiệp sẽ bị tổn thương, trong đó chăn nuôi nặng nhất, không phải đến bây giờ mới được cảnh báo. Năm ngoái, con lợn đã dính
Chớp thời cơ hạ thuế NK, ôtô phổ thông từ các nước ASEAN được dự báo là sẽ đổ bộ vào Việt Nam từ đầu tháng 4.2018, trong đó sốt sắng nhất là Thái Lan. Tình hình NK theo đà FTA sẽ không yên ả.
Khối doanh nghiệp trong nước (DNTN) tiếp tục lép vế. Tỷ trọng của Khối DNTN trong kim ngạch XK quý I chỉ 27,2% còn lại 72,6% là của Khối FDI, trong khi quý I.2017 cặp tỉ trọng đó là 28,3 - 71,7%. Quý I.2018 xuất siêu 1,3 tỉ USD, song Khối DNTN nhập siêu 6,3 tỉ USD còn Khối FDI xuất siêu 7,6 tỉ USD .
